مکروهات پیام رسانه بررسی شد
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام و المسلمین عباس رفعتی نائینی، در درس خارج فقهرسانه که در مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) برگزار شد، بیان داشت: پس از پایان محرمات پیام رسانه، وارد مبحث مکروهات پیام رسانه می‌شویم.
وی اظهار داشت: ما در درس خارج فقه رسانه همه موارد محرمات پیام رسانه را احصاء نکردیم، چرا که استخراج همه مصادیق مستلزم صرف زمان بسیار زیادی است، از این رو از باب نمونه مواردی را ذکر کردیم تا محققان بر اساس آن بتوانند مصادیق دیگر را استخراج نمایند.
حجت الاسلام و المسلمین رفعتی با اشاره به اقسام سه‌گانه مکروهات پیام رسانه، ابراز داشت: گاهی پیام رسانه فی‌نفسه مکروه است، گاهی پیام رسانه مکروه نبوده ولی مقارن با مکروه است و گاهی نیز پیام رسانه مکروه نبوده و حتی مقارن با مکروه نیز نیست اما پیام آن به طور غیر مستقیم پیامد‌های مکروهی در جامعه پی خواهد داشت.
مکروهات پیام رسانه بر سه قسم است
وی خاطرنشان کرد: همان طور که محرمات پیام رسانه بر سه قسم است، مکروهات پیام رسانه نیز به سه قسم تقسیم می‌شود و در آن قسم رابعی قابل تصور نیست.
رییس مرکز تخصصی حقوق و قضای حوزه علمیه قم به تشریح مکروهات پیام رسانه پرداخت و تصریح کرد: یکی از مصادیق بارز مکروهات پیام رسانه، پیامی است که لهو باشد.
وی عنوان کرد: هر چند که برخی از فقها لهو را جزئی از مصادیق حرام می‌دانند، اما به نظر ما لهو معنای وسیعتری دارد و دارای مصادیق بسیاری است.
استاد درس خارج حوزه علمیه قم افزود: ما بر این عقیده‌ایم که هر عمل لهوی حرام نیست، بلکه همه لهو‌ها مکروه هستند مگر آن که به واسطه دلیلی، حرام یا غیرحرام بودنش اثبات شود.
غفلت از خدا نمی‌تواند امر مباحی باشد
وی گفت: لهو با اباحه نمی‌سازد، چرا که لهو به معنای آن چیزی است که انسان را از یاد خداوند متعال و حق غافل کند. غفلت از خدا نمی‌تواند امر مباحی باشد، بلکه این کار امری مذموم و مکروه به شمار می‌آید.
دستیار مدیر حوزه‌های علمیه سراسر کشور در امور رسانه با قرائت روایت «قَالَ كُلُّ أَمْرٍ لِلْمُؤْمِنِ بَاطِلٌ إِلَّا فِي ثَلَاثٍ فِي تَأْدِيبِهِ الْفَرَسَ وَ رَمْيِهِ عَنْ قَوْسِهِ وَ مُلَاعَبَتِهِ امْرَأَتَهُ فَإِنَّهُنَّ حَقٌّ ...»، اظهار داشت: عبد‌الله بن‌مغیره این روایت مرفوعه را از رسول خدا(ص) نقل کرده است که ایشان فرموده‌اند همه سرگرمی‌های مؤمن، جز در سه مورد، باطل است: در پرورش دادن اسب، و تیراندازی با کمان و ملاعبه با همسرش.
وی اضافه کرد: برخی از علماء این روایت را دلیل بر حرمت مطلق لهو دانسته‌اند اما به دو جهت اینگونه نیست. نخست آن که واژه « فَإِنَّهُنَّ حَقٌّ» در برابر واژه «بَاطِلٌ» آمده است. بنابراین واژه «حق» به معنای عملی مطلوب و مستحب است و بر اساس این معنا واژه «بَاطِلٌ» نیز به معنای مکروه خواهد بود.
سخنگوی مدیریت حوزه‌های علمیه سراسر کشور ابراز داشت: دلیل دوم بر عدم حرمت اعمال لهوی این است که لهو واژه‌ای است که معنای عامی دارد و غالب اعمالی که امروزه در زندگی بسیاری از انسان‌ها جریان دارد از مصادیق اعمال لهوی به شمار می‌آید، به همین دلیل اگر لهو را مطلقا به معنای حرام بدانیم، در این صورت به غیر از سه موردی که در روایت آمده است، غالب اعمال روزمره مردم حرام می‌شود.
وی با قرائت آیه «اعْلَمُوا أَنَّمَا الْحَیَاةُ الدُّنْیَا لَعِبٌ وَلَهْوٌ وَزِینَةٌ وَتَفَاخُرٌ بَیْنَکُمْ وَتَکَاثُرٌ فِی الأمْوَالِ وَالأوْلادِ...»، تصریح کرد: خداوند متعال در آیه شریفه20 سوره مبارکه حدید یکی از مراحل زندگی را لهو، بازی و امثال آن معرفی می‌کند.
نایب رییس انجمن علمی ارتباطات و تبلیغ خاطرنشان کرد: بی‌تردید لعب و زینت جزء اعمال محرم نیست و واژه لهو نیز بین این دو واژه قرار گرفته، بنابراین نمی‌توانیم بگوییم هر لهوی حرام است./878/پ۲۰۲/ج