عملکرد نماینده ولی‌فقیه باید همانند ولی‌فقیه باشد | ائمه جمعه در انتخاب مسؤولان استان مشورت می‌دهند، ولی دخالت نمی‌کنند
به گزارش خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام والمسلمین سید مهدی قریشی، نماینده ولی فقیه در استان آذربایجان غربی و امام جمعه ارومیه، متولد سال 42 است که پس از اخذ دیپلم در ارومیه، در سال 61 وارد حوزه علمیه تبریز شده و در سال 67 برای ادامه تحصیل به حوزه علمیه قم هجرت می‌کند.
وی در سال 77 پس از گذراندن حدود 6 سال درس خارج و تلمذ از محضر حضرات آیات شیخ جواد تبریزی، جوادی آملی، فاضل لنکرانی، مکارم شیرازی و شرکت در دروس تخصصی حوزه و کسب مدرک سطح چهار حوزه به ارومیه نزد پدر بزرگوارش آیت‌الله سید علی‌اکبر قریشی بازگشته و در نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ارومیه با عنوان قائم مقام دفتر نهاد مشغول به خدمت می‌شوند.
وی همچنین در سال 79 به عنوان عضو هیأت علمی در گروه معارف دانشگاه نیز تدریس دروس معارف اسلامی را آغاز می‌کنند و با اخذ مجوز در ایجاد رشته فقه و حقوق اسلامی در دانشگاه ارومیه، ایشان به عنوان مدیرگروهِ فقه و حقوق اسلامی با رتبه استادیاری در دانشکده ادبیات به فعالیت تدریس و تحقیق‌شان ادامه می‌دهند که حاصل آن انتشار دو کتاب ارزشمند «واژگان نهج البلاغه» و «صحابه و حدیث غدیر» است.
ارائه مقالات علمی در همایش‌ها و جشنواره‌های مختلف، کسب رتبه 1 مقاله برتر جشنواره صحیفه سجادیّه از دیگر فعالیت‌های علمی ایشان است. در حال حاضر حجت‌الاسلام و المسلمین قریشی عضو شورای فرهنگی دانشگاه، هسته گزینش کارکنان و هیأت جذب اساتید شورای دانشگاه هستند.
در گفت‌و‌گوی تفصیلی با حجت‌الاسلام والمسلمین قریشی به بررسی جایگاه ائمه جمعه و نحوه تعامل آن‌ها با مردم و مسؤولان پرداخته‌ایم که در ادامه متن آن تقدیم حضور علاقه‌مندان میشود.
رسا ـ جایگاه امام جمعه در یک استان را با توجه به جایگاه نمایندگی ولی‌فقیه او در همان استان را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
نکته نخست، در مرکز هر استان امام جمعه به عنوان نماینده ولی‌فقیه است؛ بنابراین جایگاه امام جمعه مرکز استان نسبت به سایر شهرستان‌ها حساس‌تر است. البته در سایر شهرستان‌ها نیز ائمه جمعه نماینده ولی‌فقیه هستند، ولی با واسطه و از طریق شورای سیاستگذاری ائمه جمعه حکم دریافت می‌کنند.
از آنجایی که ائمه جمعه مراکز استان‌ها به طور مستقیم از سوی مقام معظم رهبری انتخاب می‌شوند، سکنات و رفتارشان به رهبری منتسب میشود؛ از این‌رو باید در سخنان و عملکرد خود دقت بیشتری داشته باشند تا صدمه‌ای به جایگاه نمایندگی ولی فقیه وارد نشود.
نکته دوم، امام جمعه مرکز استان باید در راستای منویات مقام معظم رهبری حرکت کند. این مسأله در قرآن نیز وجود دارد؛ کسانی که به پیامبر(ص) بیشتر منسوب هستند، باید نسبت به اعمالشان دقت بیشتری داشته باشند. خداوند در قرآن درباره زنان پیامبر(ص) به صورت صریح می‌فرماید: «اگر کار نیک انجام دهند دو برابر پاداش می‌گیرند و اگر دچار معصیت شوند دو برابر عذاب می‌شوند.»
رسا ـ شما افزون‌بر امام جمعه بودن، نماینده ولی فقیه در استان نیز هستید. حال با این وجود از دیدگاه نماینده ولی‌فقیه در استان چه برنامه‌‌هایی برای کسانی که در نماز جمعه شرکت نمی‌کنند، دارید؟ تعاملتان با مردم به چه صورت است؟
برای تعامل با عموم مردم برنامه‌های مختلفی در نظر گرفته میشود؛ برای نمونه صحبت‌های عمومی از طریق صدا و سیما یا شرکت در مراسمات، مساجد و ادارات در این راستا انجام میشود.
همچنین جلسات درس نهج البلاغه هر هفته برگزار میشود. جلسات با مسؤولان تحت عنوان درس اخلاق مدیران نیز به صورت ماهانه برگزار میشود. تدریس در حوزه و دانشگاه، جلسات ماهانه با مسؤولان دفاتر نهاد نمایندگی رهبری در نهادها و ارگان‌های مختلف، برگزاری نماز جماعت صبح، اقامه نماز مغرب و عشا در مسجد و برگزاری جلسه تفسیر قرآن در راستای ارتباط و تعامل بیشتر با مردم انجام میشود.
در خود دفتر نیز با مردم در ارتباط هستیم. البته به علت مراجعه زیاد مردم، در مواردی نیز همکاران نسبت به رسیدگی به مشکلات مردم اقدام کرده و برای حل آن تلاش می‌کنند.
رسا ـ روزانه چند ساعت وقت خود را به دیدارهای عمومی اختصاص می‌دهید؟
می‌توان گفت روزانه بیش از 5/1 تا 2 ساعت به دیدارهای عمومی اختصاص می‌یابد. البته بیشتر این دیدارها با وقت قبلی انجام میشود.
رسا ـ همکاری نهادهای دولتی و غیر دولتی با ائمه جمعه با توجه به حساسیت‌های استان به لحاظ وجود اقوام، ادیان و مذاهب مختلف به چه صورت است؟
ارتباط خوب است و در رفت‌و‌آمدهای مسؤولان می‌توان صحبت‌ها را بیان کرد. ایده آل نیست، ولی در مجموع خوب است. قبلا استان آذربایجان غربی در مسائل اهل‌سنت وابسته به استان کردستان بود. بعد از انتصاب بنده به عنوان نماینده ولی فقیه در استان از حضرت آقا درخواست کردم که آذربایجان غربی در امور اهل‌سنت مستقل از استان کردستان باشد که پس از بررسی چندین هیأت، آذربایجان غربی از دفتر کردستان جدا شد.
در حال حاضر دفتر نمایندگی ولی‌فقیه در امور اهل سنت آذربایجان غربی راه اندازی شده و ارتباط با علمای اهل سنت آرام آرام بیشتر شده و جلساتی نیز برگزار میشود. اخیرا 300 نفر ار علمای اهل سنت استان در دو دوره در قم شرکت کردند که بنده نیز چند ساعتی در این دوره حضور داشتم، امیدوارم در آینده این تعامل و همگرایی افزایش یابد.
مذاهب اسلامی استان آذربایجان غربی وحدت خوبی دارند. اهل سنت آذربایجان غربی بیشتر شافعی مذهب هستند و به اهل‌بیت(ع) ارادت دارند و محب اهل‌بیت(ع) هستند. بحمدلله جلسات مشترک برگزار شده و همفکری‌های لازم صورت می‌گیرد و مشکل خاصی وجود ندارد.
رسا ـ به نظرتان از ظرفیت‌های جایگاهی که انقلاب اسلامی برای ائمه جمعه فراهم کرده است، به حد کافی و وافی استفاده میشود؟
یقیناً از تمام ظرفیت‌ها به حد کافی نتوانسته‌ایم استفاده کنیم و به صورت ایده آل نیست. جایگاه امام جمعه به تلاش افراد بستگی دارد که ظرفیت‌هایی را ایجاد کرده و از آن‌ها بهره بگیرند. امیدواریم بتوانیم در ایجاد ظرفیت‌ها موفق عمل کرده و نهایت بهره را ببریم.
رسا ـ به نظر حضرتعالی یک امام جمعه با برخورداری از چه ویژگی‌هایی می‌تواند بهترین بهره‌وری را داشته باشد؟
از آنجایی که این کسوت در حقیقت نمایندگی ولی فقیه است، باید خصوصیات ولی فقیه در سایز کوچک‌تر در آن‌ها(نماینده ولی فقیه در استان) باشد؛ مدارا با مردم، داشتن علمیت، مردمی بودن، دلسوزی، درک مشکلات مردم و تلاش برای حل آن‌ها که بیشتر شامل مسائل فرهنگی، فکری و اخلاقی جامعه از جمله این مسائل است.
رسا ـ اعمال نفوذ ائمه جمعه برای مناصب مختلف استان و همچنین سایر امور اجرایی در چه حدی لازم است؟ آیا اصلاً این کار به صلاح است یا خیر؟
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر انقلاب هستند. قوه مقننه و قوه مجریه نیز وجود دارد که وظایف آن‌ها کاملاً مشخص است. انتخاب وزا بر عهده رییس جمهور است که برای تأیید آن‌ها از مجلس رأی می‌گیرد. در استان‌ها نیز نمایندگان ولی فقیه در انتخاب مدیران و فرمانداران دخالت ندارند و عزل و نصب آن‌ها بر عهده استاندار و مسؤولان اجرایی استان است.
البته به صورت دوستانه و خیرخواهانه اگر زمینه‌ای وجود داشته باشد، به مسؤولان پیشنهاد کرده و مشورت داده میشود ولی به صورت مستقیم دخالت نمی‌شود.
رسا ـ در خطبه‌های نماز جمعه چه مسائلی باید مطرح شود؟ به ویژه در خطبه دوم که باید به مسائل روز اشاره شود، آیا مسائل شهر مطرح میشود؟
مباحث خطبه‌ها کاملاً مشخص است؛ چرا که نماز جمعه، نماز عبادی سیاسی است و بنده نیز سعی می‌کنم در حد توان در خطبه نخست به مباحث اخلاقی که مورد نیاز مردم است و طرح آن ضرورت دارد، بپردازم.
مباحث سیاسی دو نوع است؛ نخست، مباحث کلان که به مسائل سیاسی کل کشور مربوط میشود. دوم، مباحث استان و منطقه که در آن‌ها به جزئیات پرداخته نمی‌شود تا به شخصیت افراد صدمه‌ای وارد نشود.
جایگاه خطبه‌های نماز جمعه باید ارشادی و تربیتی باشد و اگر در جایی نیاز به مسائل دیگری و ورود به جزئیات باشد، جایگاه آن نماز جمعه نیست. در خطبه‌های نماز جمعه مباحث کلان سیاسی و منطقه‌ای به صورت کلی و خطابه بیان میشود.
رسا ـ مسؤولان در قبال طرح مسائل و مشکلات چه واکنشی دارند؟ آیا نسبت به حل مشکلات اقدام می‌کنند؟
طرح مسائل و مشکلات در مجموع مؤثر است ولی نه 100 درصد. وقتی موضوعی به صورت کلی در جلسه‌ای یا خطبه‌ها بیان میشود، مسؤولان می‌دانند که کدام مسأله از طرح کلی موضوع مد نظر بوده است؛ بنابراین مسؤولان مربوطه برای رفع ابهام و یا توضیح بیشتر تماس می‌گیرند و یا حضور می‌یابند.
رسا ـ درباره حوزه‌های علمیه استانی و شهرستانی چه نظری دارید؟ برای بهبود وضعیت و به دست آمدن نتایج بهتر چه کارهایی میشود، انجام داد؟
حوزه‌های علمیه استان به ویژه در شهر ارومیه باید تقویت شوند. حوزه‌های علمیه آذربایجان غربی هم از نظر علمی، امکانات و تعداد طلاب نیازمند توجه بیشتر نسبت به سایر استان‌ها است که لازمه آن هم ایجاد زمینه‌هایی است که در استان و به ویژه در ارومیه، کارهایی شروع شده است.
جا دارد از ائمه جمعه و همچنین مسؤولان حوزه‌های علمیه استان به خاطر تلاش شبانه روزی قدردانی کنم، ولی نباید فراموش کرد که باید بیش از این تلاش شود.
رسا ـ توصیه حضرتعالی به طلابی که علاقه‌مند به خدمت در کسوت امامت جمعه دارند، چیست؟
کسانی که در آن‌ها زمینه‌ای برای خدمت در کسوت امام جمعه است، اعلام آمادگی کنند. امامت جمعه یک فرصت است؛ گرچه جایگاه و موقعیتی سخت و مشکلات آن بیش از حد است. ولی همان‌طور که پیامبر اکرم(ص) فرمودند: «افضل الاعمال احمزها» اگر اخلاص داشته باشند، پاداش بیشتری خواهند برد.
از روحانیان می‌خواهیم برای خدمت در این کسوت قدم بگذازند و اعلام آمادگی کنند. در برخی شهرها نیاز داریم و جا دارد که افرادی به عنوان امامت جمعه در آنجا منصوب شوند.
رسا ـ چند شهر استان بدون امام جمعه است؟
در حال حاضر در 3 شهر نیاز داریم که امام جمعه منصوب شود و درصدد هستیم تا با همکاری روحانیان و افراد شایسته این شهرها به زودی صاحب امام جمعه شوند.
رسا ـ از فرصتی که در اختیار خبرگزاری رسا قرار دادید، متشکریم./936/د103/ب1