گزارشی از دومین نشست شورای توسعه فرهنگ قرآنی استان فارس

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در شیراز، دومین نشست شورای توسعه فرهنگ قرآنی، پیش از ظهر امروز با حضور فعالان و دستگاه‌های مسؤول در دفتر امام‌جمعه شیراز برگزار شد.

دبیرخانه‌ای پویا و مردمی برای شورای توسعه فرهنگ قرآنی فارس تشكیل شود

بر اساس این گزارش، هادی پژوهش جهرمی، معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری فارس در این نشست با تأكید بر اینكه مباحث قرآنی باید جدی گرفته شود، گفت: در زمینه تشكیل دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی استان باید ساختاری را در فارس طراحی كنیم كه پویا باشد و آن را خیلی در قالب چارچوب نظام اداری و بروكراسی قرار ندهیم.

وی افزود: این توانمندی در بخش تشكل‌های قرآنی وجود دارد كه این‌ها می‌توانند به خوبی در این زمینه فعالیت كنند چرا كه اگر این فعالیت‌ها در سیستم اداری قرار گیرد، مقداری رنگ و بوی كاغذی و اداری می‌گیرد و علی‌رغم اینكه برای آن فعالیت‌های زیادی هم كشیده می‌شود، شاید خروجی‌های آن مشخص نباشد.

پژوهش جهرمی با تأكید بر اینكه این ساختار دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی باید به گونه‌ای طراحی شود كه قائم به فرد خاصی نباشد، گفت: هر كسی كه در رأس این دبیرخانه قرار گرفت باید مكلف و ملزم باشد كه این مسیر را طی كند لذا اگر این دبیرخانه را قائم به یك فرد كنیم، مسلماً با تغییر مسؤولیت‌ها این فعالیت‌ها بر روی زمین خواهد ماند.

معاون استاندار فارس اظهار كرد: وقتی كه كار قرآنی را به مردم واگذار می‌كنیم باید بر روی آن نیز كنترل و نظارت داشته باشیم تا بتوانیم به آن نتیجه‌ای كه می‌خواهیم دست یابیم لذا این دبیرخانه باید ساختاری پویا داشته و به عهده مردم هم واگذار شود.

وی در پایان خواستار ارائه گزارش‌های مرتب و دائمی از سوی دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی شد چرا كه تنها راه برطرف كردن مشكلات فعالیت‌های قرآنی در همین است.

اختصاص بودجه فعالیت‌های قرآنی به فارس ویژه باشد

حجت‌الاسلام محمدصادق مهرابی، مدیركل تبلیغات اسلامی فارس در ادامه این نشست گفت: سازمان تبلیغات اسلامی استان فارس برای تحقق چشم‌اندازی كه برای توسعه فرهنگ قرآنی استان رسم شده است، در سه كمیسیون ذیل این شورا برنامه‌های ویژه‌ای دارد.

وی با بیان اینكه استان فارس یك استان تلفیقی است لذا در حوزه اعتبارات قرآنی به استان نیز باید به‌صورت ویژه و تلفیقی به آن نگاه كرد، گفت: ساختار دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی بسیار مهم است و نمی‌توان به راحتی از آن گذر كرد زیرا نحوه تخصیص بودجه‌های قرآنی و انجام فعالیت‌ها ذیل این دبیرخانه انجام می‌شود.

حجت‌الاسلام مهرابی ادامه داد: اگر دستگاه‌ها به صورت تخصصی در این دبیرخانه دیده نشوند، مسلماً به اهداف خود دست نخواهیم یافت البته ساختار چشم‌انداز را هم معرفی می‌كند.

وی با بیان اینكه در شورای توسعه فرهنگ قرآنی رویكرد مردمی دیده نشده است، گفت: تخصیص اعتبار باید به كمیته‌هایی واگذار شود كه در مجموعه‌های مردم نهاد در آن‌ها فعالیت می‌كنند.

انتقاد مدیر حوزه‌ علمیه فارس از  بی‌توجهی به جایگاه حوزه در ساختار شورای توسعه قرآن

حجت‌الاسلام احمد عابدی، مدیر حوزه‌های علمیه فارس با اشاره به ساختار دبیرخانه این شورا گفت: در ساختار دبیرخانه این شورا آنچه اصل و اساس قرآن است، فراموش شده و متأسفانه در این ساختار هیچ جایگاهی برای این ادعا دیده نشده است در حالی كه عمده این فعالیت‌ها به عهده حوزه علمیه است.

وی با بیان اینكه متأسفانه بزرگان ما در كشور در این زمینه‌ها كه اصل و اساس كار است حوزه را اصلاً به چشم نمی‌بینند، گفت: ریشه تمام مباحث قرآنی اعم از روخوانی، تجوید، مفاهیم و غیره حوزه‌های علمیه است اما متأسفانه در این ساختار حوزه علمیه دیده نشده است و حوزه‌های علمیه را در شورای توسعه فرهنگ قرآنی ذیل كمیته آموزش عمومی و آموزش و پرورش برده‌اند و این جای تأسف است.

حجت‌الاسلام عابدی اظهار كرد: متأسفانه سال گذشته بودجه قرآنی مناسبی به حوزه‌های علمیه اختصاص نیافت و تنها با پیگیری‌های معاون نهاد رهبری در فارس برای برنامه‌های قرآنی حوزه‌های علمیه ۵ میلیون تومان اختصاص یافت.

جزئی‌نگری، علت سامان نیافتن فعالیت‌های قرآنی در فارس است

محمدجواد سلمان‌پور، رئیس دانشكده مطالعات تطبیقی قرآن كریم در این نشست گفت: از سال ۷۰ تاكنون همواره سخن بر این است كه فعالیت‌های قرآنی در فارس سامان ندارد و جزیره‌ای عمل می‌شود.

وی افزود: علتش این است كه راه حل‌هایی كه برای شبكه‌سازی ارائه می‌شود، راه حل‌هایی است كه جزئی‌نگر است و قسمتی از مسائل دیده شده و بخشی نمی‌شود لذا برای اینكه این مشكلات حل شود، باید چند كار پژوهشی توسط اساتید دانشگاه‌ها انجام شده تا مدل‌سازی شده و بر اساس آن مدل‌ها نیز اقدام شود.

سلمان‌پور در ادامه با یادآوری اینكه این دانشكده مسؤولیت كمیسیون پژوهش‌های قرآنی این شورا را عهده‌دار است، گفت: در این كمیسیون راهبردهایی در نظر گرفته شده است كه طی آن ۶۲ برنامه در ۹ میدان اجرا خواهند شد.

وی، راهبردهای مهندسی فعالیت‌های قرآنی استان را یكی از این محورها دانست و افزود: یك میدان برنامه‌ریزی در واقع نظارت و رصد و ارزیابی فعالیت‌های قرآنی و میدان دیگر تقویت و حمایت‌های پژوهشی و مهم‌تر از همه شبكه‌سازی پژوهشی و ساماندهی به پژوهش‌های قرآنی است.

سلمان‌پور اظهار كرد: این میدان‌ها وقتی كه دست به دست همدیگر دهند منجر به مهندسی فعالیت‌های قرآنی خواهند شد و در این برنامه نیز چند طرح پژوهشی پیشنهاد كردیم كه امیدواریم تصویب شوند.

عضو هیأت علمی دانشگاه شیراز با بیان اینكه در این برنامه‌های پژوهشی سه طرح است كه ناظر به ساختار است، گفت: نخست پروژه تحقیقاتی طراحی مدل و بافت شبكه‌سازی نهادهای مردمی فعالیت‌های قرآنی با مؤسسات است و همچنین پروژه دیگر طراحی مدل بافت و شبكه‌سازی مؤسسات مردمی با یكدیگر جهت هم‌افزایی و سوم نیز پروژه تحقیقاتی مدل بافت و شبكه‌سازی مؤسسات مختلف فرهنگی استان متناسب با استان است.

عضو هیأت علمی دانشگاه شیراز گفت: اگر اجرای این سه طرح پژوهشی را به دانشگاه شیراز و حوزه واگذار كنیم كه این سه طرح را به سامان برساند یعنی سه مدل طراحی خواهد شد و در آن زمان برای ما مشخص خواهد شد كه آیا این ساختار مشكل دارد یا خیر البته ما نباید خود را خیلی در ساختار معطل كنیم.

وی با تصریح اینكه برنامه‌های كمیسیون‌های شورای توسعه فرهنگ قرآنی با مشاركت دستگاه‌ها و نهادهای عضو اجرا می‌شوند و همه آن‌ها در اجرای برنامه‌ها مشاركت دارند، گفت: اصلاً برخی از برنامه‌ها به نهادهای قرآنی مردمی یا دانشگاه‌ها واگذار خواهند شد یعنی خود مسؤولان كمیته‌ها دیگر متولی نیستند.

سلمان‌پور اظهار كرد: قرآن متعلق به مردم است و باید فعالیت‌های قرآنی مهندسی شوند و اگر چنین چیزی محقق نشود، معلوم نیست كه عدالت رعایت شود و برخی‌ از نهادها در تقسیم كارها و بودجه‌ها زیاد دیده شده و یا برعكس كم‌رنگ دیده شوند لذا اجازه دهیم تا ساختار كنونی شورای توسعه فرهنگ قرآنی با تمام ایرادات احتمالی به همین منوال پیش رود.

مسؤول كمیسیون پژوهش‌های قرآنی شورای توسعه فرهنگ قرآنی فارس با بیان اینكه راهبردهای كلان پژوهشی در این شورا ۸ مورد، در ۹ میدان و ۶۲ برنامه تعریف شده است، گفت: در این راهبردهای تلاش كردیم تا تمام دستگاه‌های قرآنی استان به ویژه حوزه‌های علمیه و دانشگاه‌ها مشاركت داده شوند.

وی ادامه داد: اسناد بالادستی و دیدگاه‌های نخبگان قرآنی را نیز لحاظ كردیم ضمن اینكه این برنامه‌ها طی ۵ سال با اولویت اگر به تصویب رسند، از سال آینده اجرا خواهند شد.

سلمان‌پور به تشریح ۸ راهبرد این كمیسیون پرداخت و گفت: تقویت هویت قرآنی، مهندسی فعالیت‌های قرآنی استان، برقراری عدالت در خدمات و فعالیت‌های قرآنی، آموزش و ترویج پژوهش بنیان، یكپارچه‌سازی خدمات پژوهشی قرآن، تقویت هویت قرآنی ادارات در استان، رصد و نظارت افكار و فعالیت‌های قرآنی در استان، تقویت تعامل با كشورهای اسلامی و پژوهشگران قرآنی جهان اسلام، ۸ راهبرد ما در كمیسیون پژوهش‌های قرآنی هستند.

رئیس دانشكده مطالعات تطبیقی قرآن كریم شیراز با تصریح اینكه در این زمینه ۹ میدان نیز پیش‌بینی شده است، راه‌اندازی پژوهشكده قرآنی فارس با ۷ مركز پژوهشی كه ۳ مركز از آن تاكنون شكل گرفته است، نظارت، رصد و ارزیابی فعالیت‌های قرآنی با ۷ برنامه، پژوهش‌های تحقیقاتی با ۱۴ پروژه، هویت بخشی و همایش بین‌ا‌لمللی و منطقه‌ای ۵ مورد، كارگاه و هیأت اندیشه‌ورز ۳ هیأت، تقویت و حمایت‌های پژوهشی ۶ محور، شبكه‌سازی پژوهشی و ساماندهی پژوهش‌های قرآنی ۶ مورد، مجلات و نشریات ۵ مورد و تولید محتوا ۹ مورد از جمله این میدان‌ها هستند.

وی ادامه داد: اگر این‌ها محقق شوند، تمام نهادها و پژوهشگران قرآنی در فارس در برنامه‌های قرآنی مشاركت خواهند داشت ضمن اینكه لازم است كه ما خیلی در ساختار نمانیم.

سلمان‌پور اظهار كرد: اخیراً وزارت علوم تمام رشته‌های قرآنی دانشگاه را در یك رشته قرآن و حدیث تجمیع كرد و ۶ واحد درسی در دانشگاه‌ها نیز به نام بررسی و مطالعه مراكز پژوهشی شهرها تدریس می‌شود كه در شرح درس بیان شده كه مبنای این درس از مراكز پژوهشی ۴ شهر مشهد، تهران، قم و اصفهان است اما چرا فارس با این همه ظرفیت دیده نشده است؟

عضو هیأت علمی دانشگاه شیراز گفت: به نظر می‌رسد این مسأله تا حدود زیادی حق است چون علی‌رغم فعالیت‌های پژوهشی بسیار زیاد، چیزی كه قابل عرضه باشد به صورت ساختاری در فارس نداریم.

خروجی فعالیت‌های قرآنی در سبك زندگی جامعه مشاهده شود

حجت‌الاسلام جهانبخش صالحی، مدیرعامل اتحادیه تشكل‌های قرآن و عترت فارس بر ضرورت تسریع تشكیل دبیرخانه این شورا تأكید كرد و گفت: باید ابتدا دبیرخانه این شورا راه‌اندازی شده و برای آن مكانی اختصاص یابد تا در این دبیرخانه بتوانیم ۱۷۵ میلیون تومان بودجه قرآنی اختصاص یافته به فارس را توزیع كنیم.

وی با تصریح اینكه مؤسسات مردمی دارای مشكلات مالی فراوانی هستند، گفت: ساختار مؤسسات از سوی شورای مركز مشخص شده و وظایف آن‌ها هم مشخص است اما چیزی كه اكنون شوراهای استانی باید اجرا كنند این است كه همان‌طور كه مقام معظم رهبری هم فرمودند، فعالیت‌های قرآنی باید در عمق جامعه و زندگی مردم ملموس شود.

حجت‌الاسلام صالحی ادامه داد: خروجی این فعالیت‌ها باید در نحوه پوشش و لباس، صله ارحام، كار و تلاش و مأنوس شدن قرآن و مردم و همچنین فعالیت‌های مجازی و نوع معماری و كاهش جرائم و جلوگیری از فساد اداری نمود داشته باشد و بر روی این مسائل باید در كمیته‌های شورای توسعه فرهنگ قرآنی كار كنیم.

مدیرعامل اتحادیه تشكل‌های قرآن و عترت فارس، برپایی كلاس‌های روخوانی و مفاهیم و حفظ تنها مقدمه فعالیت‌های قرآنی است، گفت: ساختار دبیرخانه در تهران و استان‌ها مشخص است و لازم است تا هرچه سریع‌تر این دبیرخانه در فارس شكل گیرد و كارهای خود را آغاز كند.

وی در بخش پایانی سخنان خود خواستار بازنگری در ساختار كمیسیون‌های شورای توسعه فرهنگ قرآنی شد و گفت: نقش مؤسسات مردمی و خانه‌های مردمی باید در این كمیسیون‌ها ملموس شود و اگر قرار باشد كه باز هم فعالیت‌های قرآنی به دستگاه‌های دولتی بازگردد كه نتیجه قابل قبولی نخواهیم گرفت.

بخشی از بودجه ۲ درصد نفت و گاز به فعالیت‌های قرآنی اختصاص یابد

حجت‌الاسلام منصور برزگر، رئیس هیأت مدیره اتحادیه تشكل‌های قرآن و عترت فارس با اشاره به تخصیص ۱۷۵ میلیون تومان بودجه قرآنی به استان فارس گفت: این رقم زیادی برای استان پهناور فارس نیست.

وی با تأكید بر اینكه قرآن اصل فرهنگ ماست، گفت: می‌توان به‌عنوان مثال حداقل ۱۰ درصد بودجه ۲ درصد نفت و گاز را مخصوص فعالیت‌های قرآنی استان قرار دهیم و نتیجه آن را هم در سال آینده خواهیم دید كه این مسأله را به فراكسیون قرآن و عترت مجلس شورای اسلامی مطرح كردیم و آنان استقبال كردند لذا تلاش كنیم تا چنین مسأله‌ای در فارس هم محقق شود.

عضو هیأت مدیره تشكل‌های قرآن و عترت كشور همچنین از عدم توجه كافی به نقش مردم و مؤسسات مردمی در شورای توسعه فرهنگ قرآنی انتقاد كرد و گفت: نقش این مؤسسات كه می‌خواهند كار انجام دهند، دیده نشده است و تنها یك اتحادیه و دبیرخانه در حاشیه همه كارهای دولتی حضور دارد.

حجت‌الاسلام برزگر با بیان اینكه در تهران برون‌سپاری فعالیت‌های قرآنی به مؤسسات مردمی وجود دارد، افزود: سال‌هاست كه دستگاه‌های مختلف در استان در زمینه فعالیت‌های قرآنی تلاش می‌كنند اما اگر دولتی‌ها بخواهند دوباره بر گردهم آینده و برای بودجه‌های قرآنی تصمیم بگیرند و آن را توزیع كنند، تحولی در زمینه فعالیت‌های قرآنی در فارس ایجاد نمی‌شود.

مدیر مؤسسه مكتب‌القرآن ثارالله(ع) اظهار كرد: آموزش و پرورش سال‌هاست كه مسابقات قرآنی برگزار می‌شود به همین شكل دارالقرآن و ارشاد و اوقاف هم هر ساله فعالیت‌های قرآنی مختلفی انجام می‌دهند اما رویكرد مردمی در این فعالیت‌ها دیده نمی‌شود كه متأسفانه در شورای توسعه فرهنگ قرآنی هم به این مشكل مواجه شده‌ایم.

وی بر این نكته تأكید كرد كه اگر بخواهیم در فارس تحول قرآنی ایجاد كنیم با این چارت و تشكیلات كه دوباره اداره ارشاد پای كار آوریم و نیروهای دولتی حضور یابند كه بعد از مدتی هم تغییر می‌كنند، میسر نخواهد شد زیرا تصمیم‌های دولتی گرفته می‌شود اما به علت تغییر مدیران این تصمیم‌گیری‌ها اجرا نمی‌شود لذا اگر فارس بخواهد در كشور حرف اول را بزند و تبدیل به قطب قرآنی كشور شود باید به مؤسسات بزرگ قرآنی استان توجه كند.

حجت‌الاسلام برزگر بیان كرد: مؤسسات بزرگ قرآنی فارس دارند به‌صورت اجرایی و عملیاتی كار می‌كنند اما اگر ما بخواهیم كارهای خود را در فارس توسعه دهیم با این چارت و كمیسیون‌های شورای توسعه فرهنگ قرآنی كه در آن بودجه‌های قرآنی از یك جیب دولت خارج شده و به جیب دیگر دولت وارد شود، كاری پیش نخواهیم برد.

عضو هیأت مدیره اتحادیه تشكل‌های قرآن و عترت كشور با بیان اینكه بسیاری از مؤسسات مردمی به دلیل مشكلات مالی تعطیل می‌شوند، گفت: اعضای این مؤسسات كه حقوق نمی‌گیرند، بیمه هم ندارند، حداقل بودجه‌ای كه داریم به این مؤسسات اختصاص دهیم.

وی اعتقاد دارد كه از بودجه قرآنی چیزی به مؤسسات مردمی نمی‌رسد و ادامه داد: چرا ما بخشی از بودجه‌های دو درصد نفت و گاز را به فعالیت‌های قرآنی اختصاص نمی‌دهیم؟

عضو بنیاد بین‌المللی حفظ قرآن در بخش پایانی سخنان خود بر لزوم تشكیل سریع اتحادیه مدغم تشكل‌های قرآنی و مؤسسات مردمی در فارس تأكید كرد و گفت: این مسأله در بسیاری از استان‌ها اتفاق افتاده است اما در فارس كه می‌خواهیم قطب قرآنی كشور شود، هنوز این مسأله محقق نشده است و هر كدام از مؤسسات قرآنی وابسته به ارشاد و تبلیغات اسلامی راه خود را جداگانه می‌روند.

قول مساعد شورای توسعه فرهنگ قرآنی كشور برای افزایش درصد بودجه استان‌ها

حجت‌الاسلام سیدمحمد جعفری، معاون فرهنگی و ارتباطات نهاد نماینده ولی فقیه در فارس گفت: در تاریخ ۴ اسفندماه جاری دومین نشست شورای توسعه فرهنگ قرآنی استان‌ها با حضور نمایندگان ۳۰ استان در تهران برگزار شد.

وی افزود: در این شورا اقدامات انجام شده و چشم‌اندازها و طرح‌های شوراهای توسعه فرهنگ قرآنی استان‌ها مطرح شد كه در ای زمینه استان فارس در میان سایر استان‌ها پیشتاز بود به طوری كه ۸ طرح از كمیسیون تبلیغ و ترویج، ۶۲ طرح از كمیسیون پژوهش و ۱۶ طرح هم از كمیسیون آموزش عمومی شورای توسعه فرهنگ قرآنی فارس در این نشست مطرح شد.

حجت‌الاسلام جعفری ادامه داد: این طرح‌ها در اختیار كارشناسان شورای توسعه فرهنگ قرآنی كشور قرار گرفت و بعد از بررسی‌های انجام شده تمام این‌ طرح‌ها تأیید شدند كه در قالب مدنظر انجام شوند لذا ما مشكل خاصی در این زمینه نداریم و اشكالاتی هم كه وجود دارد، آنقدر زیاد نیست كه بخواهیم كار را تعطیل كنیم.

نماینده استان فارس در شورای توسعه فرهنگ قرآنی استان‌ها گفت: مشكلی ما در این جلسه مطرح كردیم، نحوه تخصیص بودجه‌های قرآنی است كه تخصیص ۹۵ درصد آن در شورای مركزی تصمیم‌گیری می‌شود كه ما نسبت به این قضیه اعتراض كردیم كه با این وضعیت چه نیازی به تشكیل شوراهای توسعه فرهنگ قرآنی استان‌هاست.

وی اضافه كرد: به همین دلیل اصلاحاتی را برای این موضوع در نظر گرفتند از جمله اینكه فعلاً درصد اختصاص بودجه به استان‌ها افزایش پیدا كند و همچنین نتایج تخصیص بودجه‌ای كه به استان‌ها از سوی مركز صورت می‌گیرد، به خود مركز مكاتبه و اطلاع‌رسانی شود.

حجت‌الاسلام جعفری اظهار كرد: راه حل مشكلاتی كه اكنون وجود دارد این است كه باید پیگیری این تخصیص‌ها را انجام دهیم و همچنین بودجه‌های قرآنی دستگاه‌ها را نیز شناسایی كنیم تا بدانیم هر دستگاهی چه مقدار ظرفیت دارد.

معاون فرهنگی و ارتباطات نهاد نماینده ولی فقیه در فارس در ادامه سخنان خود بر لزوم تشكیل یك دبیرخانه قوی برای شورای توسعه فرهنگ قرآنی استان تأكید كرد و گفت: رؤسای سه كمیسیون، نظرات خود را برای انتخاب فردی برای رئیس دبیرخانه ارائه كنند و بعد از تصویب و تأیید ریاست شورا، مسؤول این دبیرخانه منصوب خواهد شد.

وی با بیان اینكه باید مكان و بودجه دبیرخانه هم مشخص شود، پیشنهاد داد تا حجت‌الاسلام علیرضا شاهسونی كه عضو شورای توسعه فرهنگ قرآنی كشور هم هستند، به‌عنوان ریاست دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی فارس منصوب شود./۹۱۹/202/ب2