نفی مطلق پلورالیزم از ناحیه امیرمومنان علی

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، آیت‌الله رشاد رییس شورای سیاست‌گذاری حوزه علمیه استان تهران و تولیت مدرسه علمیه امام رضا(ع)، امروز پیش از آغاز درس خارج فقه که در همین مدرسه علمیه برگزار شد، گفت: امام علی (ع) می‌فرمایند: اگر دو دعوت یا فراخوان یا مذهب و یا مکتب از سوی دو نفر ارائه شود آنگاه‌که این دو دعوت باهم متفاوت و مخالف هم باشند نمی‌توانند هر دو دعوت درست باشند، چراکه اجتماع نقیضین جایز نیست، حتماً یکی از آن‌ها غلط است.

وی افزود: یکی از آن‌ها نه غلط بلکه ازنظر معرفتی ناصواب، ضلالت و گمراهی است. نمی‌شود انسان طریق غلط را طی کند ولی گمراه نشود، طی مسیر غلط و راه نادرست مستلزم گمراهی است، انسان گمراه قطعاً به هدف نمی‌رسد و قطعاً طریق ضلالت به نجاح و نجات منتهی نمی‌شود.

آیت‌الله رشاد ادامه داد: پس این حرف بی‌معنا و غلط است که گفته شود؛ نفس طی طریق ارزش است و خدا نسبت به طی طریق ثواب مقرر می‌دارد حتی طریق اگر ضلالت باشد، درواقع این خود نوعی اجتماع نقیضین است چراکه نمی‌شود انسان طریق ضلالت را طی کند ولی مثاب باشد، طریق باطل را طی کند ولی به ضلالت منتهی نشود، یا به ضلالت منتهی شود و بگوید  این راه نجات است ضلالت و نجات باهم جمع نمی‌شوند. این درواقع پاسخ به پلورالیزم معرفتی، دینی، اخلاقی و انواع شاخه‌های این نظریه مطرح می‌شود.

رییس شورای سیاست‌گذاری حوزه علمیه استان تهران در ادامه بیان داشت: گاهی گفته می‌شود راه و طریق پیش روی انسان حق و باطل ندارد، این‌گونه نیست که یک‌راه حقیقت باشد و دیگری باطل، حق و باطلی در میان نیست یا اگر حق و باطلی در میان است تشخیص آن میسر نیست و هرکسی راهی را که تشخیص می‌دهد برای خودش حجت است و یا اگر حق و باطلی در میان است و قابل‌کشف باشد، برای یکی کشف‌شده و برای دیگری کشف نشده است. مسیر آنکه طریق حق را کشف نکرده هم اگر طی کند به نجات منتهی خواهد شد؛ به این نظریه پلورالیزم نجات و تکثر در نجات گویند.

وی در ادامه اظهار داشت: بسیاری از مطالب درست و نادرست درگذشته هم‌بارها گفته‌شده‌اند و شاید تنها تعبیر آن‌ها تغییر کرده است. درگذشته پلورالیزم مطرح نبوده و این اصطلاح جدید است ولی محتوا و مضمون این مطالب درگذشته‌ها هم مطرح بوده است. در پلورالیزم نجات می‌گویند ادیان همه یکسان هستند و اگر هم راه‌های متفاوتی را طی می‌کنند درنهایت خداوند بر اساس رحیمیت خود همه این راه‌ها را به نجات منتهی خواهد کرد؛ مگر می‌شود راه ضلالت به نجات منتهی شود؟ مثل‌اینکه بگوییم یکی جاده شرق را طی می‌کند برای رسیدن به مقصدی و دیگری برای رسیدن به همان هدف جاده غربی را طی می‌کند.

تولیت مدرسه علمیه امام رضا(ع) در ادامه اظهار داشت: گاهی این افراد به مفاد سوری کاترن تمسک می‌کنند که لَکُمْ دینُکُمْ وَلِیَ دین، که هر کس دین خود را داشته باشد و هر دو درست است. درحالی‌که این آیه سراسر نفی پلورالیزم است شأن نزول آیه هم همین را می‌گوید که مشرکان می‌گفتند اسلام و کفر را یکسان بینگاریم. یک روز شما بت ما را بپرستید و یک روز ما خدای شمارا می‌پرستیم. پیامبر با این سوره فرمودند نه و قبول نکردند. این سوره کاملاً نفیس پلورالیزم دینی است.

وی در پایان خاطرنشان کرد: کلام امام علی(ع) نفی مطلق پلورالیزم است اعم از پلورالیزم معرفتی، دینی و فلسفی را رد می‌کنند و می‌فرمایند: نمی‌تواند دو دعوت مخالف هر دو حق باشد و اگر یکی حق و دیگری باطل است، باطل نمی‌تواند راه به هدایت و نجات ببرد./813/پ202/ب1