پنجمین نشست "فقه الاخلاق" برگزار شد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، پنجمین جلسه از چهارمین سال برگزاری سری کلاس‌های فقه الاخلاق "خانه اخلاق پژوهان جوان" برگزار شد. "فقه الاخلاق" علمی است که پرسش های بنیادین اخلاق را با روش و منبع فقهی ـ یعنی نقلی ـ بررسی کرده و پاسخ می دهد.

نشست های فقه اخلاق به صورت هفته‌ای و به شیوه‌ ارائه‌ از طرف طلاب و نقد و تصحیح توسط استاد برگزار می‌شود.

حجت الاسلام امیر غنوی که عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و نویسنده کتاب "درآمدی بر فقه الاخلاق" است، در این نشست به بیان دیدگاه های خود پرداخت.

پیش‌تر در آغاز سال تحصیلی جدید، حجت الاسلام والمسلمین غنوی برای هر یک از شرکت‌کنندگان در نشست روایتی مشخص کرده‌ است، تا هر پژوهشگر جدا از گروه مباحثه، آموخته‌های خود در این کلاس‌ها را با تلاش در تدقیق و موشکافی یک روایت به نمایش بگذارد و نیز در راه نویسندگی قدم بردارد. این ارائه با سوالات و انتقادات استاد و دیگر شاگردان روبه رو است که کمک می‌کند تا ارائه‌دهنده توانایی خود را در پاسخ به اشکالات یا قبول خطاهای خود افزایش دهد.

وَ نَظَرَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ [عَلِيٌ‏] ع إِلَى رَجُلٍ [فَرَأَى‏] أَثَرَ الْخَوْفِ عَلَيْهِ، فَقَالَ: مَا بَالُكَ قَالَ: إِنِّي أَخَافُ اللَّهَ. قَالَ: يَا عَبْدَ اللَّهِ خَفْ ذُنُوبَكَ، وَ خَفْ عَدْلَ اللَّهِ عَلَيْكَ فِي مَظَالِمِ عِبَادِهِ، وَ أَطِعْهُ فِيمَا كَلَّفَكَ، وَ لَا تَعْصِهِ فِيمَا يُصْلِحُكَ، ثُمَّ لَا تَخَفِ اللَّهَ بَعْدَ ذَلِكَ، فَإِنَّهُ لَا يَظْلِمُ أَحَداً وَ لَا يُعَذِّبُهُ فَوْقَ اسْتِحْقَاقِهِ أَبَداً، إِلَّا أَنْ تَخَافَ سُوءَ الْعَاقِبَةِ بِأَنْ تَغَيَّرَ أَوْ تَبَدَّلَ.فَإِنْ أَرَدْتَ أَنْ يُؤْمِنَكَ اللَّهُ سُوءَ الْعَاقِبَةِ، فَاعْلَمْ أَنَّ مَا تَأْتِيهِ مِنْ خَيْرٍ فَبِفَضْلِ اللَّهِ وَ تَوْفِيقِهِ وَ مَا تَأْتِيهِ مِنْ شَرٍّ فَبِإِمْهَالِ اللَّهِ، وَ إِنْظَارِهِ إِيَّاكَ، وَ حِلْمِهِ عَنْك.^{(التفسير المنسوب إلى الإمام الحسن العسكري عليه السلام، ص: 265)}

از آنجا که این جلسه ادامه‌ ارائه‌ جلسه پیشین این پژوهشگر از روایت فوق بود، توجه به اختلاف تعبیر در تغیّر و تبدّل عاقبت، ارتباط ایمنی از سوء عاقبت با مفاهیم بعدی که در روایت آمده، تأکید بر دانستن و آگاهی نسبت به آن‌ها و ارتباط شر و بدی‌هایی که به انسان می‌رسد با امهال و انظار و حلم خدا، اهم نکاتی بود که در این گفتگو مطرح شد. در ادامه زمان اصلی کلاس به ارائه‌ هر دو گروه از نتایج مباحثات خود پیرامون لغات و نکات مهم فقرات پایانی فراز اول مناجات الخائفین و دفاع در مقابل نقد و نظر استاد و گروه دیگر ادامه یافت.

 إِلَهِي أَ تُرَاكَ بَعْدَ الْإِيمَانِ بِكَ تُعَذِّبُنِي أَمْ بَعْدَ حُبِّي إِيَّاكَ تُبَعِّدُنِي أَمْ مَعَ رَجَائِي لِرَحْمَتِكَ وَ صَفْحِكَ تَحْرِمُنِي أَمْ مَعَ اسْتِجَارَتِي بِعَفْوِكَ تُسْلِمُنِي حَاشَا لِوَجْهِكَ الْكَرِيمِ أَنْ تُخَيِّبَنِي‏.

بحث پیرامون انکاری یا حقیقی بودن استفهام، تأکید بر معنای دقیق حاشا و تفاوت کرامت و جود و نکته در تمسک به وجه کریم، از نکاتی بود که مورد بحث و مداقه قرار گرفت. در نشست های آینده فراز دوم از این مناجات که از عبارت «لیت شعری» تا «الهی هل تسودّ...» است، بررسی خواهد گذشت.

گفتنی است، نشست های خانه اخلاق پژوهان جوان به نشانی قم، بلوار محمدامین (ص) کوچه ۱۳ پلاک ۲۹ برگزار می‌شود و علاقه مندان می‌توانند مباحث و صوت این جلسات را از طریق پایگاه اینترنتی خانه اخلاق پژوهان جوان پیگیری کنند./۹۱۸/پ۲۰۲/ج