رابطه خواجه نصیرالدین طوسی با ملازمه عقل و شرع

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا،  آیت الله سید مصطفی محقق داماد عضو پیوسته هیأت علمی فرهنگستان علوم درهمایش اخلاق و فلسفه از نگاه خواجه نصیرالدین طوسی عصر روز دوشنبه پنجم اسفندماه که در مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران برگزار شد با اشاره به این‌که خواجه نصیرالدین همه چیز را به دست شریعت نمی‌داد افزود: اگر حسن‌ و ‌قبح حکم عقل داشته باشد یک مقدار آن را شریعت تعیین می‌کند و باقی آن را اخلاق تعیین می‌کند اما اشعری‌ها و محقق کرکی چیزی برای اخلاق باقی نگذاشتند، زیرا هرچه عقل بدان حکم می‌کند شرع هم بدان حکم می‌کند، امثال خواجه نصیرالدین طوسی و علمای قبل از وی و هم دوره‌شان به ملازمه عقل و شرع اعتقاد نداشتند.

این استاد و پژوهشگرحوزوی در ادامه بیان داشت: محقق کرکی فقیهی است اهل جبل‌العامل که در قرن دهم در دوران حکومت صفویان می‌زیسته ،وی به دعوت شاه اسماعیل و شاه طهماسب قاضی القضات شد و برای بررسی کار قضات به کاشان رفت، در آنجا با محقق خفری که یکی از قضاتی بود که کار قضاوتش خیلی عالی بود برخورد کرد، محقق کرکی از محقق خفری پرسید که فقه را از کجا آموخته محقق خفری گفت که اصلا به فقه دسترسی نداشتم و با عقلم مسایل را درک کردم،  از آن زمان بود که محقق کرکی به ملازمه عقل و شرع رسید.

وی در ادامه اظهار داشت: ملازمه عقل و شرع  بلایی است از دو جهت، یکی وسعت یافتن شریعت است و دیگری از بین رفتن اخلاق است، برای این‌که اگر عقل چیزی را درک می‌کرد شرع پشت سرش حکم می‌داد پس باز چیزی برای اخلاق باقی نمی‌ماند، به نظر بنده ملازمه عقل و شرع یک راه برای برداشتن عقل است و به شرعیت می‌رسد همانگونه که اشعری‌ها می‌گویند ما چیزی به نام اخلاق نداریم کارهای خوب یا واجب یا مستحب است./9595/پ203/ص