تمام توان خود را برای ارتقای اهداف جنبش عدم تعهد بکار خواهیم گرفت
به گزارش خبرگزاری رسا، علی اکبر صالحی وزیر امور خارجه کشورمان در مراسم افتتاحیه نشست کارشناسان "نم" ضمن خیرمقدم به میهمانان خارجی و کارشناسان و دیپلمات‌های ارشد کشورهای عضو جنبش غیرمتعهدها در تهران، خاطر نشان کرد: بسیار مفتخریم که مسئولیت میزبانی اجلاس سران غیرمتعهدها و ریاست آن در این شرایط پرچالش و تاریخی به ما سپرده شده است. احراز میزبانی اجلاس سران توسط جمهوری اسلامی ایران نشان دهنده عضویت فعال ما در جنبش در طول سه دهه گذشته بوده است.
صالحی ادامه داد: ایران در دوره ریاست خود در صدد تقویت این جنبش و کمک به تجدید حیات آن خواهد بود تا جنبش بتواند به وظایف تاریخی خود جامه عمل بپوشاند. در این مسیر در واقع کار ما به واسطه تلاش روسای قبلی و به ویژه کشور دوست و برادر مصر در خلال سه سال گذشته در زمینه هماهنگی و همکاری که صورت داده‌اند تسهیل شده است.
صالحی گفت: بر این اساس باید از دولت و مردم عزیز مصر به واسطه هدایت عالی فعالیت‌های جنبش در دوره دشوار و پراهمیتی که داشته‌اند قدردانی کنم.
وزیر امور خارجه کشورمان گفت: یک بار دیگر در جریان اجلاس سران دور هم جمع شده‌ایم تا درباره تحولات جدیدی که جهان ما را تحت تاثیر قرار داده است مشورت و بررسی کنیم و این نشانه آشکاری از عزم ما برای هدایت و تقویت جنبش و تبدیل آن به ابزاری کارآمد است.
وی ادامه داد: به رغم تحولات یک دهه اخیر این جنبش همچنان موضوعیت داشته و نهادی ارزنده است.
وزیر امور خارجه کشورمان ادامه داد: ما باید در برابر چالش‌های پیش‌رو ظرفیت‌های جنبش را برای کمک به استقرار صلح در سرتاسر جهان به کار گیریم.
صالحی ادامه داد: در این برهه که روابط بین‌الملل از ذهنیت مخرب و غیرسازنده برخوردار شده و می‌خواهد بر تمام جهان تسلط پیدا کند نیازمند اقدامات دسته‌جمعی هستیم و جهان مکانی برای ارتقای فرهنگی و احترام به تمام حقوق پذیرفته شده بین‌المللی به ویژه حق تعیین سرنوشت است.
جنبش باید با بر اساس شرایط امروز جهان احیا شود
وی تاکید کرد: اکنون نیازمند آن هستیم که جنبش خود را بر اساس شرایط امروز جهان احیا کنیم. با وجود پیشرفت‌‌هایی که به دست آمده است باید به هوش باشیم؛ چرا که سیاست‌های خودخواهانه همچنان در روابط بین‌الملل به کار می‌رود. تلاش‌های جمعی ما در شرایط فعلی جهان به همه‌ی ما برای یافتن راه‌حل صلح‌آمیز و مبتنی بر گفت‌وگو و باقی ماندن جوامع بر مدار طبیعی خود کمک خواهد کرد.
وزیر امور خارجه کشورمان در ادامه به برخی موارد سنتی مورد توجه در چارچوب اهداف جنبش غیرمتعهد اشاره کرد و گفت: در جامعه‌ی جهانی ارزش‌ها و عقاید همه یکسان نیست. برای زندگی، صلح و آرامش، تنوع میان جوامع باید شناسایی و مورد احترام قرار گیرد و تلاش برای تحلیل برداشت‌ها بر سایر اعضای جامعه جهانی باید متوقف شود. جنبش غیرمتعهدها نقش فعالی در گفت‌وگوی تمدن‌ها و مذاهب ایفا می‌کند.
صالحی ادامه داد: ما همواره سازمان ملل را بزرگ‌ترین سازمان جهانی می‌دانیم که از خاکسترهای جنگ جهانی دوم به وجود آمد؛ از این رو ما به عنوان اعضای جنبش ضمن انسجام با یکدیگر با آثار منفی نظم حاضر به هر شکلی که از بی‌عدالتی، تبعیض، درگیری مسلحانه، سوء استفاده از قدرت، خشونت، تمامی اشکال استعمار و اشغال خارجی مخالفیم.
وزیر امور خارجه کشورمان در ادامه گفت: ما به عنوان اعضای جنبش غیرمتعهدها ضمن برگزاری انسجام داخلی با آثار منفی نظم حاضر از جمله هر شکلی از بی‌عدالتی و تبعیض، درگیری‌های مسلحانه، سوء استفاده از قدرت و اعمال خودسرانه در روابط جهانی، خشونت، تمامی اشکال استعمار و اشغال خارجی مخالفیم. سازمان ملل متحد پس از شش دهه از آغاز کار خود نیازمند اصلاحات اساسی برای تطبیق با تحولات نوین جهانی است.
صالحی تاکید کرد: اگر بپذیریم که چندجانبه‌گرایی محور سازمان ملل است، این سازمان باید سازمانی بین‌الدولی تلقی شود که توسط همه اعضای آن هدایت و رهبری گردد که این موضوع به خوبی در روش کار مجمع کنونی منعکس است.
وی تاکید کرد: معتقدیم مجمع عمومی به عنوان ارگان اصلی و دموکراتیک سازمان ملل باید وظایف خود در رسیدگی به موضوعات مربوط به صلح و امنیت بین‌المللی را به انجام برساند. ما در نگرانی بسیاری اعضا در ارتباط با افزایش قدرت در شورای امنیت در قبال کاهش توانایی‌ها و وظایف مجمع عمومی شریک هستیم.
وزیر امور خارجه کشورمان خاطر نشان کرد: مجمع عمومی سازمان ملل بر اساس منشور نقش تثبیت‌شده‌ای در حفظ صلح و امنیت جهانی دارد؛ در عین حال این اعتقاد در میان بسیاری از کشورها وجود دارد که ایجاد شورای امنیت دموکراتیک‌تر باید به عنوان بخشی مهمی از اصلاحات سازمان ملل مورد نظر قرار گیرد.
صالحی اضافه کرد: با توجه به روند ناتمام اصلاح سازمان، هیچ رویکرد خودمدارانه‌ای در این رابطه نباید تحمیل و یا تحمل شود، اصلاحات باید همسو با این سه اصل دنبال شود. اصلاحات باید فراگیر باشد. شفاف و کارآمد باشد. این سه اصل مرتبط نقش اساسی در تحقق اصلاحات هدایت‌شده توسط اعضا ایفا کرده و از تقدم یک اصل بر اصل دیگر باید جلوگیری کرد.
وی ادامه داد: اکنون بیش از یک سال است که با علاقه تحولات بسیاری از مناطق به ویژه خاورمیانه و شمال آفریقا را دنبال کرده‌ایم و با دقت به پیام حقیقی مردم آن مناطق گوش فرا داده‌ایم، مردمی که آرزومند آزادی، کرامت انسانی و عدالت هستند. آموزه ما از این تحولات این است که هیچ قدرتی نمی‌تواند مطالبات مشروع مردم و آنچه که آرزومند آن هستند را نادیده بگیرد. با در نظر گرفتن چنین تجربه‌ای اکنون بیش از هر زمان دیگر بر این باوریم که گفت‌وگو و احترام به حقوق بنیادین بشر و برآوردن نیازهای اساسی مردم تنها راه غلبه بر چالش‌های ناشی از حکومت‌های استبدادی است.
رییس دستگاه دیپلماسی کشورمان گفت: در عین حال پیام‌های این قیا‌م‌های مردمی در تحولات سیاسی مرتبط هر ماه با تاثیرات آشکار خود بر روابط منطقه‌ای و بین‌المللی در منطقه خاورمیانه و فراسوی آن به روشنی در حال درک است؛ از این رو وارد شدن نیروهای حقیقی و مستقل سیاسی به گفت‌وگویی فراگیر برای نیل به اهداف آشتی ملی و پیشرفت در فضایی امن و مناسب به دور از دخالت خارجی نیازمند روندی سیاسی است که مبتنی بر دیدگاه‌های داخلی و ویژه هر کشور باشد.
صالحی تصریح کرد: مداخله خارجی و سوء استفاده از امواج ناآرامی‌هایی که منطقه‌ی ما را در بر گرفته است غیرقابل قبول بوده؛ زیرا که روندهای ناب مردم‌سالارانه را در تعیین سرنوشت خود با مانع روبرو می‌کند.
وزیر امور خارجه کشورمان در ادامه خاطر نشان کرد: تراژدی فلسطین به عنوان منبع اصلی خشم و ناامیدی در کانون درگیری خاورمیانه قرار دارد. ما به همراه بخش اصلی جامعه بین‌المللی و از جمله اعضای جنبش غیرمتعهدها حامی سیاستی منصفانه و عادلانه درباره فلسطین بر مبنای حق فلسطینی‌ها برای تعیین سرنوشت خود و مخالفت با رژیم نامشروع اشغالگر هستیم. هم‌اکنون اقدامات جنایتکارانه رژیم صهیونیستی علیه فلسطینی‌ها و سایر مردم منطقه بزرگ‌ترین تهدید علیه منطقه و صلح و امنیت بین‌المللی است.
وی توضیح داد: صلح در خاورمیانه از طریق پیشبرد سیاست‌های تبعیض‌آمیز و حمایتی کورکورانه از تروریسم دولتی اسرائیل، اشغال، شکنجه، نابودی، تهدید و تجاوز تامین نمی‌شود. روشن است که صلح پایدار در فلسطین و خاورمیانه تنها از طریق عدالت، پایان بخشیدن به تبعیض، ختم اشغال سرزمین‌های فلسطین، سوریه و لبنان، بازگشت آوارگان فلسطینی و ایجاد سازوکار دموکراتیک که از طریق آن ساکنان فلسطین، فلسطینیان رانده شده از دادگاه خویش که امکان تصمیم‌گیری برای آینده خود به شیوه دموکراتیک و مسالمت‌آمیز را داشته باشند قابل تحقق است.
رژیم صهیونیستی از منابع تروریسم است
صالحی همچنین تاکید کرد: بسیاری از ما قربانی اقدامات زشت تروریستی هستیم. ما ضمن باور عمیق به لزوم مبارزه قاطع با تروریسم تاکید می‌کنیم که این رویکرد نیازمند همکاری همه‌جانبه و منصفانه بین‌المللی و خودداری از برخورد گزینشی و توجه به علل ریشه‌ای تروریسم که عمدتا محصول اشتباهات استعمارگران غربی و ابرقدرت‌ها است، می‌باشد.
وزیر امور خارجه کشورمان ادامه داد: از دید ما رژیم صهیونیستی یکی از منابع تروریسم است و تلاش‌های دولت آمریکا در سوء استفاده از حادثه تروریستی یازده سپتامبر سبب عدم امنیت بیشتر برای منطقه خاورمیانه و زمینه‌ی جدیدی برای توجیه اهداف سلطه‌جویانه آمریکا به بهانه مبارزه با تروریسم بوده است. ما برای ایفای نقشی سازنده و کارآمد به عنوان عضو مسئول جامعه بین‌المللی به ویژه عدم تعهد از هیچ تلاشی فروگذار نکرده‌ایم، حال زمان بسیار مناسبی برای برداشتن گام‌های موثر در جهت خاتمه دادن به تمامی اشکال تروریسم از جمله تروریسم دولتی مورد حمایت قدرت‌‌های غربی است که به طور فزاینده‌ای رواج یافته و آخرین آن ترور دانشمندان مظلوم هسته‌یی کشورمان بوده است. ما در انتظار جهانی عاری از تروریسم هسته‌یی هستیم.
مصرانه در انتظار اجرای معاده ان پی تی هستیم
رییس دستگاه دیپلماسی کشورمان همچنین گفت که ما مصرانه در انتظار اجرای ماده 6 معاهده منع اشاعه ان.پی.تی درباره نابودی سلاح‌های هسته‌یی هستیم، بر همین اساس هیچ چیزی نباید ما را از توجه به تهدید اصلی نیروهای استراتژیکی و تاکتیکی و همچنین تداوم مدرن‌سازی آنها علیه انسانیت و همین‌طور دکترین‌های نظامی در زمینه کاربرد احتمالی در مقابل کشورهای فاقد سلاح‌های هسته‌یی به امر دیگری معطوف دارد. ما معتقدیم زمان‌بندی برای حذف نهایی سلاح‌های هسته‌یی تا 2025 که توسط عدم تعهد پیشنهاد شده است تنها در صورتی می‌تواند تحقق یابد که با قاطعیت اجرای آن را دنبال کنیم. عدم پذیرش رژیم صهیونیستی به طور مداوم از الحاق به معاهده منع اشاعه سلاح‌های هسته‌یی مانع اصلی در مسیر جهان‌شمولی معاهده منع اشاعه سلاح‌های هسته‌یی است.
صالحی تاکید کرد: در سال 1974 ایران در سطح منطقه‌ای پیشنهاد ایجاد منطقه عاری از سلاح‌های هسته‌یی در خاورمیانه را مطرح کرد که تاکنون محقق نشده است. ما قویا بر این اعتقاد هستیم که هرگونه تلاشی باید در جهت الزام رژیم صهیونیستی برای رعایت دستاوردها و الزامات این اهداف باشد.
وی اضافه کرد: در مورد برنامه صلح‌آمیز هسته‌یی ایران، ما با اطمینان از ماهیت صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌یی‌مان همواره بر تعامل و همکاری در این باره اصرار کرده‌ایم. به هنگام در نظر گرفتن حقوق و تعهدات، ما به طور مداوم بر این موضع بوده‌ایم که ایران نه در پی تقابل و نه خواستگار چیزی بیش از حقوق مشروع خود است. آنچه که ما در پی آن هستیم عدالت و نپذیرفتن رهیافت مبتنی بر استانداردهای دوگانه در آژانس انرژی اتمی و دیگر نهادهای وابسته به سازمان ملل متحد است.
غیر متعهدها با اعمال تحریم های یکجانبه علیه کشورهای عضو مقابله کنند
وزیر امور خارجه کشورمان در ادامه سخنان خود یادآور شد: عدم تعهد باید با تحمیل قوانین داخلی و اعمال فرامرزی آن و اقدامات اقتصادی و تحمیلی مالی شامل تحریم‌های یکجانبه اقتصادی که توسط کشورهای مشخصی علیه کشورهای عدم تعهد اتخاذ شده است، مقابله جدی کند. البته این جنبش همواره و بدون شرط با یک چنین اقداماتی مخالفت کرده است و اینگونه شیوه‌ها را که در تضاد با منشور سازمان ملل و مغایر با حقوق بین‌المللی و همچنین به عنوان ضربه شدید در تجارت و سرمایه‌گذاری است، محکوم کرده است.
وی ادامه داد: حقوق بشر منعکس‌کننده عالی‌ترین خواسته‌های بشریت است و نباید به مثابه ابزاری در انحصار کشورهای مشخصی قرار گیرد که برخی از آنان دارای بیشترین سوابق هولناک در زمینه نقض حقوق بشر و حقوق انسان‌دوستانه در تاریخ معاصرند. حقوق بشر نباید به طور گزینشی و سیاسی و اعمال استاندارد دوگانه باشد و هرگونه سوء استفاده از سازوکارهای حقوق بشری برای صلاحدیدهای سیاسی و غیرعادلانه موجب کاهش مفهوم ارزش‌های عالی به ابزار بی‌ارزش و ناچیز اعمال سیاست خارجی کشورهای مشخصی است. تردیدی وجود ندارد که هرگونه تلاشی در جهت سوء استفاده از حقوق بشر بی‌نتیجه است و تدریجا علیه نقض آن عمل خواهد کرد.
صالحی تاکید کرد: ما به طور کامل می‌پذیریم که تمام ابعاد حقوق بشر به ویژه حق توسعه، امری غیرقابل تفکیک و مرتبط به هم است. موضوعات حقوق بشری باید از طریق رهیافت سازنده، غیرتقابلی و مبتنی بر گفت‌وگو و نیز بر اساس احترام به حاکمیت ملی، تمامیت ارضی، عدم مداخله در امور داخلی، بی‌طرفانه و با در نظر داشتن ویژگی‌های فرهنگی، مذهبی، اجتماعی، تاریخی و سیاسی کشورها مورد بررسی قرار گیرند.
وزیر امور خارجه کشورمان در ادامه با اشاره به موضوع محوری اجلاس سران در تهران، به عنوان صلح پایدار در سایه مدیریت مشترک جهانی ادامه داد: سه موضوع توسعه، پیشرفت و صلح از ابتدای تاسیس از جمله اهداف اصلی جنبش بوده و همچنان نیز از چالش‌های اصلی آن به حساب می‌آید. صلح و توسعه لازم و ملزوم یکدیگرند و یکی بدون دیگری به مقصد نمی‌رسد. در شرایط فعلی و به دلیل وابستگی متقابل و فزآینده، سیاست‌گذاری در سطح جهانی برای مواجهه با چالش‌های مشترک که همه‌ی ملت‌ها در سرتاسر جهان را تهدید می‌کنند یک بحث توسعه‌ای است که به ویژه کشورهای در حال توسعه در آن ذینفع هستند و هماهنگی و همکاری در زمینه سیاست‌گذاری در حوزه‌های مورد علاقه یا نگرانی‌های مشترک جهانی که بعضا با عنوان مدیریت جهانی از آنها یاد می‌شود در چندین سال گذشته در دستور کار جامعه بین‌المللی قرار داشته و سازمان ملل توجه فزآینده‌ای بدان معطوف داشته است اما حوزه مدیریت جهانی شمول گسترده‌‌تری نیز دارد و شامل بسیاری از دیگر موضوعات مورد علاقه و یا نگرانی‌های جهانی است و صرفا محدود به مسائل اقتصادی نیست.
وی اضافه کرد: فارغ از چالش‌های اقتصادی، ما با چالش‌هایی در حوزه‌های اجتماعی، امنیتی و محیط زیستی مواجه هستیم، صلح و امنیت بین‌المللی همچنان اولویت اصلی بسیاری از کشورها است. ساختار فعلی تصمیم‌گیری بین‌المللی در حوزه صلح و امنیت در مقایسه با ساختار تصمیم‌سازی در حوزه اقتصاد جهانی بسیار عقب‌مانده‌تر بوده و در برابر هرگونه تغییری مقاوم است و بدین ترتیب از پاسخگویی به چالش‌های نوین جهانی قاصر است.
وزیر امور خارجه کشورمان تصریح کرد: موضوعات داخلی و بین‌المللی، مخاطرات محیط زیستی، بحران‌های اقتصادی و بیماری‌های مسری، جرایم سازمان یافته، مهاجرت و مسائلی از این قبیل را نمی‌توان بر محدوده مرزهای ملی محصور کرد. مواجهه با این چالش‌ها نیازمند تدابیر قاطع در سطح جهانی است.
صالحی توضیح داد: جهان کنونی نیازمند همکاری موثر تمامی اعضای جامعه بین‌المللی بر مبنای عدالت و برابری برای مواجهه موثر با چالش‌ها و مسائل عمده‌ای است که نوع بشر با آنها درگیر است بنابراین ما نیازمند یک نظام عادلانه، شفاف و کارآمد مدیریت جهانی برای مواجهه با چالش‌ها و مخاطرات ناشی از مشکلات اقتصادی بین‌المللی، تهدیدهای امنیتی جهانی، آسیب‌های زیست محیطی، تغییرات آب و هوا، مهاجرت، بیماری‌های مسری و ... هستیم. برای ایجاد چنین نظامی ما اعضای جنبش عدم تعهد باید مواضع خود را هماهنگ کنیم و برای پیشبرد علائق و منافع خود همه تلاش‌ها را به کار گیریم. هیچ دولتی نمی‌تواند ادعا کند که بی‌عیب و نقص است، با وجود این به اعتقاد ما سیاست‌های نخ‌نمای مبتنی بر ارعاب و توهین نه تنها ناعادلانه و ناموجه است بلکه موجب تضعیف همکاری بین‌المللی برای تحقق اهداف و مقاصد منشور ملل متحد است. بدون شک طراحان چنین سیاست‌هایی به زودی در خواهند یافت که اینگونه سیاست‌ها محکوم به شکست است؛ بنابراین ما نیازمند اتخاذ رویکردی جامع و دسته‌جمعی برای پیشبرد اصول منشور ملل متحد بر مبنای روابط دوستانه و مسالمت‌آمیز، احترام متقابل، منافع مشترک و برابر کلیه‌ی دولت‌های عضو سازمان ملل متحد هستیم.
وزیر امور خارجه کشورمان، اضافه کرد: مردم و دولت جمهوری اسلامی ایران با تمام وجود آمادگی دارند تا مسئولیتی که از سوی اعضای جنبش عدم تعهد بر آنها نهاده شده را بر دوش گرفته و در جهت ارتقای نقش و جایگاه جنبش در امور جهانی و نیز برای پیشبرد اصول اهداف عالیه‌ی آن همه‌ی تلاش و توان خود را به کار گیرند. برای تحقق این مهم، مشارکت و حمایت کامل از تمامی دولت‌های عضو برای پیشبرد اهداف جنبش بسیار حیاتی است.
وی در پایان گفت: از مشارکت چشم‌گیر کشورهای عضو از طرف دولت و ملتم تشکر می‌کنم.
صالحی همچنین از نهادهای مختلف درگیر برگزاری این اجلاس از جمله نهاد ریاست‌جمهوری، نیروی انتظامی و صداوسیما و همچنین وزارت امور خارجه تقدیر و تشکر کرد./924/د102/ج