نقش قرآن و مهارت‌های مورد نیاز مبلغان در تبلیغ بین‌الملل
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، نشست بررسی نقش قرآن در تبلیغ بین الملل پیش از ظهر امروز با حضور جمعی از مبلغان بین المللی در بیت مرحوم علامه طباطبایی(ره) برگزار شد.
حجت الاسلام والمسلمین محمدحسین ملک‌زاده در این نشست با اشاره به رسالت جهانی پیامبراعظم(ص) اظهار داشت: دعوت جهانی پیامبر از همان روزهای آغازین رسالت ایشان آغاز شد که نمونه آن ایمان آوردن افرادی همچون سلمان فارسی است، اما از آن جایی که اسلام هنوز دین نوپایی بودن امکان تبلیغات گسترده برای جهانی شدن آن در روزهای نخست وجود نداشت.
دعوت جهانی اسلام از روزهای نخست
فعال عرصه تبلیغ بین الملل افزود: آغاز رسمی دعوت جهانی به اسلام پس از صلح حدیبیه بود که پیامبر به تعدادی از پادشاهان کشوهای دنیا نامه فرستاد و آن ها را به دین اسلام دعوت کرد که از جمله آن ها نجاشی پادشاه حبشه، خسرو پرویز پادشاه ایران، قیصر روم، حارث بن ابی شمر حاکم شام و حاکم یمامه بودند که البته برخی تعداد پادشاهانی که حضرت به آن ها نامه فرستاد را تا 32 نفر هم شمرده اند.
وی با اشاره به هجرت مسلمانان به حبشه به عنوان یکی از حوادث تأثیرگذار در جهان اسلام ابراز داشت: از آنجایی که مشرکان مکه نسبت به مسلمان ها آزار و اذیت زیادی روا می داشتند، پیامبرگرامی اسلام 15 نفر از آن ها را به حبشه که پادشاه آن فرد عادلی بود فرستاد که بیش از دو ماه در حبشه بودند؛ پس از مدتی شایعه شد که مردم مکه و قریشیان همگی به دین اسلام گرویدند، این افراد خوشحال شده و به مکه بازگشتند ولی متوجه کذب بودن ماجرا شده و به همراه 90 نفر دیگر به سرپرستی جعفر بن ابی طالب دوباره به حبشه بازگشتند.
حجت الاسلام والمسلمین ملک‌زاده ادامه داد: در جریان این هجرت قریش احساس خطر کرد چراکه از سوی ممکن بود با تشکیل پایگاه مسلمانان در حبشه روابط تجاری آن ها با یکدیگر خراب شود و از سوی دیگر اصل پرورش اسلام را برای خود خطر بزرگی می دیدند از این رو هیأت چند نفره ای را برای اعلام خطر حضور مسلمان ها در حبشه به حضور نجاشی پادشاه حبشه فرستادند و از مخالفت های دین اسلام با مسیحیت سخن های زیادی را بیان کردند و از آن جایی که نجاشی مسیحی بود در ابتدا عصبانی شد و دستور به زندانی کردن مسلمانان داد ولی در ادامه جعفر بن ابی طالب آیاتی از قرآن کریم در مورد حضرت مریم(س) تلاوت کرد که نجاشی را تحت تأثیر قرار داد و همین باعث شد تا از مسلمان ها به خوبی محافظت کند و در تاریخ داریم که نجاشی مسلمان شد و با پیامبر در ارتباط بود.
ارسال قاریان قرآن توسط پیامبر به کشورها
وی با اشاره به ابعاد دیگر تبلیغات بین المللی پیامبر یادآور شد: حضرت هنگامی که فرماندهانی را برای تبلیغ دین اسلام به مناطق مختلف اعزام می کرد سعی می کرد یا خود او قاری و حافظ قرآن باشد و یا همراه آن ها عده ای از قاریان را می فرستاد؛ امروز نیز قرآن می تواند نقش بسیار گسترده ای در عرصه تبلیغ بین الملل داشته باشد.
استاد درس خارج حوزه علمیه با اشاره به ابعاد سه گانه تأثیر قرآن در عرصه بین الملل عنوان کرد: عرصه نخست ارائه زیبایی های قرآن، دوم پایین کشیدن قرآن از سر نیزها و سوم نیز هماوردی پویا و فعال قرآن با جنگ صلیبی نرم است که هر سه حوزه جای بحث و بررسی دارد.
وی با اشاره به عرصه نخست تأثیر قرآن در جهان عنوان داشت: در جنبه نخست باید گفت یکی از بحث های جدی ادیان، مکاتب، مذاهب و فرقه های غیر اسلامی این است که زیبایی های اندک و حتی نداشته مکتب خود را به رخ دیگران می کشند که متأسفانه ما در این جهت ضعیف عمل کرده ایم؛ شما ببینید یک کاسب خرده فروش که درآمد چندانی ندارد و سرمایه او بیشتر از دو یا سه میلیون نمی شود در دکان خود مرتب اجناس را تمیز می کند و با شکل دهی و نورپردازی قصد توجه اطرافیان را دارد ولی در مقابل این شخص یک تاجر میلیاردر را تصور کنید که سوله ها و انبارهایی از کالا دارد، این شخص اصلا نمی تواند به تمیز کاری و گردگیری وقت خود را سپری کند.
حجت الاسلام والمسلمین ملک‌زاده ادامه داد: مثال دین اسلام همانند آن تاجر میلیاردر و مثال مکاتب دیگر همانند کاسب خرده پا است؛ بسیاری از فرقه های معنویت گرا و مکاتب به واقع دچار فقر نرم افزاری هستند ولی همان مقدار اندک را جلوه خاصی می دهند و از طرف دیگر ما در دین اسلام که سرشار از معارف بلند قرآنی و روایی است و اقیانوس هایی از علم را به همراه خود دارد از این جهت مهم و اساسی غافل مانده ایم.
تأثیر زیاد کلام اهل بیت(ع) و قرآن در کشورهای خارجی
فعال عرصه تبلیغ بین الملل تأکید کرد: بنده در یکی از شهرهای مالزی صحبت می کردم در یکی از شب ها روایتی خواندم که بسیار مورد توجه قرار گرفت و فردای آن روز دیدم بنری درست کرده و همان سخن را بزرگ نوشته اند که من به آن ها گفتم این سخن من نیست بلکه سخنی از اولیای دین ما است، بنابراین این موضوع بسیار جای کار دارد، وقتی در ادیان و مکاتب دیگر امور نازیبا را زیبا جلوه می دهند چرا ما مردم را از بیان زیبایی هایی زاتی دین خود محروم کنیم.
وی با بیان این که قرآن کریم در سطوح کلان زندگی انسان ها برنامه دارد، خاطرنشان کرد: قرآن کتابی است که جامعیت، عقلانیت، معنویت، اعتدال، انسجام و هماهنگی و تطابق با فطرت را به صورت یک جا در دل خود دارد به همین دلیل است که با پیشرفت علوم و کشفیات جدید حقانیت قرآن بیشتر ثابت می شود؛ قرآن اگر استدلال عقلی دارد همچون کتب فلسفی نیست و در کنار آن مسائل احساسی را نیز بیان می کند، همچنانکه مرحوم آیت الله معرفت می فرمود اگر نگاه تأمل بین در قرآن داشته باشیم همان داستان های قرآن نیز روز به روز تازه تر می شود.
حجت الاسلام والمسلمین ملک‌زاده با اشاره به شایع ترین منشأهای گرایش به اسلام در دنیا، تصریح کرد: مورد نخست ازدواج با مسلمان ها است؛ بنده بارها دیده ام علاقه بسیاری از دختران اروپایی و آمریکایی به ازدواج با مرد مسلمان باعث مسلمان شدن آن دختران شده است، چرا که آن ها مردهای مسلمان را افرادی با وفا و علاقه مند به زندگی می داند که این مورد خود خط بطلانی بر تفکر غلط توجه نکردن اسلام به حقوق زنان می کشد و اتفاقا توجه اسلام به زنان باعث علاقه خیلی از مردم به این دین شده است.
وی ادامه داد: مورد دوم تحقیق و بررسی های علمی است؛ بارها دیده شده که افرادی با مطالعه ترجمه های قرآن به اسلام علاقه مند شده و به این دین مقدس گرویده اند که حتی برخی از آن ها از سطح علمی بالایی برخوردار بوده اند که نمونه بارز این افراد پروفسور لگن هاوزن است که در قم زندگی می کند و طریقه مسلمان شدن خود را مطالعه قرآن می داند.
خاطره ای دانشگاه جاکارتا
استاد درس خارج حوزه علمیه با اشاره به پاسخ گویی قرآن به همه نیاز های روز جهان تصریح کرد: بنده در یکی از دانشگاه های جاکارتای اندونزی سخنرانی می کردم که مسیحی بودند؛ یکی از این افراد مرتب به قرآن اشکال می کرد که من در آن جلسه گفتم شما هر سؤال علمی روز که داشته باشید من با قرآن جواب می دهم که این کار را کردم و باعث تعجب آن ها شده بود؛ در این باره بنده کتابی نوشتم که در آن سخنان شهید صدر است که ما چگونه می توانیم با قرآن در مقام پاسخ گویی به نیازهای روز برآییم.
حجت الاسلام والمسلمین ملک‌زاده به زیبایی قرآن از جهت متن و آهنگ اشاره و کرد و ابراز داشت: قرائت زیبای قرآن حتی برای افراد غیر مسلمان و نا آشنای به زبان عربی نیز جذابیت دارد که خود عبدالباسط که یکی از قرّاء مصری است بیان می کرد که تعداد زیادی در اثر شنیدن صوت قرآن او مسلمان شده اند، بنابراین مبلغان بین المللی ما از این جهت نیز نباید غافل باشند.
وی تأکید کرد: از آن جایی که این جهت قرآن تأثیرگذاری زیادی در جذب غیرمسلمان ها به اسلام داشته است، اسلام شناسان غربی سعی کرده اند موضوع تحریف قرآن را مطرح کنند و از رهاورد آن مردم را از دین اسلام بازدارند که گاهی شبهات آن ها در بین دانشجویان ایرانی نیز مطرح می شود.
فعال عرصه تبلیغ بین الملل عنوان کرد: جهت دیگر زیبایی قرآن که باید بیشتر مورد عنایت قرار بگیرد جنبه اعجاز های قرآن در ابعاد علمی است که برخی در این موضوع گاهی افراط کرده اند که هر آن چه قرآن بیان می کند معجزه ای علمی است و در مقابل این نظر برخی گفتند اصلا قرآن معجزه علمی ندارد که نظر درست اعتدال در این موضوع است که بگوییم قرآن در برخی از جاها اشارات علمی و در برخی از مواضع دیگر حرف عادی را بیان می کند؛ بیان معجزات علمی قرآن مسأله ای است که هم در داخل کشور و هم در کشورهای خارجی جواب می دهد.
تهمت های وهابیت به تشیع
وی با اشاره به عرصه دوم تأثیر قرآن در تبلیغ بین الملل یادآور شد: ما برای عرصه دوم عنوان پایین کشیدن قرآن از سر نیزه ها را انتخاب کرده ایم؛ در جنگ صفین لشکریان معاویه قرآن را بر سر نیزه ها کرده و بحث حکمیت را مطرح کردند و امروز هم دشمنان مکتب اهل بیت(ع) به ویژه وهابیت سعی کرده اند قرآن را علم کرده و شیعه را در برابر آن قلمداد کنند و در این راه تهمت های زیادی به شیعه می زنند.
حجت الاسلام والمسلمین ملک‌زاده افزود: یکی از تهمت های وهابیت به تشیع این است که می گویند شیعه قرآن دیگری دارد و قرآن مرسوم را قبول ندارد که این موضوع را دشمنان اسلام از همان روز تشکیل جمهوری اسلامی کلید زدند به این صورت که ابتدا مسأله اختلاف بین شیعه و سنی را مطرح کردند و بعد در اذهان اهل سنت این نکته را قرار دادند که شیعه با قرآن شما بیگانه است و قرآن دیگری دارد و به همین خاطر ایران اسلامی قرآن های زیادی را چاپ و به عربستان می فرستاد.
فعال عرصه تبلیغ بین الملل با اشاره به عناد بیش از حد وهابیت با شیعیان اظهار داشت: آن ها در اذهان مردم این مطلب را جا انداخته اند که شیعیان نمی توانند قرآن را حفظ کنند چراکه آن ها قرآن ما را قبول ندارند و خد این قدرت را از آن ها سلب کرده است؛ تا جایی که وقتی شهریار پرهیزگار از قاریان برتر کشورمان در عربستان مقام نخست را به دست می آورد در بلندگو به دروغ اعلام می کنند که او سنی است.
وی ادامه داد: این مسأله تا جایی در ذهن اهل سنت جای گرفته است که شیخ اسماعیل دعا از فعالان فرهنگی ما در زیمباوه که بیش از سه دهه با من همکاری کرده بود به من گفت می شود قرآن شیعه را به من نشان دهید که من به او گفتم ما قرآن جدایی نداریم که بعدا فهمیدم در روزهای قبل صدای دعای کمیل را شنیده بود و گمان کرده بود که قرآن است.
حجت الاسلام والمسلمین ملک‌زاده با اشاره به تأثیر بیان مطالب با استناد به قرآن در کشورهای خارجی خاطرنشان کرد: در کشور زیمباوه بیش از 80 نفر از ائمه جمعه کشورهای آفریقایی در سمیناری گردهم آمده بودند و از طرفی وهابی هایی که از این موضوع با خبر شده بودند و نمی خواستند این افراد در این سمینار شرکت کنند می گفتند این ها دشمن قرآن هستند؛ بنده در همان روز اول برای این که نشان دهیم شیعه با قرآن بیگانه نیست بحث هایی با محوریت قرآن بدون روایات مطرح کردم و استقبال بسیار خوبی شد.
مناظره جالب آیت الله حکیم با مفتی سعودی
وی با اشاره به تهمت دیگر وهابیت به تشیع، بیان داشت: وهابیت می گویند ما باید به ظاهر قرآن اخذ کنیم ولی شیعه برای قرآن تأویل قرار می دهد که این شرک است؛ بن باز مفتی اعظم عربستان آن دوره که نابینا بود در دیدار با مرحوم آیت الله حکیم به ایشان می گوید: شما عالمان شیعه چرا آیات قرآن را تأویل می کنید؟ وی در جواب می گوید: مگر چه اشکالی دارد، بن باز می گوید: بسیار اشکال دارد آیه الله حکیم می گوید: ممکن است در بعضی آیات، لازم شود که تأویل کنیم. بن باز می گوید: به هیچ وجه لازم نمی شود. آیه الله حکیم می گوید: شاید لازم شود و او اصرار می ورزد که اصلاً لازم نمی شود.
استاد درس خارج حوزه علمیه ادامه داد: آیه الله حکیم می گوید: ممکن است لازم شود، مثلاً در این آیه شریفه می فرماید: «من کان فی هذه اعمی فهو فی الاخره اعمی و اضل سبیل» هر کس در این جهان کور است، در آخرت هم کور و گمراه تر است؛ اگر این آیه را تأویل نکنیم و به معنای کوری ظاهر بگیریم، معنای آن این است که شما که در این جهان به کوری چشم مبتلا شده ای، در آخرت هم گرفتار کوری چشم باشی. ولی اگر تأویل کنیم، معنای آن این است که هر کس در این جهان گرفتار کوری دل باشد، در آخرت هم دچار کوردلی و گمراهی است؛ بلکه گمراه تر است؛ بن باز از شنیدن این جواب دندان شکن ناراحت می شود و برمی خیزد و در حین رفتن می گوید: با شما علمای شیعه نمی شود بحث کرد.
وی با اشاره به یکی از شبهات اهل تسنن اشاره کرد: یکی از علمای سنی در دیداری که با آیت الله سبحانی داشت به ایشان گفت: من شما را قبول دارم ولی نمی توانم این را قبول کنم که یک انسان بنده دیگری باشد، چرا شما نام فرزندان خود را عبدالحسین یا عبدالرضا می گذارید؛ ایشان در پاسخ می فرماید این موضوع در سوره نور به صراحت بیان شده است که افراد صالح را از میان بنده ها انتخاب کرده و تزویج نمایید «وَأَنكِحُوا الأَيامىٰ مِنكُم وَالصّالِحينَ مِن عِبادِكُم وَإِمائِكُم»، بنابراین بسیاری از شبهات غیرشیعیان را می توان با قرآن پاسخ داد.
حجت الاسلام والمسلمین ملک‌زاده با اشاره به نقشه استعمار برای ضربه زدن به اسلام حقیقی شیعی، افزود: از گذشته چهار کشور عربستان، ترکیه، مصر و پاکستان رابطه مستقیمی با آمریکا داشته اند و با برنامه ریزی برای از بین بردن اسلام حقیقی گام برداشته اند که در جلسات خود معین کردند عربستان برای نشان دادن اسلام بدلی مساجدی زیبا بسازد، ترکیه در حوزه صنایع دستی فعالیت کند، مصر قاریانی را تربیت کند و پاکستان نیز کار تبلیغ در این عرصه را برعهده بگیرد که قوی هم کارکرده اند.
هماوردی پویا و فعال قرآن با جنگ صلیبی نرم
وی با اشاره به عرصه سوم تأثیر قرآن در تبلیغ بین الملل یعنی هماوردی پویا و فعال قرآن با جنگ صلیبی نرم خاطرنشان ساخت: شیعه غیر از وهابیت دشمنان دیگری را نیز مقابل خود می بیند که برای از بین بردن اسلام فعالیت کرده اند که از جمله آن ها کاریکاتور کشیدن، ساختن فیلم و قرآن سوزی است که البته این کارها که در نوع خود فعالیت های خطرناکی بود باعث خیر شده و مردم را به خواندن قرآن علاقه مند می کند.
فعال عرصه تبلیغ بین الملل چهار مسأله را در موضوع تبلیغ بین‌الملل ضروری دانست و تأکید کرد: نخست تسلط به معارف اسلامی است، دوم آشنایی با فرهنگ و تمدن های ملل دیگر، سوم مهارت های تبلیغی و چهارم یادگیری زبان که همگی برای یک مبلغ درعرصه جهانی لازم و ضروری است؛ البته باید مسؤولان نیز در این راه همکاری کرده و اجازه دهند طلاب برای تبلیغ به راحتی به کشورهای دیگر سفر کنند./1330/پ200/ی