نقش اسباب بازی در شکوفایی فردای فرزندان

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، از ویژگی های موجود زنده، فعالیت، تحرک و کار است؛ کودک نیز از این قانون طبیعی مستثنی نیست؛ کار و فعالیت کودک، همان بازی اوست و چون کار، نیاز به «ابزار» دارد، اسباب بازی کودک نیز همان ابزار کار اوست.

اسباب بازی مناسب و مفید آن است که علاوه بر وسیله سرگرمی و تفریح بودن، نیروی تفکر، خلاقیت، سازندگی و ابتکار را در کودک برانگیزد و به رشد ذهنی و روانی او کمک کند؛ اما اسباب بازیهایی که کودک فقط تماشاگر آنها است، چنین فایده و خاصیتی را ندارد.

اسباب بازی لازم و مفید آن است که او را به کار و فعالیت و جنب و جوش وادارد و نیروها و استعداد‌های نهفته وجود او را بیدار کرده و به کار اندازد، اما بعضی از اسباب بازی های لوکس و پر زرق و برق و گرانقیمت، نه تنها این خاصیت را ندارند، بلکه روحیه مصرفی و تجمل گرایی و فخر فروشی را در کودک تربیت می‌کنند.

چند نکته

1. اسباب بازیهایی که کودک بتواند با آنها چیزی بسازد و شکلی را به وجود آورد، از بهترین اسباب بازی هاست.

2. اسباب بازی‌هایی که خودکار است، اما کار آن و نحوه به کارگیری‌اش کودک را به تمرکز فکر و دقت وا می دارد و به گونه ای نیست که طفل فقط تماشاگر آن باشد، نیز مفید است.

3. اسباب بازی ای کودک باید کم و محدود باشد تا او در میان آنها سرگردان نشود؛ اگر اسباب بازی ها زیاد باشند، کودک نمی‌داند با کدام بازی کند و فکرش را متوجه کدام یک گرداند و به کدام علاقه مند شود، در نتیجه از همه آنها دلزده می‌شود و از هیچ یک استفاده لازم را نمی برد.

4. اسباب بازی باید متناسب با سن و درک کودک باشد؛ از انواع ساده آنها باید شروع کرد و هرچه سن و درک و توان کودک بالا می‌رود، اسباب بازی هایش نیز دقیق تر، پیچیده تر و سنگین تر شود؛ مانند نظام تحصیلی که از کتاب و قلم و درس و مشق ساده و راحت آغاز می‌شود و هرچه سن دانش آموز بالاتر می‌رود، درس‌ها و مشق‌ها و ابزار تحصیلی‌اش نیز مطابق رشد او دقیق تر و منطقی تر می‌شود.

این سیر تکاملی باید آنقدر ادامه یابد تا ابزار کار و فعالیت کودک، دیگر نام «اسباب بازی» نداشته باشد، بلکه واقعاً تبدیل به ابزار کار و سازندگی و فعالیت او شود؛ یکنواختی و «درجا زدن»، در هیچ کاری پسندیده و مطلوب نیست./841/ت۳۰۳/س

منبع: کتاب «هشدارهای تربیتی» نوشته حجت‌الاسلام علی اکبر مظاهری