آیت الله تحریری: محور طلبگی توجه به اهداف است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، بیست و سومین شماره ماهنامه فرهنگی و اجتماعی حاشیه به صاحب‌امتیازی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و مدیر مسؤولی حجت الاسلام والمسلمین علی‌اکبر رشاد روانه بازار نشر شد.

این ماهنامه از بخش‌های «مکتوب ماه»، «یاد ماه»، «گزارش ماه»، «اخبار ماه»، «استاد ماه»، «فاضل ماه»، «دیدار حوزه تهران» «پرونده ماه»، «مدرسه ماه»، «طلبه ماه»، «تاریخ حوزه» و «یادداشت رسیده» را مطالعه می‌کنیم.

در بخش «مکتوب ماه» این عناوین را مطالعه می‌کنیم: «بعد مغفول حوزه انقلابی»، «فقیه تراز انقلاب اسلامی»، «فرصت؛ بطیئ الوصول، سریع الزوال».

«عبد ممتحن» و «روایت بهجت» عنوان بخش «یاد ماه» و «مجمع نمایندگان؛ تشکلی برای اجرای فرمان امام» و «مجمع نمایندگان طلاب؛ دیروز، امروز، فردا»، «در معرض خطر» در بخش «گزارش ماه» بررسی شده است.

عناوین «توبه سه ونیم میلیارد تومانی» و «بازهم میام پیشت آخوند!» در بخش «اخبار ماه» است.

در بخش «استاد ماه» عنوان «گفت‌وگو با آیت‌الله محمدباقر تحریری؛ محور طلبگی، توجه به هدف است» و «گفت‌وگو با حجت الاسلام و الملسمین احمد مبلغی؛ نگرش تقریبی» در بخش «فاصل ماه» مورد بررسی قرار گرفته است.

 عنوان «محور طلبگی، توجه به هدف است» گفت‌وگو با آیت‌الله محمدباقر تحریری، معلم اخلاق، استاد تفسیر و حکما و شارح ادعیه روایت ائمه علیهم اسلام است درباره جایگاه علوم عقلی و اخلاقی در حوزه و وظیفه کنونی طلاب است.

در بخشی از این گفت‌وگو درباره جایگاه علوم عقلی می‌خوانیم:

مباحث عقلی باعث می‌شود ذهن انسان عمیق‌تر بیندیشد. ذهن را منجمد نمی‌کند. ما در معیار عقلی، اعتقادی و مسائل اخلاقی در قرآن و سنت، به این عمیق‌نگری نیاز دارم. ما مباحث بسیاری عمیقی در مباحث توحید، نبوت، قیامت، امامت و ولایت داریم که این‌ها با مباحث عمومی حوزوی قابل بیان نیست؛ این‌ها را برای میان این کرده‌اند که بفهمیم ما مباحث عمیق اخلاقی داریم که باید با این پشتوانه عقلی تحلیل بشود.

 مباحث عقلی زمینه است نه اینکه مباحث عقلی را هم تراز مباحث قرآنی بدانیم. این‌ها زمینه خوبی است برای اینکه ذهن در مباحث اخلاقی عمیق‌نگر و استدلالی پرورش یابد تا بتوانیم این مباحث را به صورت عمیق و با زبان خودش برای دنیا مطرح کنیم.

در این قسمتی دیگر از این گفت‌وگو درباره اهداف طلبگی آمده است:

 محور اولیه طلبگی توجه به هدف است، در گزینش هم به این مور توجه شود که متقاضی با چه هدفی به حوزه می‌آید. هدف دین‌شناسی و دین‌دار شدن و دین‌دار کردن است؛ یعنی شاخص طلبگی این است که اول دین‌شناس واقعی بشویم و بعد همراه دین‌شناسی، دین‌باور شویم و به این دین‌داری عملاً متعهد شویم و بعد از آن برای متدین کردن دیگر زمینه‌ساز شویم. نه اینکه ما هستیم که دیگران را متدین کنیم، بلکه خداست که دینش را حفظ می‌کند، ما فقط زمینه‌ساز هستیم، در کنار این مسائل ما باید به فضایل تحصیل علوم غیر حقیقی تمیز بدهیم.

در مسائل تهذیب هم آسیب‌های هست، در هر زمانی ما باید به اندازه خودمان با مسائل تهذیبی ارتباط برقرار کنیم. باید دغدغه تهذیب را داشته باشیم، منتها آن دغدغه را به اندازه اعمال کنیم.

«چند پرده از پشت صحنه»، «بیت دلبری»، «حوزه انقلابی در نگاه طلاب تهران» در بخش «دیدار حوزه تهران» مطالعه می‌کنیم.

عناوین اصلی بخش «پرونده ماه» عبارت است از: «آتشفشان انرژی انقلابی»، «انقلابی بودن، جزء هویت طلبگی است»، «شرط انقلابی ماندن حوزه»، «الکنایة ابلغ من التصریح»، «باید به فکر حلقه‌های وصل بین طلاب و استادان انقلابی بود»، «دغدغه آقا درست فهم بود»، «راهکارهای برای انقلابی ماندن حوزه»، «مرگ تدریجی یک رؤیا»، «برنامه تربیتی برای انقلابی ماندن بودن نداریم»، «طرحی برای انقلاب در حوزه»، «حوزه غیر انقلابی، انقلاب را به دست نااهلان خواهد سپرد».

«راهکارها انقلابی ماندن حوزه» عنوان مقاله از حجت الاسلام ذبیح الله نعمیان است، در بخش از این متن مطالعه می‌کنیم:

در فضای حوزه‌های علمیه، گروه‌های گوناگونی نقش‌آفرین هستند، بخش مهمی از بدنه حوزه که شامل طلاب و فضلا هستند از تفکر روحیه انقلابی خوبی برخورد دارند؛ اما گذشته از طلاب و فضلا، قشر دیگری به عنوان استاد هستند که انقلابی بودن و انقلابی ماندن آنها را می‌توان یکی از اصلی‌ترین عناصر مؤثر در انقلابی بودن حوزه دانست؛ زیرا طلاب و فضلا هنگامی می‌توانند انقلابی بمانند که استادان از آنها از چنین جهت‌گیری‌ها برخوردار باشند؛ اما اگر استادان از چنین روحیه‌ای برخوردار نباشند طبیعی است آثار آن در روحیه طلاب ظاهر خواهد شد.

 سومین عنصر مؤثر در انقلابی بودن حوزه را می‌یابد مدیریت حوزه‌های علمیه دانست و در حوزه‌ها علمیه هنگامی می‌توان از استادان انقلابی سراغ گرفت که در جایگاه تدریس خود بتواند نقش مؤثر و انقلابی ایفا کند؛ اگر مدیریت حوزه انقلابی نباشد با ضعفی در انقلابی بودن مدیران و تصمیم سازان برجسته حوزه به وجود بیاید به طور طبیعی شاه این خواهیم بود که عناصر غیر انقلابی و بلکه ضد انقلاب در چارچوب فعالیت‌های مثل تدریس یا تحصیل حوزه را به مسیر دیگری سوق می‌دهند؛ بنابراین نقش مدیران را می‌توان نقش مقدمی و زمینه‌ساز و تمهیدی دانست.

بخش «فاضل ماه» از عناوین «تمدن سازی مبتنی بر عقلانیت اسلامی»، «زیست‌نامه علمی استاد عبدالحسین خسرو پناه» و «سیر تحول حکمت اسلامی» تشکیل شده است.

«مدرسه صالحیه قزوین؛ مدرسه بزرگ فلسفی قرن سیزدهم»، «در یک محیط علمی ـ تربیتی، نگاه باید تربتی ـ آموزشی باشد»،، عناوینی است که در بخش «مدرسه ماه» بررسی شده است.

مقالاتی همچون «فعالیت اجتماعی طلبه را برای آینده آماده می‌کند» در بخش «طلبه ماه» و «فیضیه از استبداد سنتی تا اختناق مدرن» در بخش «تاریخ حوزه» مطالعه می‌کنیم.

گفتنی است بیست و سومین شماره ماهنامه فرهنگی و اجتماعی حاشیه با قیمت سه هزار تومان از سوی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر و راهی بازار نشر شده است./998/ن601/ق