بالاترین مقام برای مؤمن، بی‌نیازی از بندگان است
«أَعْلَمُ أَنَّکَ لِلرَّاجِی [لِلرَّاجِینَ] بِمَوْضِعِ إِجَابَةٍ وَ لِلْمَلْهُوفِینَ [لِلْمَلْهُوفِ] بِمَرْصَدِ إِغَاثَةٍ وَ أَنَّ فِی اللَّهْفِ إِلَى جُودِکَ وَ الرِّضَا بِقَضَائِکَ عِوَضا مِنْ مَنْعِ الْبَاخِلِینَ وَ مَنْدُوحَةً عَمَّا فِی أَیْدِی الْمُسْتَأْثِرِینَ وَ أَنَّ الرَّاحِلَ إِلَیْکَ قَرِیبُ الْمَسَافَةِ وَ أَنَّکَ لا تَحْتَجِبُ عَنْ خَلْقِکَ إِلا أَنْ تَحْجُبَهُمُ الْأَعْمَالُ [الْآمَالُ] دُونَکَ وَ قَدْ قَصَدْتُ إِلَیْکَ بِطَلِبَتِی، تَوَجَّهْتُ إِلَیْکَ بِحَاجَتِی؛ مىدانم که تو براى امیدواران در جایگاه اجابتى،و براى دل سوختگان در کمینگاه فریادرسى،و به یقین در اشتیاق به جودت،و خشنودى به قضایت جایگزینى از منع بخیلان است،و گشایشى از آنچه در دست ثروتاندوزان،و همانا مسافر به سوى تو مسافتش نزدیک است، و تو از آفریدگانت هرگز در پرده نیستى،جز اینکه کردارشان آنان را از تو محجوب نماید،من با درخواستم آهنگ تو کردم و با حاجتم روى به تو آوردم.»
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، آیت‌الله محمدحسین احمدی فقیه یزدی، استاد خارج فقه حوزه علمیه قم در ادامه تفسیر فرازهایی از دعای پرفیض ابوحمزه ثمالی با اشاره به فراز «أَبْوَابَ الدُّعَاءِ إِلَیْکَ لِلصَّارِخِینَ مَفْتُوحَةً» که در تفسیر پیشین مطرح شده بود، گفت: درهای دعا برای آنهایی که اهل دعا هستند باز است و حاجت کسی که به لطف پروردگار امید دارد، اجابت می‌شود.
وی رابطه بنده‌ای که به درگاه الهی دعا می‌کند را با خداوند متعال یک رابطه مستقیم دانست و متذکر شد: امید مانند غذا و آب است، وقتی بدن نیاز به غذا دارد، غذا برای رفع گرسنگی مهیا می‌شود، وقتی تشنه شدیم، آب برای رفع تشنگی فراهم است و وقتی به رحمت الهی امیدوار شدیم، خداوند ما را حاجتروا می‌کند.
استاد خارج فقه حوزه علمیه قم بر داشتن امید به لطف پروردگار در همه لحظه‌های زندگی تأکید کرد و با بیان اینکه خداوند متعال برای رفع گرفتاری بنده، موضع اجابت دارد، افزود: یکی از گناهان بزرگ قطع امید از پروردگار است و کسانی که به لطف و کرم پروردگار امیدی ندارند، بزرگ‌ترین گناه را مرتکب شده‌اند.
وی در ادامه با اشاره به اینکه خداوند براى دل سوختگان در کمینگاه فریادرسی است، گفت: همواره در زندگی انسان یک حالت پریشان‌حالی در زمان گرفتاری‌ها ایجاد می‌شود که انسان به خدا پناه می‌برد و به ناله و زاری در درگاه الهی می‌پردازد تا مشکلاتش برطرف شود و خدا هم این ناله‌ها را بی‌پاسخ نمی‌گذارد.
آیت‌الله احمدی فقیه یزدی تصریح کرد: هر بنده‌ای که در او حالت پریشانی ایجاد شود و به درگاه الهی ناله کند، خداوند مراقب است که به هر ناله‌ای که می‌شود، پاسخ دهد و از ویژگی‌های خداوند متعال آن است که همواره رصد می‌کند تا گمراهان را راهنمایی کرده و گرفتاری هر بنده‌ای را به سمت جود و رضای به قضا تغییر دهد.
وی با بیان اینکه در قرآن کریم مکرر بیان شده است که هرکس به درگاه الهی ناله کند خدا جواب او را می‌دهد، گفت: اگر مؤمنی در مسیری برود و به کمک مردم احتیاج داشته باشد، اما آنان از روی مرام ناگوار و بد جوابش را ندهند، خداوند زودتر جواب او را می‌دهد؛ از این‌رو کسانی که گرفتار هستند اگر به جایی مراجعه کنند و دست رد به سینه آنها گذاشته شود، خداوند ناله آنها را زودتر جواب می‌دهد.
این استاد اخلاق حوزه علمیه قم با تأکید بر اینکه بی‌نیازی به بندگان بالاترین مقام مؤمن است، افزود: خداوند متعال بی‌نیازی از غیر خدا را در وجود بنده مؤمن قرار داده است، بی‌نیازی یعنی به فرد دیگری که اهل بخل و حسد است، مراجعه نکند و تنها نیازهای خود را به درگاه الهی ببرد و از یاری بجوید و این بالاترین مقام است.
وی با اشاره به فراز «الرَّاحِلَ إِلَیْکَ قَرِیبُ الْمَسَافَةِ» گفت: وقتی بخواهیم به سراغ خدا برویم، از راهی باید وارد شویم که این راه به فرموده علمای بزرگ سیر و سلوک که گفته‌اند کمال در انسان مطلق و طولانی است، هم طولانی و هم نزدیک است، طول به دوام معنا می‌شود و نزدیک به معنای دسترسی فوری به آن است.
آیت‌الله احمدی فقیه یزدی با بیان اینکه بنده به آسانی به همه مراحل سیر و سلوک نمی‌رسد، یادآور شد: مراحل سیر و سلوک تمام نشدنی اما نزدیک است، کسی که بخواهد به سوی خداوند متعال سفر کند، بسیار نزدیک است و به سرعت به مقصود خواهد رسید، اما وقتی در راه وارد شد، راه طولانی است.
وی با اشاره به فراز «أَنَّکَ لا تَحْتَجِبُ عَنْ خَلْقِکَ إِلا أَنْ تَحْجُبَهُمُ الْأَعْمَالُ دُونَکَ» تصریح کرد: خداوند هرگز خود را از مخلوقاتش مخفی نمی‌کند و برای رسیدن به محضر پروردگار هیچ مانعی وجود ندارد، مگر اینکه اشکال از ناحیه بنده باشد که اثر بد اعمالش حاجب و مانع شود که گناهان بندگان، مهم‌ترین علت برای مشاهده نکردن خداوند متعال است.
این استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه اراده اصل حرکت انسان در سیر و سلوک است، گفت: بوعلی سینا در کتاب اشارات و تنبیهات، یازده مقام را برای سالک فی‌سبیل‌الله و عارف بالله ترسیم می‌کند که نخستین مقام، مقام اراده است؛ اگر حرکت و قصدی در این مقام حاصل نشود، دیگر مقام‌های بعدی هم پیش نمی‌آید.
وی در تفسیر فراز «تَوَجَّهْتُ إِلَیْکَ بِحَاجَتِی» اظهار کرد: گاهی وقت‌ها انسان حاجت دارد اما به خداوند متعال توجه نمی‌کند، توجه از وجهه به معنای روی انسان است، مقابل پشت کردن؛ گاهی انسان حاجت دارد اما به آن کسی که باید مراجعه کند پشت می‌کند اما اگر رو بیاورد به سمت حاجت‌دهنده می‌گویند توجه کرده است.
آیت‌الله احمدی فقیه یزدی گفت: وقتی می‌خواهیم حاجتروا شویم، باید به سوی خدای متعال توجه کنیم و رو به سوی او ببریم؛ وجهه به سمت رو است کنایه است به این معنا که وقتی گفته می‌شود رو به سمت من کن یعنی تمام موارد فهم را متوجه من کن و حالا ما تمام موارد فهم خود را متوجه خداوند می‌کنیم./920/ت301/ن