تکلیف حوزه و دانشگاه در قبال تحولات جهان

به گزارش سرویس پیشخوان خبرگزاری رسا به نقل از رسالت، نگاهی به حوادث و رویدادهای جاری کشورهای مختلف نشان می‌دهد که اکنون جهان در آستانه وقوع تحول و دگرگونی عمیق است که از هر لحاظ متفاوت از گذشته می‌باشد. در تحولات جاری جهان شاهد یک سری تغییرات و دگرگونی‌هایی هستیم که آینده و سرنوشتی روشن را برای تمامی ملت‌ها و کشورهای محروم رقم زده و دست استعمار و استکبار جهانی را از قدرت ‌طلبی ‌های بی‌مورد کوتاه خواهد کرد.

جوامع غربی که روزگاری با استعمار و توسل به نیروی زور و اجبار به استثمار مردم شرق می‌پرداختند و با بهره‌برداری از منابع و امکانات ملت‌ها و کشورهای شرق به ثروت و قدرت هنگفتی دست یافتند،‌ اکنون با سیل بحران و چالش‌‌هایی روبه‌رو هستند که گویا نفرین و ناله ملت‌های محروم در پشت این مشکلات و بحران‌ها نهفته است.

اکنون غرب، دست به گریبان و درگیر مسائل و مشکلات اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اعتقادی رودر روی مردمی بیدار، آگاه و مجاهد ایستاده و هرگز نخواهد توانست به مانند گذشته با توسل به نیروی زور و قدرت، منابع مادی و معنوی مردمان محروم را مورد استثمار قرار دهد.

سران کشورهای اروپایی که قادر به حل بحران‌های مالی، اقتصادی و فرهنگی جامعه خود نیستند، با اعتراض و تظاهرات ملت‌های خود مواجه شده‌اند. اعتراض مردمی که در سیل مشکلات اقتصادی و اعتقادی، زنجیره حیات خود را در خطر دیده و تلاش دارند کشور خود را اصلاح سازند.

اکنون کشورهای اسلامی و ملتهای شرق با اتحاد و همبستگی علیه حکومت‌‌های جور قیام نموده و دست استکبار جهانی را از سرزمین خود کوتاه نموده و تلاش دارند خود آینده و سرنوشت کشورشان را بسازند. احساس هویت و بیداری اسلامی در مسلمانان موجب گشت تا آنان با آگاهی از تحولات جهان،‌ چهره واقعی و پلید دشمنان اسلام و آمریکا را بشناسند.

موقعیت برجسته و موفقیت‌‌های کشور ایران در عرصه جهانی مستقل از کشورهای اروپایی و غرب توانست بر مشکلات جامعه فائق آمده و مرزهای پیشرفت و توسعه را طی کند و نور امید را در دلهای کشورهای کوچک و ملت‌های محروم روشن نماید، لذا آنها با الگوبرداری از سیاست و روش ایران، علیه ظلم و ستم غرب شوریدند و نظام‌های استبدادی را کنار گذاشتند.

با افول چهره غرب و حوادث جاری و آینده مبهم کشورهای قدرتمند اروپایی، این امر بر ملت جهان اثبات گشت که آنچه که غرب امروز دارد،‌ از غارتگری‌ها و چپاول‌ها و استعمارگری‌ هایی است که با ابزار زور و قدرت از کشورهای شرق به دست آورده است. کشورهای اسلامی می‌توانند در سایه اتحاد و انسجام به پیشرفت و ترقی‌هایی دست یابند که جهان نظاره‌گر آن باشد.

مسئولیت حوزه و دانشگاه در جریان تحولات
در چنین شرایطی و با توجه به تحولات اخیر جهان، مردم ایران و در بطن آن نهادهای علمی و دانشگاهی و حوزوی مسئولیت و نقشی مهم بر عهده دارند تا سرنوشت کشور را به سوی پیشرفت اسلامی ـ ایرانی و توسعه پایدار، بیداری و آگاهی ملت، ترقی علوم و دانش، تحقق استقلال اقتصادی و برقراری عدالت اجتماعی رهنمون سازند.

رویدادها و اتفاقات جاری کشورهای اسلامی و جوامع غرب بر همگان ثابت کرد که آرمان‌ها و اهداف نظام اسلامی والاترین و ارزشمندترین اصول و احکام بوده و در سایه اتحاد، انسجام و همبستگی ملت قابل تحقق است. آنچه کشور ایران را از دیگر جوامع متمایز می‌کند، عزم ملی، اتحاد و مجاهدتی پایان‌ ناپذیر می‌باشد که ملت ایران با آن مزین گشته است.

در واقع همان‌گونه که مقام معظم رهبری بیان داشتند، «توفیق و نقش آفرینی ملت ایران در این برهه بسیار مهم و تاریخی، در درجه اول به عهده دانشمندان کشور است و یقیناً دانشگاهها یکی از عناصر رتبه اول برای تأثیرگذاری در این تحولات هستند. دانشگاهها می‌توانند با عمل به مسئولیت‌های خود به‌گونه‌ای نقش آفرینی کنند که کشور، ملت و تاریخ ایران در این تحولات برنده باشند و این مسئله، نشان دهنده نقش بسیار حساس نخبگان و دانشگاهیان در این مقطع تعیین کننده است».

برای تحقق آرمان‌های نظام چون پیشرفت اسلامی ـ ایرانی و برقراری عدالت اقتصادی، نیازمند بهره ‌برداری سنجیده و بهینه از تمامی منابع معنوی و مادی (انسانی و محیطی) هستیم، این امر مستلزم بهره ‌گیری از فناوری و تکنولوژی است.

جایگاه بالای عرصه علم و دانش در ابعاد و عرصه‌ های جامعه، جایگاه نهادهای علمی و دانشگاهی را بالا برده است، هر کدام از این نهادها چون حوزه‌های علمیه و دانشگاه نقش و وظیفه خطیری برای تحقق این اهداف به عهده دارند.

از آنجایی که تولید علم و دانش در محیط دانشگاه و حوزه‌های علمیه انجام می‌شود، دانشگاه و حوزه در زمینه مدیریت‌های علمی و برنامه‌ریزی‌ های اجتماعی، نیازهای علمی و تحقیقاتی کشور را تامین می کنند. دانشمندان و عالمان دینی جایگاه مهمی در زمینه تولید علم ایفا می‌کنند. در جوامع اسلامی، دانشگاه‌ها و حوزه‌های علمیه، علوم و دانش جامعه را تولید می نمایند.

دانشگاه با تولید دانش روز و علوم بومی و حوزه‌‌های علمیه با بیان تعالیم دینی و احکام موجب ترکیب این دو علوم و دانش با یکدیگر شده و آرمان پیشرفت اسلامی ـ ایرانی را محقق می‌سازند. چنین پیشرفتی، اصلی است که لازمه جامعه اسلامی است تا در سایه آن بتواند احکام دینی و پیشرفت اسلامی را میسر کند.

یکی از نکات مهم در باب نیل به پیشرفت و ترقی، تولید علم کاربردی و اجرایی توسط نهادهای علمی جامعه است. دانشگاه می باید به علوم و دانشی توجه کند که جنبه کاربردی و عملی در کشور داشته باشد و تولید علوم نظری و غیرکاربردی، فقط از جنبه نظری موجب ترقی سطحی دانش می‌شود، اما علوم کاربردی و اجرایی لازمه رشد و پیشرفت پایدار جامعه هستند.

حوزه‌ها نیز می‌باید در کنار دانشگاه به تربیت انسان‌‌های مومن و متعهد برای جامعه بپردازند، در باب نقش حوزه‌‌های علمیه در تحولات جاری جهان، رهبر معظم انقلاب به منزلت و جایگاه حوزه در تربیت روحانیون و علمای تأثیرگذار بر ضرورت جدی گرفتن تحول در حوزه‌های علمیه و زنده کردن ظرفیت‌های درونی آن و ارتقای سطح اخلاق، فکر و معرفت دینی طلاب تأکید کردند.

«روح» حاکم بر حوزه‌های علمیه، تربیت متفکران دینی و علمای وارسته است که همچون سپری جامعه را در برابر تبلیغات و آموزه‌های غیراخلاقی غرب محافظت نمایند و با بسط آموزه‌ها و احکام اسلامی، این تعالیم را به نسل جوان بیاموزند.

در سایه ارتباط متقابل حوزه‌های علمیه و دانشگاه، نیازهای علمی جامعه اسلامی تامین و اهداف و آرمان‌های آن تحقق می یابد، آرمان‌هایی که مختص جامعه مسلمان بوده و مقتضیات آن متفاوت از شرایط علمی دیگر کشورهاست./971/پ203/ع