۰۸ دی ۱۳۹۷ - ۱۱:۵۰
کد خبر: ۵۹۱۵۶۴
واکاوی تحولات اخیر منطقه؛

هدیه‌های کریسمس ترامپ به محور مقاومت/ نتانیاهو و بن‌سلمان در بن‌بست سیاسی

هدیه‌های کریسمس ترامپ به محور مقاومت/ نتانیاهو و بن‌سلمان در بن‌بست سیاسی
تحولات میدانی و سیاسی نشان می‌دهد که مثلث ترامپ، نتانیاهو و بن سلمان که بلند پروازانه به دنبال تغییر موازنه قوا در منطقه بودند با شرایط سختی مواجه شده اند و چالش های بسیاری را پیش رو دارند.

خبرگزاری رسا ـ گروه بین‌الملل: سال 2018 با همه فراز و فرودهایش، برای آمریکا و شرکای سیاسی آن در منطقه پایانبندی بسیار تلخ و غیرقابل باوری داشته است. با سر کار آمدن دولت جدید در ایالات متحده و تشکیل مثلث ترامپ، بن سلمان و نتانیاهو آنها با استراتژی شکست مقاومت اسلامی و فشار حداکثری بر ایران کار خود را آغاز کردند. خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریم‌های اقتصادی حربه اصلی محور شرارت برای اجبار ایران و مقاومت اسلامی به عقب نشینی از مواضع خود بود که البته با توجه به اتحاد حاکمیت جمهوری اسلامی و عدم اعتنای ملت ایران به بیگانگان این سناریو تا حد بسیاری ناکام ماند.

اما ماه دسامبر شاهد تحولات دراماتیک و مهمی بود که این مثلث شوم را در وضعیت بسیار بغرنجی قرار داد. واقعیت‌های منطقه موجب شده است که آمریکایی‌ها و همپیمانان سعودی، صهیونیست آن واکنش‌هایی هیجانی از خود نشان دهند، واکنش‌هایی که پیش از آنکه به نفع خودشان باشد در راستای منافع محور مقاومت قابل تحلیل است.

آنچه در ادامه از نظر می‌گذرانید شماری از اقدامات نابرخردانه و از سر اجبار محور آمریکایی در یکی دو هفته اخیر است که از دید ناظران و تحلیل‌گران سیاسی با منافع و اهداف آنها کاملا در تضاد است:

فرار نیروهای آمریکایی از سوریه به دستور ترامپ
1ـ دستور دونالد ترامپ، رییس جمهور ایالت متحده آمریکا مبنی بر خروج نیروهای آمریکایی و ائتلاف خودخوانده مبارزه با داعش از سوریه زلزله ای سیاسی را در آمریکا و منطقه به پا کرد. این تصمیم ترامپ که تحلیل‌های مختلفی را در بر داشت موجب استعفای وزیر دفاع آمریکا و فرمانده ائتلاف بین المللی مبارزه با داعش شد. کردهای سوریه نیز که با هزار امید و آرزو برای مبارزه با داعش و تهدیدهای ترکیه به آمریکایی‌ها دلبسته بودند این اقدام دولت آمریکا را به خنجری از پشت تشبیه کردند.

تصمیم ترامپ مبنی بر خروج نیروهای متبوعش از سوریه البته صدای فرانسه و آلمان را هم در آورد. خود ترامپ اما مدعی است که او به احترام مردم آمریکا و در راستای منافع آنها به شعارهای انتخاباتی خود عمل کرده است گرچه واقعیت آن است که روند میدانی و نظامی در سوریه وی را مجبور به چنین اقدامی کرده است.

سفر نامتعارف دونالد ترامپ به عراق و نقض حاکمیت آن
2ـ سفر سری دونالد ترامپ و همسر وی به پایگاه نظامی عین الاسد عراق و دیدار با نظامیان آمریکایی بدون اطلاع دولت مرکزی عراق را بی شک باید اقدامی احمقانه توصیف کرد. اقدامی که عصبانیت اغلب شخصیت‌ها و احزاب برجسته عراقی را برانگیخت. عدم موافقت عادل عبدالمهدی، نخست وزیر عراق برای دیدار با ترامپ در این پایگاه نظامی نیز بیانگر همین واقعیت است.

علاوه بر اینکه خود ترامپ هم اذعان کرده دلیل پنهان داشتن این سفر ترس و عدم امنیت بوده است. البته آمریکایی‌ها که از روی کار آوردن دولتی همسو با خود در عراق ناکام ماندند اینک شاهد آن هستند که احزاب شیعه، سنی و کرد عراقی که موقعیت مناسب تری دارند به سمت ایران متمایل شده اند. همچنین نباید از یاد برد که انتقال نیروهای آمریکایی از سوریه به عراق و ادعای ادامه حضور آنها در عراق می‌تواند برای یانکی‌ها دردسرساز شود.

مطمئنا آمریکا در عراق عنصری نامطلوب به شمار می‌آید و در آینده نزدیک شاهد اقدامات سیاسی و چه بسا نظامی احزاب و گروه‌های عراقی برای خروج آمریکایی‌ها از کشورشان خواهیم بود.

حمله ناکام رژیم صهیونیستی به سوریه و بن‌بست سیاسی نتانیاهو
3ـ رژیم صهیونیستی بار دیگر تلاش کرده که به سوریه حمله کند اما این بار به گفته وزارت دفاع روسیه ارتش سوریه 14 موشک از 16 موشک شلیک شده را منهدم کرده و یک موشک سوری نیز تا نزدیکی حیفاء پیش رفته است. این اقدام بنیامین نتانیاهو که در حال حاضر علاوه بر نخست وزیری، سرپرست وزارت دفاع رژیم صهیونیستی است را نباید با تحولات سیاسی این رژیم بی ارتباط دانست.

کابینه بنیامین نتانیاهو با خروج حزب لیبرمن، وزیر دفاع سابق رژیم صهیونیستی در واکنش به ناکارآمدی دولت صهیونیستی در نبرد اخیر با حماس اکثریت را از دست داده و اینک مجبور شده به انتخابات زود هنگام تن بدهد. نتانیاهو که علاوه بر ناکامی‌های سیاسی، به فساد اقتصادی گسترده متهم است تلاش دارد وجهه‌ای مقتدر  از خود نشان دهد اما ضربه‌های مهلک حماس در کنار شکست عملیات سپر شمال و ناکامی حمله‌های اخیر به سوریه او را در وضعیت بغرنجی قرار داده است. اگر بگوییم او به پایان عمر سیاسی خود نزدیک شده است سخن به گزافه نگفته‌ایم؛ به هر ترتیب این جناتیکار صهیونیست روزهای بسیار دشواری را پیش رو دارد.

سفر عمر البشیر به سوریه و بازگشایی سفارت امارات در دمشق
4ـ پس از هفت سال ارسال سلاح و تروریست به سوریه، تحولات میدانی و قدرت یافتن دولت بشار اسد اغلب دولت‌های عربی را بر آن داشته تا گوی سبقت را برای ایجاد ارتباط با سوریه از یکدیگر بربایند. پس از سفر عمر البشیر، رییس جمهور سودان به سوریه که در سال‌های اخیر به دلایل مالی از یاران سعودی شده بود، اینک دولت امارات، متحد اصلی عربستان در منطقه سفارت خود در سوریه را بازگشایی کرد.

بحرین نیز که سیاست مستقلی از سعودی‌ها ندارد خبر از عزم خود برای ایجاد روابط با رژیم صهیونیستی داده است. به نظر می‌رسد دولت‌های عربی که روزگاری سوریه را از اتحادیه عرب اخراج کردند در حال نوشیدن جام زهر و کنار آمدن با حقایق تلخی هستند که ایستادگی محور مقاومت به بار آورده است. باید دید رییس جمهوری بعدی که به سوریه سفر می‌کند چه کسی است؟ احتمالا پاسخ به این پرسش نیازمند انتظاری طولانی نیست و خیلی زود از آن آگاهی پیدا می‌کنیم.

برکناری وزیر خارجه عربستان و تلاش برای خروج بن‌سلمان از بحران
5ـ برکناری عادل الجبیر، وزیر امور خارجه عربستان سعودی که بارها مدعی شده بود بشار اسد با جنگ یا مذاکره باید سرنگون شود، تنها یکی از تغییرات سلمان بن عبدالعزیز پادشاه عربستان سعودی است که برخی آن را ترکش‌های قتل جمال خاشقچی تعبیر کرده اند. عربستان سعودی که در هیچ دوره ای مانند امروز تحت فشار افکار عمومی و مجامع بین المللی نبوده است تلاش دارد که کمترین هزینه را بابت قتل خاشقچی بدهد اما حتی در آمریکا که متحد اصلی آن به شمار می‌آید وضعیت مناسبی ندارند.

فشار رسانه‌های آمریکایی به دونالد ترامپ و اقدامات مجلس سنا و نمایندگان آمریکا دال بر باتلاقی است که محمد بن سلمان در آن گرفتار شده است. سعودی‌ها همه تلاش‌های خود را برای مصون داشتن بن سلمان از گزندهای احتمالی به کار گرفته اند اما گویا این رشته سر دراز دارد و در خواست ترکیه برای ایجاد کمیته تحقیق بین المللی گره سعودی‌ها را کورتر کرده است. از سوی دیگر نباید  از یاد برد که غربی‌ها به یکباره به یاد یمن افتاده اند و حاکمیت سعودی را مجبور به تن دادن به مذاکرت اخیر دولت مستعفی یمن با حوثی‌ها کرده‌اند.

خاورمیانه 2019؛ بیم‌ و امیدها در سایه تحولات منطقه
آنچه از نظر گذشت تنها بخشی از تحولاتی است که محور مقاومت و ایستادگی را به سال آینده میلادی بسیار امیدوار می‌کند. دولت ترامپ که فشارهای گسترده ای را برای منزوی ساختن جمهوری اسلامی ایران و اجرای معاهده قرن به واسطه عادی سازی روابط دولت‌های عربی با رژیم صهیونیستی کرده است اینک رویای خود را نقش بر آب می‌بیند لذا ترامپ و دوستانش در موقعیت فعلی دست به اقداماتی می‌زنند که بیشتر به هدیه‌های کریسمس برای ایران و مقاومت شباهت دارد.

بدون شک آمریکایی‌ها به دنبال پلن‌های دیگری برای به هم ریختن موازنه قوا در منطقه خواهند بود. ناظران و کنشگران سیاسی معتقدند که آمریکا احتمالا بار دیگر درصدد استفاده از داعش و گروه‌های تکفیری در سوریه و عراق از یک سو و ایجاد تنش و درگیری بین ترکیه با روسیه و ایران از سوی دیگر بر خواهد آمد. ایجاد ائتلاف بین کشورهای عربی با همراهی عربستان و اسرائیل علیه ایران و حزب الله سناریوی دیگری است که آنها مد نظر خواهند داشت که البته همه اینها چالش‌های بسیار جدی با خود به همراه دارد.

تئوریسین های امروز دولت آمریکا از قبیل جان بولتن روزگاری در زمان ریاست بوش پسر همین استراژی را پیش گرفته بودند و رویای خاورمیانه جدید را در سر می‌پروراندند که به اعتراف خودشان جز تقویت ایران و گروه‌های مقاومت در عراق، سوریه و لبنان رهاورد دیگری نداشت. همین مساله ما را بر آن می‌دارد باور داشته باشیم که لابی صهیونیستی در حال سوق دادن آمریکا به تکرار تجربه تلخی است که این بار هزینه‌های مضاعفی را برایشان می‌تراشد./981/ب950/ر

ارسال نظرات