یادداشت | راستگو در گفتار و کردار

به گزارش سرویس فرهنگی اجتماعی خبرگزاری رسا، پس از رحلت پیامبر اکرم(ص)، افول مرگباری در بیان حق و حقیقت، دامان مسلمانان را فرا گرفت. با گذشت زمان، دانشگاهی تاسیس گشت که تنها مسیرِ تحول جهان اسلام محسوب می شد. بنیاد علمی و عملی این دانشگاه، منویات و رفتارهای موسس آن امام صادق بود. اسلام با این پشتوانه بی نظیر، از افول به طلوع رسید یعنی دوباره عطشِ پویندگان و جویندگان دانش، فرو نشست و فرصت عرض اندام مذاهبِ نوظهور پوشالی تباه شد.

شاخصه های ماندگار

برپایی مدرسه، در انبوه اندیشه های زنگ زده، کار هر کسی نبوده، امام ششم با چند شاخصه ی منحصر به فرد خود، دانشگاهی تاسیس کرد که به ثبت جهانی رسید:

۱.مدرسه ایشان(ع) دو مولفه داشت؛ یکی نشر و انتشار دین و دیگری، تربیت مسئولِ پایبند به مسئولیت.
۲. پیشوای شیعیان(ع) از طریق مدرسه خود؛ علم و عمل را پیوند زد.
۳. امام(ع) با همدم کردن علم و عمل، تک روی، تک خوری و تک خواهی ها را زدود و روحیه ی مردم مداری را حیات تازه ای بخشید.
۴.مدارا با مردم و حتی با مخالفان، چهار هزار شاگرد را پیرو قبله دانش ها یعنی امام صادق، گردانید.
۵. و شاخصه دیگر مدرسه امام(ع)، تربیت مردان خستگی ناپذیر در محرومیت زادیی و بر طرف کننده نیازمندیهای مردم همانند امام صادق بود.

فراتر از بیان

جنبه های علمی امام ششم(ع) صِرفا بیان دین نبود، بلکه تبیان سلوک و انعکاس مفاهیم پوشیده دین، در راستای خیررسانی به مردم، رسالت جدانشدنی امام بود. به دو نمونه توجه فرماید:

الف: محکوم شدن مسئول بی کفایت

فَلِلّٰهِ اَلْحُجَّةُ اَلْبٰالِغَة.(۱) دلایل رسا، فقط از آن خداست. بی بدیل ترین تفسیر این آیه نورانی، فرمایش امام صادق است که فرموند: روز قیامت، مسئول بی لیاقت را می گویند: آیا می دانستی در دنیا باید سخت کوش، در رفع حوائج مردم می بودی! یا نمی دانستی؟
امام(ص) می فرماید: هر کدام را که جواب بدهد محکوم می شود؛ اگر بگوید: نمیدانستم. در پاسخ می گویند: چرا نیاموختی که عمل کنی. و اگر بگوید: می دانستم. در جواب می گویند: چرا به دانسته هایت عمل نکردی. و این چنین محکوم می گردد.

نام بردن کلمه مسئول، از باب نقل مصداق است و گرنه هر کس در دنیا کم گزارد، شامل بازتاب آیه می شود.

فریادگر درستی ها

درستی ها را  باید فریاد زد تا مسئولان خفته، هوشیار گردند. و حقیقت این است:  پیشوای ششم(ع) همیشه مردم دار بود. صادقانه، خالصانه و دلسوزانه، کاردان و خیررسانِ مردم بود و متقابلاَ مردم با جسم و روان خود، همراه و پیرو او شدند.

مسئولان بدانند؛ برای مردمی شدنشان، می بایست به دو اصل مهم پایبند بشوند؛ یکی؛ فهم صحیح سیره امام صادق و دومی؛ کاربرد سیره ایشان(ع)، در راستای سرویس دهی به مردم. حقِ مردمِ انقلابی همیشه در صحنه، فقط اکرام و اجلال است و عدالت در خدمت رسانی به آنها محقق می گردد.

ب. تربیت دو شاگرد ممتاز

۱.هشام بن حکم

استدلال در بحث و جدل احسن او با مخالفان، از شمشیر بُرنده، برنده تر بود.

۲. ابان بن تغلِب

مباهات شیعه بود. امام صادق به او می فرمود: در مسجد مدینه فتوا بده. دوست دارم همه مردم ببیند که شیعه شخصی مثل تو دارد. علاوه بر فقیه و اهل لغت بودن، در زمینه معانی و قرائات قرآن و در مورد روایات، کتاب نگاشته بود.

لازم به ذکر است دانشمندان درجه یک و مایه مباهات اهل سنت همچون مالک بن انس موسس مذهب مالکی، و ابوحنیفه رئیس مذهب حنفی، قطره ای بودند در دریای شاگردان امام صادق علیه السلام./918/ی703/س

سیدتقی نوری

۱. سوره انبیاء آیه 149