امکان سنجی سخن گفتن بدون واسطه صوفیان با خداوند
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، امداد توران عضو هیأت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب پیش از ظهر امروز در همایش ملی «تصوف شاخصه ها و نقدها» که در سالن همایش غدیر برگزار شد، در تبیین یکی از عقاید صوفیه با عنوان سخن بی واسطه با خداوند اظهار داشت: سخن گفتن بی واسطه با خداوند از جمله تجارب باطنی است که در آثار اهل تصوف بارها و بسیار از آن سخن گفته شده است.
وی در ادامه افزود: در نظر برخی اقطاب صوفیه در تجارب صوفیانه ای از این دست، صوفی سالک صرفا سامع صوت و نوشنده ندای الهی نیست، بلکه او نیز خداوند را مورد خطاب قرار می دهد و وارد گفتگو و مخاطبه با خداوند می شود.
توران با بیان این که صوفیان متناظر با نبوت و سلسله انبیا از ولایت و سلسله اولیا نیز سخن گفته اند، خاطرنشان کرد: آنها ضمن تمایز گذاشتن میان سلسله انبیا و سلسله اولیا، برای هریک ویژگی ها و شاخصه هایی از جمله شیوه خاص مخاطبه خداوند با هر کدام از این دو سلسله برشمرده اند.
وی تصریح کرد: به گمان و گفته صوفیان خداوند دو گونه مخاطبه با انسان داشته است؛ مخاطبه با واسطه و مخاطبه بدون واسطه، مخاطبه با واسطه خداوند با انسان که غالبا به واسطه فرشتگان صورت می گیرد، به انبیا اختصاص دارد و در واقع ویژگی نبوت انبیا است و مخاطبه بی واسطه و مستقیم خداوند با انسان به اولیا اختصاص دارد و در واقع ویژگی ولایت اولیا است.
عضو هیأت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب بیان داشت: از نظر ایشان مقام ولایت در رتبه ای برتر از نبوت قرار می گیرد و مقصود صوفیان از سلسله اولیا علاوه بر انبیا که افزون بر نبوت، واجد مقام ولایت نیز هستند خود صوفیان اند که برای خود چنین جایگاهی را قائل شده اند.
وی با بیان این که برخی از اهل تصوف سیر صعودی انسان با گذر از همه عالم امکانی و حضور در محضر خداوند را محمل و مبنایی برای امکان مخاطبه مستقیم و بی واسطه با خداوند قرار داده اند، گفت: آنها برای ترسیم چنین سیری از معراج پیامبر اکرم(ص) الهام گرفته و آن را در تجارب معنوی خود مشابه سازی کرده‌اند.
توران در بخش دیگری از سخنان خود خاطرنشان کرد: به عقیده اینجانب قصه معراج بایزید بسطامی به مثابه نمونه ای از این تجارب معراج گونه ضمن واکاوی مبنای نظری صوفیان در باب امکان مکاتبه مستقیم با خداوند به بررسی و نقد دیدگاه صوفیان درباره نحوه محاسبه و گفت و گوی خدا با انسان پرداخته شده است./1330/پ202/ب1