۱۷ مرداد ۱۳۹۷ - ۱۵:۰۳
کد خبر: ۵۷۳۷۷۱
استاد حوزه علمیه تبیین کرد؛

مبانی فقهی افساد فی الارض | چرا اخلالگران اقتصادی مفسد فی الارض اند

حجت الاسلام والمسلمین ابراهیمی فر به بیان مبانی فقهی افساد فی الارض پرداخت و حکم اعدام آن را از مسلمات فقه شیعه دانست.
حجت الاسلام والمسلمین ابراهیمی فر

حجت الاسلام والمسلمین عبدالجواد ابراهیمی فر در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا، با اشاره به مبانی فقهی افساد فی الارض گفت: در زمینه افساد فی الارض آیات فراوانی در قرآن کریم وجود دارد؛ گرچه حیطه افساد فی الارض بسیار گسترده است اما ظاهرا افساد فی الارض در زمینه های مالی و مادی، مد نظر قرآن کریم است.

استاد درس خارج حوزه علمیه قم ادامه داد: در سیره پیامبران منع کردن طاغوت ها از افساد فی الارض بسیار مشاهده می شود به عبارت دیگر وَلَا تَعْثَوْا فِي الْأَرْضِ مُفْسِدِينَ که قرآن کریم به آن اشاره کره است در کارنامه بسیاری از انبیای الهی وجود دارد؛ در آیات قرآن کریم بیان شده است که برخی کارشان افساد در زمین است چنانچه در سوره بقره آیه 204 به آن اشاره کرده است.

وی خاطرنشان کرد: پیش از ورود به بحث مبنایی باید متذکر شد که اصلاح و افساد دو واژه ای هستند که با خود دو بار ارزشی حمل می کنند به این صورت که افساد بار ارزشی منفی و اصلاح بار ارزشی مثبت با خود دارند از این رو افرادی که فساد می کنند به دلیل این که خودشان را با این آلایه ارزش منفی زشت جلوه ندهند می گویند ما اصلاح گر هستیم و افساد نمی کنیم.

حجت الاسلام والمسلمین ابراهیمی فر ادامه داد: افساد یک مفهوم تنفر انگیز است و به گونه ای دارای بار ارزشی منفی است که حتی مفسدین هم نمی خواهند این برچسب به آنها چسبانده شود و به عنوان مفسد معرفی شوند.

وی با طرح سؤالی مبنی بر حکم افساد فی الارض، اظهار کرد: در فقه شیعه اعدام مفسد فی الارض از مسلمات است و شاهد آن آیه قرآن کریم است که از نظر سند و دلالت قطعی است؛ قرآن کریم درآیه 33 سوره مائده می گوید«إِنَّمَا جَزَاءُ الَّذِينَ يُحَارِبُونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَيَسْعَوْنَ فِي الْأَرْضِ فَسَادًا أَنْ يُقَتَّلُوا أَوْ يُصَلَّبُوا أَوْ تُقَطَّعَ أَيْدِيهِمْ وَأَرْجُلُهُمْ مِنْ خِلَافٍ».

عضو هیأت علمی مؤسسه امام خمینی(ره) ادامه داد: با توجه به این آیه شریفه، حکم افساد فی الارض از نظر فقهی روشن است و به سایر ادله نیازی نیست؛ اگر بخواهیم به اجماع رجوع کنیم با وجود چنین مدرکی، اجماع اعتباری ندارد و روایات نیز اقتدارشان برای بیان حکم، بیش از این آیه قرآن کریم نیست زیرا این آیه با صراحت حکم را بیان می کند.

وی خاطرنشان کرد: چگونه می توان افرادی که در نظام اقتصادی جامعه اخلال ایجاد می کند مصداق مفسد فی الارض دانست؟ فردی که در نظام اقتصادی جامعه اخلال ایجاد می کند قطعا از غاصب حقوق عمومی پا را فراترگذاشته است.

استاد درس خارج حوزه علمیه قم افزود: البته بر افراد اخلال گر در نظام اقتصادی حکم غاصب نیز صدق می کند زیرا حقوق عمومی را به خودش اختصاص داده و از بین برده است است اما این سؤال مطرح می شود چگونه یک اخلال گر اقتصادی که نظام را به هم ریخته است غاصب است و فردی که چند هزار تومان از جیب فرد دیگر ربوده است نیز غاصب است بنابراین میان آنها چه تفاوتی وجود دارد.

وی ادامه داد: در پاسخ به این سؤال گفته می شود فرد دوم فقط غاصب است اما اخلال گر اقصادی که به عنوان مثال دلار با یارانه ملی را دریافت می کند اما آن را به خودش اختصاص می دهد و صرف مایحتاج عمومی نمی کند علاوه بر غصب، نظام اقتصادی جامعه را نیز مختل و مردم را در امرار معاششان دچار مشکل کرده است بنابراین مفسد فی الارض نیز شناخته می شود.

حجت الاسلام والمسلمین ابراهیمی فر ادامه داد: جهت دیگری برای مفسد فی الارض دانستن اخلال گر اقتصادی وجود دارد که عبارت است از مشارکت با شبکه جهانی افساد فی الارض، یعنی با کسانی که نظام اقتصادی جهان در دست آنها است و بر بانک جهانی تسلط دارند و شبکه جهانی افساد فی الارض به حساب می آیند هم دستی دارند بنابراین محکوم به افساد فی الارض هستند که حکم اعدام آن از مسلمات است.

وی افزود: به طور کلی برای تطبیق دادن افساد فی الارض به اخلال گران اقتصادی از دو جهت امکان پذیر است؛ نخست آن که اخلال در امر معیشت جامعه چیزی جز فساد نیست و دیگر این که مشارکت با شبکه جهانی فاسد که هدفشان براندازی نظام اسلامی است.

استاد درس خارج حوزه علیمه قم مبارزه با فساد را مهم ترین وظیفه حکومت اسلامی دانست و تصریح کرد: حکومت اسلامی برخلاف سایر حکومت های جهان وظیفه اش مبارزه با فساد فی الارض است در مقابل برخی حکومت ها خودشان فساد ایجاد می کنند و از نظر سردمداران آنها، حکومت وسیله ای برای خوش گذرانی و فساد است بنابراین خود این حکومت مصداق افساد فی الارض است

وی ادامه داد: بنابراین اگر حکومت اسلامی مبارزه با فساد را زمین گذارد با سایر حکومت ها چه تفاوتی دارد؛ اگر مردم اطمینان پیدا کنند حکومت اسلامی به رسالت اصلی خودش که مقابله با فاسد و مفسد است به خوبی عمل می کند نسبت به نظام دلگرم می شوند در نتیجه از آن بیشتر حمایت می کنند و نظام از ثبات و اقتدار بیشتری برخوردار می شود.

حجت الاسلام والمسلمین ابراهیمی فر اضافه کرد: البته مبارزه با فساد پیامدهای دیگری نیز همانند مناسب شدن وضعیت معیشت مردم و دستیابی آنها به حقوق شان را دارد زیرا افرادی که ارز با یارانهدریافت کرده اند اما به مصارف اجتماعی نرسانده اند، مردم را از حقشان محروم کرده اند که مبارزه با این گونه فساد ها مردم را به حق شان می رساند و بسیاری از نابسامانی های اجتماعی در سایه مبارزه با این مفسدین از بین می رود./1324/پ۲۰۲/ج

 

ارسال نظرات