فلسفه را باید براساس نیاز و درک ضرورت فایده آن فراگرفت

حجت‌ الاسلام والمسلمین حسن رمضانی استاد علوم عقلی و عرفانی حوزه علمیه قم در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری رسا با اشاره به اهمیت تدریس و تبیین علوم عقلی به ویژه فلسفه، مخالفت بزرگان، مشکل بودن و نحوه غلط فراگیری فلسفه را از موانع بسط و گسترش آن در حوزه برشمرد.

وی در ادامه با بیان این‌که فلسفه را باید براساس نیاز و درک ضرورت و تصدیق به فایده فلسفه فراگرفت، به بیان راهکار صحیح فراگیری فلسفه در حوزه پرداخت و گفت: ما نمی‌توانیم یک امر مبهم، غیرضروری و مشکل را در اختیار طلاب قرار دهیم و انتظار انس با آن را داشته باشیم.

شاگرد برجسته آیت‌الله حسن‌زاده آملی افزود: در حال حاضر یک طلبه فلسفه را با بدایه الحکمه و مباحثی همچون وجود، مفهوم وجود، بدیهی بودن وجود، بسیط بودن وجود، اصالت وجود و تشکیک وجود شروع می‌کند که این روش صحیحی نیست.

حجت‌الاسلام والمسلمین رمضانی گفت: با روش فعلی تدریس فلسفه، طلبه‌ای که ذهن او با قال الباقر و قال الصادق و آیات قرآن و روایات انس گرفته و به حوزه آمده است و می‌خواهد با ضروریت‌ها و معارف دینی آشنا شود، یک سال فلسفه را ادامه می‌دهد، بعد آن را کنار می‌گذارد.

وی در بیان روش صحیح تدریس فلسفه به طلاب توصیه کرد که پس از خواندن منطق مظفر، منطق حاشیه و دیگر کتاب‌های مرسوم منطق و پس از فراگیری مناسب استدلال کردن و مقدمات، شرایط و نتایج برهان و صنعت‌های منطقی، آن را با کتاب منطق اشارات بوعلی تقویت کنند.

استاد علوم عقلی و عرفانی حوزه با اشاره به این‌که آنچه طلبه از منطق یاد گرفته‌ است ابتدایی بوده و و با این روش عمیق‌تر می‌شود، تصریح کرد: طلبه ابتدا باید مسائل مربوط به استدلال مانند نقض اجمالی و نقض تفصیلی و شرایط اینها را یاد بگیرد و در استدلال ورزیده شود.

وی با تأکید بر این‌که طلاب باید آموزش فلسفه را در حد یک فلسفه متعارف شروع کنند نه فلسفه متعالی، اظهار داشت: بدایه الحکمه خلاصه اسفار است و اسفار هم حکمت متعالیه و حکمت در اوج است: طلبه در آغاز فراگیری فلسفه نباید بر روی پله بالا قدم بگذارد.

حجت‌الاسلام والمسلمین رمضانی ادامه داد: حکمت متعالیه را آغاز فراگیری فلسفه قرار دادن غلط است. درست مثل این‌که شما در آغاز علم اصول، کفایه الاصول جناب آخوند خراسانی را موضع بحث قرار دهید، در حالی که این کتاب سنگین است و باید اصول را از کتاب‌های ابتدایی‌تر شروع کرد.

مشروح کامل این گفتگو به زودی در سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا منتشر می‌شود./920/ت۳۰۲/ج