ضرورت تدوین علم اخلاق اسلامی بر اساس قرآن

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، آیت الله محسن اراکی، دبیر کل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، ظهر امروز در درس اخلاق که در مدرسه علمیه معصومیه(س) برگزار شد، به موضوع اخلاق در قرآن پرداخت و گفت: خداوند در قرآن کریم مکتب اخلاقی ویژه‌ای را تبیین کرده است و تعریف، مراتب و اهداف اخلاق در قرآن کریم شرح داده شده است.

آیت الله اراکی با اشاره تفاوت خَلق و خٌلق، ابراز کرد: خَلق شکل و شمایلی ظاهری انسان است که خداوند به شخص عطا کرده است و انسان در تشکیل شکل ظاهری خویش هیچ نقشی ندارد.

وی درباره شخصیت باطنی انسان گفت: پشت شکل ظاهری انسان، شکل و شمایل پنهانی و باطنی نهفته است و انسان با عمل خود شمایل باطنی خویش را می‌سازد و این شخصیت در اختیار و انتخاب انسان است.

دبیر کل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی بیان کرد: انسان با شکل و شمایل باطنی خویش در روز قیامت محشور می‌شود و این شکل و شمایل برای انسان ماندگار است و با مرگ از بین نخواهد رفت.

وی در تعریف خٌلق گفت: هیأت و شکل باطنی انسان است که بشر آن را با اختیار خویش انتخاب می‌کند و جمع آن اخلاق می‌شود.

آیت الله اراکی با بیان اینکه شخصیت باطنی انسان نیز دارای مرکز و قلبی است، بیان کرد: از آیات و روایات استفاده می‌شود؛ همان گونه که جسم انسان دارای جوارح و مرکزی به نام قلب است؛ شخصیت باطنی انسان نیز دارای مرکز و قلبی است و حیات شخصیت باطنی بشر وابسته به آن مرکز است و اگر قلب باطنی انسان سبب مرگ شود شخصیت باطنی بشر نیز از بین خواهد رفت و همچنین در روایات تعابیر بسیاری از مردگان به ظاهر زنده آمده است.

وی با بیان اینکه شخصیت باطنی سبب سعادت و شقاوت انسان‌ها می‌شود، ابراز کرد: همان‌گونه که انسان نیاز به ورزش جسمانی دارد؛ روح انسان نیز نیاز به ورزش دارد.

آیت الله اراکی با تأکید بر ضرورت تدوین علم اخلاق اسلامی، بیان کرد: هرچند کتاب و آثار فراوانی درباره اخلاق نگاشته شده است؛ اما تبیین و تدوین علم اخلاق اسلامی مبتنی بر مبانی قرآن در جامعه ضرورت دو چندانی دارد.

وی در ادامه سخنانش با بیان اینکه از عجیب‌ترین مراحل علم اخلاق، توبه است، گفت: توبه قابلیت بازسازی شخصیت درونی را دارد و انسان با توبه می‌تواند شخصیت باطنی خویش را بازسازی کند و تا زمانی که علائم مرگ بر او ظاهر می‌شود بشر می‌تواند در درگاه خداوند توبه کند.

وی شخصیت درونی انسان را پنج مرتبه دانست و افزود: زمانی که روح آدمی شکل می‌گیرد، انسان با تغذیه جسمانی شخصیت باطنی اش رشد می‌کند و این مرحله در قرآن از آن تعبیر به اکل شده است.

آیت الله اراکی بیان با اینکه مرحله دوم حیات احساس لذت است، گفت: انسان برای لذت بردن اعمالی را انجام می‌دهد که در قرآن به روح حیوانی و تطمیع تعبیر شده است.

وی با بیان اینکه از مرحله سوم حیات انسانی آغاز خواهد شد، ابراز کرد: در مرحله بعد روح انسانی شکل می‌گیرد و بشر قدرت تفکر و تعقل پیدا می‌کند.

آیت الله اراکی در ادامه سخنانش به تفاوت‌های سبک زندگی اسلامی و غربی اشاره کرد و گفت: سبک زندگی، معماری، رفتار و فرهنگ غربی مبتنی بر غفلت و فراموشی خدا استوار شده در حالی که فرهنگ و سبک زندگی اسلامی مبتنی بر یاد خدا بنا شده است.

دبیر کل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی بیان کرد: نویسندگان، هنرمندان و اهالی رسانه به تبیین تفاوت‌های سبک زندگی اسلامی و قرآنی با سبک زندگی غربی بپردازند.

dوی با بیان اینکه مرحله چهارم مرحله ایمان است، گفت: روح ایمان سبب عشق و محبت الهی است و انسان در این مرحله تنها با دوری خدا احساس رنج می‌کند و بدترین حالت برای انسان این است که خدا او را فراموش کند.

دبیر کل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی بیان کرد: اگر انسان در ایمان خویش راسخ و ثابت قدم بماند به مرحله آخر، یعنی روح طهارت خواهد رسید و در این مرحله روح بشر پاک خواهد شد و این روح طاهر پستی‌زدا و زشتی‌زدا است و این همان مرحله‌ای است که ائمه اطهار در میان مردم و جامعه ترویج می‌کردند./۹۹۸/پ202/ب1