استفاده از برترین تکنولوژی‌های روز دنیا برای ایجاد فضاهای مطلوب زیارتی
به گزارش خبرگزاری رسا در مشهد به نقل از آستان نیوز، سازمان عمران و توسعه حریم حرم حضرت رضا(ع)، اقدامات چشمگیری را در زمینه‌های عمرانی، تأسیساتی و خدماتی به انجام رسانیده است. این سازمان به عنوان مجری طرح‌های نوسازی، بهسازی، توسعه و نگهداری حریم حرم رضوی توانسته است از متخصصان کارآمد با مدارج عالی علمی، شخصیت‌های برجسته‌ی دانشگاهی و مدیران باتجربه، بهره جسته و مساحت 120هزار متری قبل از انقلاب را به بیش از یک میلیون مترمربع افزایش دهد.
این سازمان با اهدافی هم‌چون اهتمام ویژه به امور عمرانی و توسعه‌ی اماکن متبرکه، ایجاد مدیریتی واحد و منسجم در امور مربوط به توسعه، تعمیر و نگهداری، ارتقاء کمی و کیفی سطح خدمات فنی و عمرانی با بهره‌گیری از آخرین دستاوردهای علمی، همسو ساختن اقدامات عمرانی و توسعه‌ای اماکن متبرکه مبتنی بر پژوهش‌های اجتماعی و علمی انجام شده، فعالیت‌های خود را پی می‌گیرد.
این سازمان طی دو سال گذشته رویکردی جدید را بر مبنای منشور هفتگانه مقام معظم رهبری در حکم تولیت در روند فعالیت‌های خود پیش رو گرفته است. مهندس محمد کاظم ملازم حسینی مدیر عامل سازمان عمران و توسعه حریم حرم حضرت رضا(ع) در این گفتگو ضمن اشاره به فعالیت‌های این سازمان، رویکردهای جدید ایجاد شده در این مجموعه را تشریح می‌کند.
تولیت آستان قدس رضوی در سخنرانی‌های متعدد خود نسبت به انجام امور در راستای تسیهل شرایط تشرف زائران به حرم مطهر رضوی تأکید داشتند. بفرمایید این سازمان در راستای تحقق این موضوع در سطح اماکن متبرکه چه اقداماتی را به انجام رسانده است؟
مجموعه حرم مطهر بیش از یک میلیون متر مربع فضا دارد که از این مقدار 80 هزار متر مربع رواق‌ها و فضاهای زیارتی سرپوشیده 180 هزار متر مربع مکان‌های زیارتی رو باز و صحن‌هاست. قطعا سازمان عمران و توسعه حریم حرم علاوه بر وظیفه توسعه عمران و آبادی این مجموعه عظیم‌شأن، وظیفه نگهداری، تعمیرات و بهره برداری از این ملکوتی را نیز برعهده دارد.
بنابراین در تسهیل زیارت زائران و مجاوران حضرت رضا(ع) نقش کلیدی داشته و همواره در طی سال‌های گذشته و سال‌های پیش رو برای آسایش و رفاه زائران که همیشه مد نظر مدیران ارشد آستان قدس بوده، در طی سال‌های گذشته بالاخص 2 سال اخیر یکی از اقدامات اساسی که در مجموعه رخ داد افزایش فضاهای خدماتی برای زائرین بارگاه مقدس رضوی بوده است. از این بین می‌توان به رواق حضرت زهرا(س) اشاره کرد که طی سال گذشته به بهره‌برداری رسیده که فضای آن 5 هزار متر مربع است. همچنین مهمانسرای غدیر که در صحن غدیر و مجاورت خیابان شیرازی واقع شده با بیش از 11 هزار متر مربع ساماندهی و تجهیزات آشپزخانه‌ای آن به بهره‌برداری رسیده است.
همچنین مجموعه سرویس‌های بهداشتی داخل اماکن متبرکه تا قبل از سال 95 حدود 600 چشمه بود که طی دو سال گذشته تعداد آن به 850 چشمه افزایش یافته است و سرویس‌های جدیدی هم در ابتدای خیابان شیرازی و طبرسی مجموعا 600 چشمه و در یک مساحت 16 هزار متر مربعی به مجموعه خدماتی اضافه شد.
فضاهای خدماتی اداری هم طی این مدت حدود 5 هزار متر مربع رشد داشته که قابل ملاحظه است و ان شاء‌الله تا پایان سال فضای اداری و خدماتی آماده خواهد شد تا بتواند تسهیل زیارت زائرین را فراهم کند.
البته حدود 20 هزار متر مربع سنگ فرش‌های غدیر و کوثر که نیاز به بازسازی داشته تعویض شده که قطعا تمام این اقدامات در راستای تسهیل زیارت زائرین و مجاوران است که در سال‌های آتی هم جزء برنامه‌های سازمان عمران و توسعه حریم حرم قرار دارد تا بتواند شرایطی فراهم آورد که زائرین با آسایش و رفاه کامل به زیارت حضرت مشرف شوند.
حرم مطهر رضوی روزانه میزبان حضور جمع کثیری از زائران می‌باشد که این موضوع توجه به مقاوم سازی حرم در برابر زلزله را مشخص می‌کند. با توجه به این که مقاوم سازی بناهای حرم مطهر یکی دیگر از وظایف این سازمان محسوب می شود بفرمایید در این خصوص چه اقداماتی به انجام رسیده است؟
بعد از زلزله‌ای که در بم اتفاق افتاد یکی از موضوعات مهم که در سازمان مورد توجه قرار گرفت بحث مقاوم سازی ابنیه تاریخی و قدیمی حرم بود و به همین دلیل کمیسیون مقاوم سازی در مجموعه شکل گرفت که در آن اساتید برجسته‌ای حضور دارند. این فعالیت جز اقدامات پیشگیرانه بوده که مجموعه قدیمی حرم مطهر از لحاظ مقاوم سازی مورد توجه قرار گیرد. از مجموعه اقداماتی که در سال‌های گذشته در این زمینه اتفاق افتاده مقاوم سازی سردرب ساعت، سردرب عباسی، سردرب نقارخانه و سر درب باب السلام بود که به انجام رسیده است.
سال 92 مقاوم سازی مسجد گوهرشاد در دستور کار قرار گرفت. همچنین توسعه زیر ساخت آن در بخشی از مقاوم سازی انجام شده و بخش دیگر آن جز فعالیت های آینده سازمان عمران است و با نصب دستگاه‌هایی که در مجموعه قدیمی حرم مطهر بالاخص گنبد مطهر نصب شده، همواره سازه‌های قدیمی مورد بررسی قرار می‌گیرد. بدین منظور برای سال آینده سازمان برنامه ریزی کرده که ادامه مقاوم سازی مسجد گوهرشاد را در دستورکار قرار دهد.
در راستای افزایش راندمان و صرفه‌جویی در مصرف انرژی این سازمان چه اقداماتی را به اجرا درآورده است؟
PM یا همان تعمیرات پیشگیرانه واحدی است که با هدف افزایش راندمان، کیفیت خدمات، کاهش هزینه‌ها، برنامه‌ریزی توسعه و بررسی مهندسی شکل گرفته است.
این واحد وظیفه دارد برای رسیدن به سیستمی با کارایی بالا و کاهش هزینه‌ها روش‌های نوین نگهداری و تعمیرات را بر پایه دانش روز تدوین و ارائه نماید. عدم توجه علمی و برنامه‌ریزی شده به مقوله نگهداری، تعمیرات و حفظ سرمایه سبب بالا رفتن هزینه تعمیرات، استهلاک بیش از حد قطعات، از کار افتادن ناگهانی تجهیزات، زیان مالی و در نتیجه کاهش کیفیت ارائه خدمات می‌شود، از همین روی ایجاد واحدی که تجهیزات را پیش از خرابی عیب‌یابی نماید ضروری است.
همچنین با توجه به ورود سیستم‌های تهویه مطبوع متناسب با تکنولوژی روز دستگاه‌های جدید به بازار، سازمان متناسب با عمر دستگاه همواره سعی کرده طی سال‌های گذشته از جدیدترین دستگاه‌ها استفاده کند. بدین منظور جدیدترین سیستم‌های تهویهای و چیلرهای سانتریفیوژ اخیرا خریداری شده و منتظر فرصت هستیم که بتوانیم آنها را نصب کنیم.
در زمینه بهینه سازی سیستم‌های نوری هم طی سال‌های اخیر جدیدترین سیستم‌های نوری با استفاده از لامپ‌های LED در مجموعه به شکل گسترده مورد استفاده قرار گرفته است.
با توجه به اینکه نگهداری از سیستم‌های موتورخانه‌ای و زیرساختی نیازمند مراقبت شبانه روزی است، لطفا در خصوص تلاش گمنامانه پرسنل سازمان حریم حرم در بخش‌های مختلف از جمله موتورخانه‌ها و غیره توضیح دهید؟
مجموعه سازمان عمران بیش از یک هزار نیرو دارد. 70 درصد نیروها به صورت شیفتی و شبانه روزی هستند که تلاش می‌کنند تا زائران و مجاورانی که به حرم تشریف میآورند از سیستم روشنایی و تهویه مطبوع بهره‌مند باشند. بنابراین بخش عمده‌ای از مجموعه نیروها همواره علی رغم این که دیده نمی‌شوند و به عبارتی در پشت صحنه هستند، شبانه روز تلاش می‌کنند تا زائران از شرایط خوبی برای زیارت بهره‌مند باشند.
چشم اندازی که برای سازمان توسعه حریم حرم ترسیم کرده اید چیست؟
با توجه به ابلاغیه مقام معظم رهبری در منشور هفتگانه، بند 5 که حفظ و نگهداری این موزه بی‌بدیل جز شرح وظایف آستان قدس و بالاخص سازمان توسعه حریم حرم قرار گرفته است. حفظ و نگهداری مجموعه، توسعه فضاهای زیر سطحی، تغییر کاربری فضاهای غیر زیارتی به زیارتی، افزایش فضاهای صحن‌ها و رواق‌ها جزو برنامه‌های و چشم انداز سازمان است. از جمله مواردی که بسیار مهم است بازنگری طرح جامع حرم مطهر و طرح جامعه صوت و نور است. خوشبختانه با توجه به ردیف بودجه که بدین منظور اختصاص پیدا کرده، در سال آینده جز دستور کارهای سازمان قرار گرفته و سعی شده بدین منظور با همکاری سایر معاونت‌های آستان قدس بالاخص معاونت اماکن متبرکه و امور زائرین و معاونت تبلیغات بتوانیم در راستای چشم اندازه تبیین شده طرح جامع و کاربردی متناسب با شرایط رفاهی زائران و مجاوران را تدوین کنیم. مجموعه حرم در گستره یک میلیون متر مربع فضا نیازمند حفظ و نگهداری و بهره‌برداری به موقع است که این کار با همکاری همه دوستان در این مجموعه و بالاخص سایر معاونت‌ها که در مجموعه حرم مطهر ارائه خدمت می‌کنند امکان پذیر خواهد بود./934/د103/ب1