حق مداری و حق پذیری ویژگی مهم منتظران مهدوی

به گزارش سرویس فرهنگی اجتماعی خبرگزاری رسا، یک منتظر باید برای ظهور امام زمان (عج) آماده باشد. حق‌ مداری از اهم اهداف حکومت مهدوی است. کسی که انتظار این حکومت را دارد باید زمینه حق طلبی و حق پذیری را در خود و جامعه، ایجاد کند و این چنین، از دشمنان حضرت در وقت ظهور بکاهد.

حق مداری حکومت حضرت مهدی (عج)

از ویژگی‌های برجسته حکومت حضرت مهدی (عج)، حق مداری و تحقق بخشیدن به حق و اجرای صحیح آن و اخذ حقوق صاحبان حق، از غاصبان است. احياى حق و حقيقت، بسط عدالت اجتماعى و ريشه كنى ظلم و باطل از اهداف حکومت ایشان می‌باشد.

در زیارت‌نامه امام مهدی (عج) بر خود حضرت، اطلاق «حق» شده است: «السَّلَامُ عَلَى الْحَق» (المزار، ص208). از ویژگی‌های ایشان، قیام به حق و برای حق است: «الْقَائِمُ بِالْحَقِّ» (الکافی، ج1، ص534)، «قَائِمٌ لِلْحَقِ» (عيون أخبار الرضا ـ ع ـ ، ج‏2، ص59).

حق، ضد باطل است و قیام حضرت حجت (عج) برای از بین بردن باطل می‌باشد؛ به همین خاطر امام باقر (ع) در آيه 81 سوره اسراء:‏ «قُلْ جاءَ الْحَقُّ وَ زَهَقَ الْباطِلُ»‏ فرمود: «چون قائم (عج) خروج كند، دولت باطل برود» (الكافى، ج 8، ص 287).

در دعای عهد آمده که امام مهدی (عج) با ظهورش، باطل را از بین می‌برد و احقاق حق کرده، آن را محقق خواهد ساخت: «فَأَظْهِرِ اللَّهُمَّ لَنَا وَلِيَّكَ وَ ابْنَ بِنْتِ نَبِيِّكَ الْمُسَمَّى بِاسْمِ رَسُولِكَ حَتَّى لَا يَظْفَرَ بِشَيْ‏ءٍ مِنَ الْبَاطِلِ إِلَّا مَزَّقَهُ وَ يُحِقَ‏ الْحَقَ‏ وَ يُحَقِّقَهُ‏» (بحار الأنوار، ج‏53، ص96). (پس تو اى پروردگار! ولىّ خود و پسر دختر پیامبرت را كه نامگذاری به نام رسولت شده است بر ما ظاهر فرما، تا آنكه بر هر باطل، پیروزی يابد و آن را محو و نابود سازد و حق را ثابت، و محقّق گرداند.) این احقاق حق می‌تواند با اظهار براهین و آیات، و گسترش شریعت در سراسر جهان باشد، و می‌شود با اجرای حق، عدالت و ادای آن صورت گیرد.

زمینه سازی برای حق طلبی

آن کسانی که دل به انتظار راستین سپرده و قلبی مملو از امید به ظهور امامشان دارند و می‌دانند که دیر یا زود، صالحان، حاکمان زمین خواهند بود و حق به صاحبانش بازمی‌گردد و با محو ستم و بیداد، امر جامعه، اصلاح و سامان می‌پذیرد برای رسیدن به چنین جامعه‌ای خویشتن را اصلاح خواهند کرد و در اصلاح جامعه خود نیز می‌کوشند تا زمینه ایجاد و تشکیل آن دولت کریمه را فراهم آورند. آن کس که منتظر راستین مصلح جهانی است، هم صالح است و هم مصلح. انتظار فرج، ناظر به هر دو جنبه فردی و اجتماعی یا به سخن دیگر، خودسازی و دیگر سازی است (امام مهدی ـ عج ـ موجود موعود، ص184). ادراک صحیح و روشن معنای انتظار، اقتضاء می‌کند که انسان منتظِر، حرکت دائمی و تلاشی پویا داشته باشد تا بر اثر آن، خود و جامعه خویش را مهیای ظهور امام منتظَر سازد (همان، ص190).

شخص منتظِر، زمینه آمدن کسی که انتظارش را می‌کشد فراهم می‌کند. برای ظهور حضرت مهدى موعود (عج) زمینه باید آماده بشود. جامعه‌اى مى‌تواند پذیراى حضرت باشد که در آن آمادگى و قابلیت باشد، و الّا مثل انبیاء و اولیاى طول تاریخ مى‌شود (سخنرانی مقام معظم رهبری در تاریخ 10 /12 / 1368).

نباید فکر شود که چون امام زمان (عج) خواهد آمد و دنیا را پر از عدل و داد خواهد کرد، امروز وظیفه‌اى برای منتظران نیست؛ بلکه بر عکس، امروز وظیفه داریم در آن جهت، حرکت کنیم تا براى ظهور آن بزرگوار آماده شویم. اعتقاد به امام زمان (عج) به معناى گوشه‌گیرى نیست. امروز اگر در هر نقطه‌ى دنیا ظلم و بى‌عدالتى و تبعیض و زورگویى وجود دارد، اینها همان چیزهایى است که امام زمان (عج) براى مبارزه با آنها مى‌آید. اگر ما سرباز امام زمانیم، باید خود را براى مبارزه با اینها آماده کنیم. (سخنرانی مقام معظم رهبری در تاریخ 30 / 7/ 1381). وظيفه مردم در زمان غيبت، خودسازى و امر به معروف و دعوت به حق و آگاه سازى ديگران است (پرسش‌هاى مهم، پاسخ‌هاى كوتاه ـ تمثيلات ـ ، ص48).

از جمله تکالیف و وظایف منتظران، تعالی بخشیدن به فرهنگ آنان است. بر پایه روایات، هنگام قیام حضرت ولی عصر (عج) ، ایشان دست لطف الهی بر سر امت کشیده و عقل‌هایشان کامل می‌گردد و بردبار می‌شوند. این رشد و بالندگی چیزی نیست که نیاز به زمینه سازی نداشته و انسان‌ها ناگاه و یکباره از نادانی به دانایی رسند. تعالی سطح فرهنگ، تعقل و فهم عمومی، نخستین زمینه لازم جهت ادراک پیام انسان کامل و ظهور ولیّ مطلق خدا است و این مهم از گرانمایه‌ترین وظایف منتظران است؛ زیرا جامعه‌ای که از سطح فرهنگ والاتر و بالاتری برخوردار باشد معارف الهی را که امام عرضه خواهد کرد بهتر ادراک و در برابر هجوم امواج جهل و کینه، بهتر ایستادگی و دفاع می‌کند. نَه خود، گرفتار جهل و تجاهل می‌گردد و نَه اجازه می‌دهد از جهل دیگران سوء استفاده گردد (امام مهدی ـ عج ـ موعود موجود، ص192).

کسی که منتظر آن حضرت است می‌تواند با آماده کردن قلوب مردم برای لبیک گفتن به ندای حضرت، زمینه ساز ظهور ایشان باشد. او باید آنچه را سبب نپذیرفتن حضور امام موعود (عج) در جامعه است برطرف کند. وقتی ظهور حضرت با اهدافی الهی، مانند اجرای حق و عدالت و دین خدا است یک منتظِر باید آنچه را سبب می‌شود تا افرادی این موارد را نپذیرند و جلوی حضرت بایستند از میان بردارد. اینگونه دشمنان حضرت، کمتر شده و کسانی که پذیرای حکومت ایشان هستند بیشتر می‌شوند.

راه‌های بدست آوردن عوامل حق‌ناپذیری در عصر ظهور 

علل مختلفی برای نپذیرفتن حکومت مهدوی در عصر ظهور و مقابله با حضرت وجود دارد. این علل، را از دو طریق می‌توان بدست آورد:

بررسی تاریخی عواملی که مخالفان انبیاء و اولیاء در طول تاریخ، دارا بوده‌اند.

بررسی نقل‌هایی که درباره ویژگی‌های دشمنان حضرت مهدی (عج) بیان شده است.

کسی که منتظِر امام عصر (عج) است باید برای برطرف کردن این عوامل در خود و جامعه تلاش کند و در نهی از منکر‌ها، این منکرها را بیشتر مورد توجه قرار دهد و در اصلاح این منکرها، مردم را به معروف‌هایی که در تقابل با آنها است امر کند و تلاش کند قبل از ظهور امام زمان (عج) ، ایجاد فرهنگ حق طلبی کند./841/ی۷۰۴/س

حجت الاسلام مجتبی صداقت، پژوهشگر و دانش آموخته حوزه علمیه قم

منابع

ابن بابويه، محمد بن على، عيون أخبار الرضا (ع)، نشر جهان، تهران، اول، 1378ق.

جوادی آملی، عبدالله، امام مهدی (عج) موجود موعود، نشر اسراء،‌ قم، اول، 1387ش.

قرائتى، محسن، پرسش‌هاى مهم، پاسخ‌هاى كوتاه (تمثيلات)، مركز فرهنگى درس‌هايى از قرآن، تهران، بيست و سوم، 1389ش.

كلينى، محمد بن يعقوب بن اسحاق، الكافي، دار الكتب الإسلامية، تهران، چهارم، 1407ق.

مجلسى، محمد باقر، بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، دار إحياء التراث العربي، بيروت، دوم، 1403ق.

محمد بن مكى (شهيد اول)، المزار، قم، اول، 1410ق.