گزارشی از آیین عید فطر در کشور مراکش

به گزارش خبرگزرای رسا، مراکش کشوری در شمال غربی آفریقاست که از شمال با جبل الطارق و دریای مدیترانه، از شرق با الجزایر، از غرب با اقیانوس اطلس و از جنوب با موریتانی همسایه است. بیش از 99 درصد از جمعیت مراکش را مسلمان تشکیل می دهند که از این تعداد؛ دو درصد شیعه و بقیه اهل سنت هستند.

سنت خاص هر خانواده در عید فطر

پیش از شروع تعطیلات رسمی 3 روزه عید فطر در مراکش، افراد و خانواده‌ها زکات فطره خود شامل برنج، جو و خرما و نظایر آن يا معادل پول آن را برای کمک به نیازمندان کنار می‌گذارند. صبح روز عید فطر، مردم پس از صرف صبحانه‌ای مختصر و پوشیدن لباس‌های نو برای اقامه نماز عید در مساجد حضور پیدا می‌کنند و پس از آن هر خانواده‌ای به سنت خانوادگی خودش این روز را جشن می‌گیرد.

اغلب مردم پس از اقامه نماز به خانه‌هایشان باز می‌گردند تا در کنار اعضای خانواده و اقوامشان به صرف غذاها و نوشیدنی‌های سنتی و خارجی بپردازند. اعضای خانواده به یکدیگر هدیه می‌دهند.

 

عید فطر روز تعطیل ملی است و اغلب رستوران‌ها و کافی شاپ‌ها در این روز فعالیتی ندارند.

خریدن لباس نو برای کودکان و راه‌اندازی صندوق خیریه

بسیاری از خانواده‌ها در روز عید فطر برای کودکانشان لباس نو خریداری می‌کنند. کودکان از این سنت بسیار لذت می‌برند. در برخی از محله‌های مراکش، مردم اقدام به ایجاد صندوق‌های خیریه می‌کنند تا برای کودکان و خانواده‌های فقیر کمک‌های مالی جمع‌آوری شود.

پوشیدن لباس‌های رنگارنگ و سنتی از سوی زنان و مردان مراکشی از دیگر سنت‌های قدیمی این کشور در روز عيد فطر به شمار می‌آید.

مریم سه‌دهی در ادامه این گزارش سنت‌های رمضانیه در مراکش را یادآور شده و آورده است: در مراکش همانند بسیاری از دیگر کشورها، اولین روز رسمی ماه مبارک رمضان با رؤیت هلال ماه آغاز می‌شود؛ گروهی از مردم پیش از شروع ماه رمضان روزه داری را آغاز می‌کنند تا به لحاظ جسمی؛ فکری و روحی خود را آماده استقبال از این ماه مبارک کنند. 

با شروع ماه رمضان، مراکشی‌ها با تماس تلفنی، ارسال پیام کوتاه، ایمیل و نظایر آنها فرارسیدن این ماه را به خانواده و بستگان‌شان تبریک می‌گویند.

تنوع غذای مراکشی‌ها در سفره‌های افطار

یکی از سنت‌های قدیمی در روز عید فطر خرید یا پخت شیرینی و کلوچه در این روز است. اغلب خانواده‌های امروزی ترجیح می‌دهند شیرینی‌های مدنظرشان را از شیرینی‌فروشی یا نانوایی محلی تهیه کنند. برخی خانواده‌ها هم رسوم سنتی و قدیمی‌شان را حفظ کرده و اقدام به پخت شیرینی‌های خانگی می‌کنند.

سفره‌های افطار مراکشی‌ها بسیار مفصل بوده و غذاهای سنتی هر منطقه با منطقه دیگر متفاوت است. مردم وعده‌های افطار را به صورت خانوادگی و در کنار یکدیگر برپا می‌کنند. گوش‌دادن به آیاتی چند از کلام الله مجید،گفت‌وگو و به اشتراک‌گذاری خاطرات و حتی ارائه دستور پخت انواع غذا از جمله فعالیت‌هایی است که خانواده‌های مراکشی در وعده افطار انجام می‌دهند. 

یکی از رسوم قدیمی مراکشی‌ها این است که چند روز پیش از شروع ماه رمضان، مادران برای تهیه نیازهای غذایی این ماه و مواد لازم برای پخت شیرینی، کلوچه و غذاهای سنتی به بازار می‌روند.

چباکیا(شیرینی سنتی مراکشی که از خمیری با عصاره گل سرخ و روکشی از شربت عسل، گلاب و کنجد تشکیل شده است)؛ کراچل(کلوچه های کنجدی که با عصاره پرتقال تهیه می‌شود)، سوپ حریره(غذای سنتی مراکشی که میان وعده‌ای سبک محسوب می‌شود)؛ پنکیک مراکشی؛ نان محلی(از داروهای گیاهی در پخت نان استفاده می‌شود)، شیرینی دونات، کیک لیمویی، گوشت کبابی و چای نعنای مراکشی از جمله غذاها، شیرینی‌ها و نوشیدنی‌های پرطرفدار در میان مردم این کشور است.

زٌواکا؛ آیینی سنتی در مراکش است که زمان افطار را نشان می‌دهد. بلافاصله پس از اتمام اذان مغرب، صدایی بلند در شهر شنيده مي‌شود که پایان یک روز روزه‌داری را اعلام می‌کند. اين سنت جايگزين صداي ضبط‌شده در راديو و تلويزيون ملي مراكش شده است.

تکریم روزه‌داران سال اولی در شب‌های قدر

در شب‌های قدر، خانواده‌ها گردهم می آیند. کودکان به والدین و پدربزرگ و مادربزرگ‌هایشان هدیه می‌دهند که این هدایا معمولا لباس سنتی مراکشی است. اقامه نماز تراویج پس از نماز عشا از دیگر آیین‌های شب قدر محسوب می‌شود. کودکانی که نخستین سال روزه‌داری‌شان است در شب قدر مورد تکریم قرار می‌گیرند. کودکان(دختران و پسران) بهترین لباس‌های سنتی‌شان را می پوشند. دختران در افطار اولین روزی که روزه می‌گیرند، نوشیدنی مخصوص که از تخم مرغ تهیه شده، می‌نوشند و بر دستان‌شان حنا می‌گذارند. پسران پس از افطار به همراه یکی از والدین‌شان بر اسب زیبایی که با پوششی سنتی آراسته شده سوار شده و دقایقی در خیابان به سوارکاری می‌پردازند. یک گروه موسیقی سنتی، این خانواده و بستگان‌شان را همراهی می‌کنند.

از دیگر سنت‌های اصيل این روز می‌توان به سوزاندن عود در منزل اشاره کرد. مراکشی‌ها معتقدند بوی عود آرامش بخش و شادی‌آور است. برخی نیز براین باورند که سوزاندن عود جایگاهی معنوی و روحانی در فرهنگ مراکشی‌ها دارد.

در طول این ماه پر خیر و برکت، مساجد؛ موسسات خیریه و افراد خیری هستند که وعده‌های غذایی رایگان برای فقرا و نیازمندان تدارک می‌بینند. علاوه بر این در پایان ماه رمضان، هر مسلمان روزه‌داری مکلف است زکات فطره‌اش را به فقرا پرداخت کند./۸۴۷/ب۹۰۴/ف

منبع: ایکنا