سه لازمه شکل گیری تمدن نوین اسلامی

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، نشست هم اندیشی «الزامات تکوین تمدنی جمهوری اسلامی ایران» به مناسبت دومین هفته علمی تمدن نوین اسلامی عصر چهارشنبه (چهارم اسفند) در سالن کنفرانس های مرکز همایش های غدیر قم برگزار شد.

حجت الاسلام مصطفی جمالی در این نشست با اشاره به الزامات تولید علم در تکوین تمدنی جمهوری اسلامی ایران ابراز داشت: هر تمدنی دارای سه رکن اصلی است، یک بعد گرایش ها، تمایلات، زیبا شناسی و علقه های روحی است که با مطالعات تمدنی نیز قابل اثبات است و دوم نظام بینش ها و دانش ها است که آنچه یک تمدن برای ماندن نیاز دارد را بیان می کند و سوم محصولات و سبک زندگی تمدنی است که بروز و ظهور تمدن در حوزه فرد و جامعه و خانواده را نشان می دهد.

عضو هیأت علمی فرهنگستان علوم اسلامی قم با بیان اینکه در حوزه علم و مطالعات علمی تمدنی مباحث زیادی مطرح است، افزود: اولا علمی که قرار است واحد مطالعه خود را تمدن قرار دهد باید چه ویژگی هایی داشته باشد؟ و آیا اسلام و دین، حامل چنین علمی هست یا خیر؟ البته ما به اندیشه تمدنی نیاز داریم، چراکه اسلام دین جهان شمول است و امروز نیز مرزها برداشته شده و همه به فکر جهانی سازی فکر و اندیشه خود هستند و از آنجایی که همه می خواهند علم و فرهنگ خودشان را در جهان نشر بدهند ما نیز به همین جهت باید اندیشه تمدنی داشته باشیم.

وی برای علوم تمدنی سه لایه اصلی تصور کرد و یادآور شد: این سه لایه فقه تمدنی، شبکه علوم تمدنی و کشف الگوی تمدنی هستند که در هرسه بخش باید فعالیت های جدی از سوی صاحبنظران شکل بگیرد.

حجت الاسلام جمالی با تأکید بر اینکه تمدن یک کلّ به هم پیوسته است که همه ابعاد آن به هم وابسته است، ابراز داشت: در عصر حاضر جامعه ای موفق است که همه حوزه های تمدنی خود را با یک نظریه مدیریت کند که امروز تحت عنوان توسعه مطرح است؛ برای ساخت یک تمدن و مهندسی آن باید یک نظریه ای بدهیم که همه ابعاد آن را ملاحظه کنیم، نظریه ای که کل را ببیند و نسخه جامعی اعم از فرهنگ، تکنولوژی و غیر آن بدهد جدای از اینکه باید چه مبنایی برای ساخت تمدن اسلامی داشته باشیم.

وی تصریح کرد: تا موقعی که نتوانیم معادله تغییر کل متغیر را بدهیم در مهندسی تمدن ناکارآمد خواهیم بود؛ عقلانیت پایه باید به سمتی برود که تناسب موضوعات دیده شود و ما بتوانیم به یک نظریه نسبیت برسیم و همچون غرب که همه عوامل و نسبت ها را دیدند و معادله دادند.

عضو هیئت علمی فرهنگستان علوم اسلامی با تأکید بر اینکه باید فلسفه ما از حالت انتزاعی خارج شود، عنوان داشت: فلسفه فقط نباید چیستی و چگونگی عالم را تحلیل کند بلکه باید همه عالم را با نسبت ها ببیند و با توجه به کل متغیر نظریه بدهد؛ متأسفانه فلسفه امروز ظرفیت منطق کل نگری و فلسفه نسبیت نیست که باید اصلاح شود./1330/پ202/ی