فرایند و ماهیت تحول در حوزه باید به درستی شناخته شود
حجت الاسلام نجف علی غلامی، عضو هیأت علمی دانشگاه خوارزمی تهران، در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا، با بیان اینکه بیانات اخیر رهبر معظم انقلاب در جمع شورای عالی حوزه بیانگر دو نکته مهم است، تصریح کرد: نخست حاکی از اهمیت بحث تحول در حوزه هست که معظم له برای چندیم بار تاکید فرمودند و دیگر بیانگر این است که حضرت آقا در بحث تحول انتظار بیشتری از حوزویان داشتند و آن گونه که به نظر می‌رسد به خوبی حوزه در این بحث توقع ایشان را برآورده نکرد.
وی ادامه داد: تحول یک امر اجتناب ناپذیر و غیر ارادی است به این معنا که ما چه بخواهیم چه نخواهیم تحول واقع می‌شود زیرا زمان رو به جلو منتظر کسی نمی‌ماند آنچه که مهم است و مورد تاکید حضرت آقاست مدیریت تحول است.
حجت الاسلام غلامی با بیان اینکه حوزه علمیه مثل یک موجود زنده است که نیاز به بررسی و آسیب شناسی دارد، اظهار داشت: اگر این آسیب شناسی، بررسی و این مدیریت تحول محقق نگردد، ممکن است این موجود زنده دچار ممات شود.
عضو مجمع نمایندگان حوزه علمیه افزود: حوزه های علمیه با سابقه طولانی وجود داشت مانند حوزه علمیه جبل العامل که شیخ حر عاملی‌ها را تحویل داده است، صاحب اسرار الشیعه حوزه حله، علامه حلی ها را تربیت کرده است، حوزه حلب در سوریه که ابن زهره صاحب قونیه از این حوزه است، حوزه علمیه بغداد خواجه نصیر طوسی را یدک می‌کشد و بسیاری از حوزه‌ها که امروز خبری از آنها نیست، یعنی نتوانستند این تحول را مدیریت کنند و امروز نیستند؛ بنابراین به نظر می‌رسد مدیریت تحول در حوزه بحث مهمی است و متولیان حوزه باید به چندم ساله دقت کنند و مورد ملاحظه و مداقه قرار دهند.
شناخت دقیق از فرآیند و ماهیت تحول در حوزه
عضو هیأت علمی دانشگاه خوارزمی تهران عنوان کرد: نخست شناخت دقیق از فرآیند تحول و ماهیت تحول در حوزه است، به این معنا که اصولاً تحول یعنی چه، اینکه حضرت آقا می‌فرمایند تحول به چه معناست، به چه منظوری است، معنایش، ماهیتش و فرآیندش چیست چه مسیری را باید طی کند و در چه اموری ما باید تحول ایجاد کنیم این شناسایی مجاری تحولی و آنجایی که تحول نیاز هست در حقیقت باید این مساله انجام شود.
وی ادامه داد: این مساله و این مهم مستلزم تشکیل یک مجمع و یک لجنه راهبردی و یک اتاق فکر است، رهبر انقلاب در سخنرانی اخیرشان به این مساله تاکید کردند که حوزه علمیه نیاز به یک شورای راهبردی قوی پیرامون این مساله دارد.
حجت الاسلام غلامی اضافه کرد: بخش دوم پرهیز از کارهای ویترینی و تزیینی است که فقط کاربرد گزارش دهی دارند، کارهای ظاهری و صوری انجام شود و گزارش داده شود، با این کار مساله حل نمی‌شود، اما صورت مساله را پاک می‌کند، مهم این است که یک حرکت در مسیر کارهای بنیادین و اساسی صورت بگیرد و یک کار ریشه ای و مبنایی که بتواند مسائل اصلی حوزه را درمان کند و مسائل اصلی طلبه‌ها را بفهمد.
عضو مجمع نمایندگان حوزه علمیه مساله سوم را ایجاد تحول در شیوه آموزشی حوزه دانست و گفت: حوزه علمیه روش خاص خودش را دارد که سنتی و مبتنی بر یک سری مسائل است، باید به جای خود محفوظ باشد، اما در کنار این باید به مسائل روز شیوه روز و شیوه های آموزشی مدرن هم دقت داشته باشیم.
وی ابراز داشت: کم انگیزه شدن حوزویان نسبت به درس و بحث باید ریشه یابی و بررسی شود که به چه علت است که طلاب امروز نسبت به طلبه ده سال پیش نسبت به درس و بحث نسبت به مباحث علمی انگیزه‌اش کمتر است.
حجت الاسلام غلامی با اشاره به اینکه در بین طلاب حوزه یکسری سردرگمی و بحران هویتی مشاهده می‌شود، اظهار داشت: خیلی از طلاب جایگاه خود را نمی‌دانند، در کجا هستند، کجا قرار است بروند، چه کاری باید انجام دهند، در واقع اینها از مواردی به شمار می رود که در قالب تحول در حوزه باید انجام شود.
تعیین راهبرد و خط مشی عملیاتی پیرامون استفاده از نیروهای حوزه
عضو هیأت علمی دانشگاه خوارزمی تهران بیان کرد: حوزه نیروهای زیادی تربیت می‌کند، اما استفاده درست و بهینه از این نیروها نمی‌شود، این مستلزم این است یک راهبرد قوی در همان شورای راهبردی که قرار است تشکیل شود، تدوین و عملیاتی شود
وی اضافه کرد: با مقایسه تطبیقی بین روش‌های مرسوم در حوزه و سایر روش‌ها و شیوه های آموزشی تازه و مدرن می‌شود نقاط ضعف و قوت بررسی شود، که در نهایت این را باید تاکید کنیم که در امر مدیریت تحول آن چیزی که ضروری است متولیان و مسئولان حوزه باید دقت کنند و مورد تاکید حضرت آقا هم بود یک ارتباط مستقیم و مستمری با طلاب است.
حجت الاسلام غلامی تصریح کرد: بدنه طلاب اصل است، همه این کارها برای این اصل هستند و آن چیزی که مهم است این است که متولیان حوزه بتوانند نظرات این طلبه‌ها این بدنه حوزه را در بحث مدیریت تحول اخذ کنند که قاطعیت می‌توان گفت راهگشای بسیاری از گره های کور خواهد شد./875/ت302/ی