دوفصلنامه پژوهش نامه سبک زندگی به شماره دوم رسید
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، دومین شماره دوفصلنامه علمی تخصصی پژوهش نامه سبک زندگی ویژه بهار و تابستان 1395 از سوی مؤسسه فرهنگی هنری سبک زندگی آل یاسین چاپ و روانه بازار شد.
این فصلنامه در شش فصل گردآوری شده است که عناوین آن به این شرح است:
بررسی مؤلفه های سبک زندگی دینی از منظر آیت الله جوادی آملی و امکان بازنمایی آن در رسانه های مدرن
گفتمان معرفةالنفس و ریاضت در سبک زندگی اشراقی عرفانی
تحلیل کارکردی سبک زندگی اقتصادی مطلوب در اسلام
بررسی تأثیر حجاب در حفظ بهداشت روانی جامعه
اصول حاکم بر تحلیل مفهوم شناختی سبک زندگی از نگاه ملاصدرا
روایت دیروزی شدن سبک زندگی؛ نقد کتاب تجربه تجدد
بررسی مؤلفه های سبک زندگی دینی از منظر آیت الله جوادی آملی و امکان بازنمایی آن در رسانه های مدرن
سیدمحمد دیباجی
مهدی توکل نژاد
چکیده: سبک زندگی، اساسا به حوزه افعال انسان برمیگردد و برامده از جهان بینی، هست ها و نیست های بنیانی یک تفکر و عقیده است. بنیان های هستی شناسی، باید ها و نبایدهای مبتنی بر هستی شناسی همان نحله و تفکر شکل می گیرد و نوع روابط حاکم بر فرد و اجتماع با توجه به نوع هستی شناسی افراد تفاوت خواهد کرد.
دین اسلام با توجه به بنیان های هستی شناسی خود، مجموعه ای از بایدها و نبایدها را به صورتی کاملا منسجم در اختیار بشر قرار می دهد تا او با توجه به این راهبردها، مسیری متعالی و تکاملی را طی کند و به غایت مورد نظر این نگره دست یابد. نگرش جامع دینی، مبتنی بر برهان، عرفان و قرآن، تنها روشی است که می تواند دریافتی نسبتا منسجم و کامل از منابع دینی را ارائه دهد و اطمینان نسبی را برای عملیاتی سازی این دریافت به دست دهد.
رسانه های مدرنة به ویژه تلویزیون و سینما، از مهم ترین و اثربخش ترین ابزارهایی به شمار می روند که هر نحله و تفکری می تواند با استفاده از آن، به تحلیل، تعلیم و تعلیل انگاره های فکری خود بپردازد و تصویری را که می خواهد به دیگران ارائه کند.
شناخت مبانی هنر و ریانه و نیز عناصر و مؤلفه های هنر و رسانه دینی از منظر اصول حکمت اسلامی، این راهبرد را در اختیار فعالان این عرصه قرار می دهد که اساسا هنر و نیز رسانه دینی ممکن بوده و می تواند از بهترین روشهای ارائه مبانی و اصول سبک زندگی اسلامی باشد.
گفتمان معرفةالنفس و ریاضت در سبک زندگی اشراقی عرفانی
محمد بهشتی
چکیده: انسان از دیرباز برای رسیدن به سعادت و کمال، دستیابی به اهداف فردی و اجتماعی و غلبه بر مشکلات مادی و غیرمادی در جست و جوی سبک زندگی مطلوب بوده است. سبک زندگی مجموعه ای از امور نظام مند و همگرا از زندگی انسانی اعم بعد فردی، اجتماعی مادی و معنوی است. این امور نظیر بینش ها، گرایش ها، رفتارهای درونی، رفتارهای بیرونی در حوزه های فرهنگی، دینی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی است که می توان از همه آن امور، الگویی را استخراج کرد و ارائه داد. بنابراین سبک زندگی، فرآیندی است که با تمام ابعاد و زوایای حیات انسان ارتباط دارد.
فرازمندترین و جامع ترین سبک زندگی، برنامه ای است که از تعالیم الهی و آموزه های وحیانی استخراج شده باشد. در این راستا دانشوران مسلمان نیز متناسب با رویکرد علمی ـ فلسفی و آموخته های خود از اسلام و یافته های خود به ارائه برنامه زندگی اقدام کرده اند. شیخ اشراق طبق آموخته های خود از اسلام و یافته های شهودی و باطنی خود، دسترالعمل هایی را برای رسیدن به حیات معنوی و زندگی مطلوب بیان کرده است. آشکار است که سبک زندگی، بیشتر به رفتار می پردازد؛ ولی تعیین این رفتار در سایه اندیشه ها، باورها و یافته هاست. بن مایه سبک زندگی اشراقی عرفانی، دو امر بسیار مهم است که ما آن را با عنوان گفتمان«معرفةالنفس»، «ریاضت» مطرح می کنیم.
این مقاله می کوشد پایه و اساس سبک زندگی اشراقی را تبیین کند. این پایه، خودشناسی و معرفةالنفس است و نردبانش ریاضت و سیر و سلوک معنوی و باطنی است. همچنین تلاش ما بر این است که تار و پود، ماهیت و حقیقت این دو را از نگاه شیخ اشراق با استناد به آثار وی توضیح دهد. این نوشتار در پایان به مونه های عینی ریاضت اشاره می کند که در شرایط کنونی جهان معاصر ضروری می نماید.
تحلیل کارکردی سبک زندگی اقتصادی مطلوب در اسلام
محمدجواد توکلی
امید ایزانلو
چکیده: نظام های اقتصادی تحلیل های متفاوتی از کارکرد سبک زندگی اقتصادی مورد نظر خود دارند. این مقاله با استفاده از روش تحلیلی به بررسی کارکرد سبک زندگی اقتصادی مطلوب در اسلام در مقایسه با کارکرد سبک زندگی اقتصادی در دولت رفاه می پردازد. بنا به فرضیه مقاله سبک زندگی اقتصادی اسلامی به واسطه ترویج سه الگوی متمایز ولی تکمیل کننده تولید نافع، مصرف حد کفاف و انفاق مازاد درآمد، کاراتر، عادلانه تر و پایدارتر از سبک زندگی اقتصادی در الگوی دولت رفاه است.
براساس یافته های پژوهش، الگوی سبک زندگی اقتصادی رفاه به واسطه تحریک همزمان انگیزه تولید و مصرف، فشار زیادی را به منابع اقتصادی وارد نموده و با کسرهای ممتد بازتوزیعی مواجه است. در مقابل، الگوی سبک زندگی اقتصادی اسلامی به صورت همزمان به تحریک تولید نافع، کنترل مصرف حدف کفاف و تشویق انفاق مازاد درآمد در راه خدا می پردازد.
این الگو نه تناه باعث افزایش کارآیی و کمک به حفظ منابع زیست محیطی می شود؛ بلکه با سرازیر کردن مازاد درآمد افراد به سمت فقرا با کمترین هزینه ممکن به بهبود عدالت توزیعی کمک می نماید. از این رو، سبک زندگی اقتصادی اسلامی به واسطه تحقق هم زمان کارایی، عدالت و پایداری نسبت به سبک زندگی اقتصادی دولت رفاه برتر است.
بررسی تأثیر حجاب در حفظ بهداشت روانی جامعه
مرتضی منطقی
چکیده: هدف پژوهش حاضر بررسی افزایش آستانه ادراکی مردان در برخورد با جذابیت های فیزیکی بود. حجم نمونه شامل 2000 نفر از دانشجویان دختر و پسر 5 دانشگاه کشور بود که به تصادف انتخاب شده بودند. پس از تهیه تصاویر لازم و تراز کرد آنها در سطح گروه داوران، این تصاویر به دانشجویان ارائه و قضاوت آنان درخواست شد.
تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده دلالت بر آن دارد که ملاحظه تصویر زنان جذاب، آستانه ادراکی مردان را بالا برده، آنان را مشکل پسندتر می سازد. کاربری از پوشش زیبا، زیورآلات و رایحه های دل انگیز نیز بر میزان جذابیت زنان کاربر می افزاید.
نتایج حاصل از پژوهش دلالت بر آن دارد، حجاب از سویی به دلیل پوشانیدن جذابیت های فیزیکی زنان و از سوی دیگر به سبب محدود ساختن تنوع پوشش زنان و کاهش کاربری از زیورآلات و استفاده از عطرها توسط آنان، در عمل مانع افزایش آستانه ادراکی مردان می گردد و این امر نیز ضمن ممانعت از متزلزل شدن خانواده به حفظ هر چه بیشتر بهداشت روانی جامعه خواهد انجامید.
اصول حاکم بر تحلیل مفهوم شناختی سبک زندگی از نگاه ملاصدرا
احمدحسین شریفی
احمد محمدی پیرو
چکیده: هدف از این نوشتار، تحلیل مفهومی سبک زندگی با توجه به مبانی و اصول فلسفه ملاصدرا در این مسأله است. مسأله اصلی این است که ملاصدرا با چه رویکردی به تحلیل این مفهوم پرداخته و در نهایت چه تعریفی از آن ارائه نموده است؟ هر چند این اصطلاح به عنوان یک مفهوم مستقل در فلسفه ملاصدرا جا باز نکرده است؛ اما با نگاه به اصول مورد قبول او و با روش توصیفی تحلیلی نه تنها می توان باب آن را در حکمت متعالیه گشود؛ بلکه بسیاری از دغدغه های موجود در این زمینه را پاسخ گفت.
رویکرد انسان شناسانه و فلسفی، نگاه جامع و کلان به شبکه هستی، تحلیل هویت و رابطه ان با سبک زندگی، نگاه غایت شناختی به مسأله، تمرکز بر محتوای سبک زندگی و توجه به مقتضیات سبک زندگی مطلوب از جمله اصول حاکم بر تحلیل مفهوم شناختی سبک زندگی از نگاه صدرایند. با لحاظ این اصول، سبک زندگی عبارت است از چگونگی تنظیم روابط انسان با خدا، خود، انسان های دیگر و محیط، تحت مدیریت الهی، در جهت غایت معین که متأثر از ذات و صفات انسانی، باورها، ارزش ها و نگرش های پذیرفته شده، همچنین متناسب با امیال و خواسته های حقیقی انسان و وضعیت محیطی اوست.
روایت دیروزی شدن سبک زندگی؛ نقد کتاب تجربه تجدد
داود مهدوی زادگان
چکیده: زندگی جوامع بشری همواره دستخوش تغییر و تحول کند و سریع بوده است. در نتیجه، بشر سبک های زندگی بیشماری را تجربه کرده است. پاره ای از این تحولات به دلیل ماهیت آن، مورد توجه اندیشه ورزان قرار گرفته است. آنان تلاش دارند از طریف فهم منطق این تحولات و روایت آن برای مردم در یافتن سبک زندگی مطلوب سهیم شوند.، ولی بیش از هر گونه بهره برداری از این یافته های پژوهشی، لازم است آنها را به زیر تیغ نقد برد تا عیار علمی آنها بیشتر معلوم شود.
از جمله این تلاش ها، مطالعه مردم شناسانه دکتر نعمت الله فاضلی است که حاصل آن در قالب کتابی با عنوان تجربه تجدد منتشر شد. به عقیده وی جامعه ایرانی سبک مدرن زندگی را تجربه کرده است. او تلاش دارد این تحول را در قالب مفهوم امروزی شدن فرهنگ روایت کند.
این کتاب آشکارا کوشش خستگی ناپذیر نویسنده را نشان می دهد؛ زیرا خواننده در این کتاب با حجم زیادی از مطالب و تحلیل های مردم شناسانه رو به رو می شود، ولی این اثر با نقدهای بعضا جدی مواجه است. گفتار حاضر، مطالعه انتقادی این اثر است. جمع بندی نقد حاضر آن است که نویسنده تجربه تجدد سبک زندگی دیروز ایرانیان را روایت کرده است؛ سبکی که عمر درازی ندارد و با فرهنگ و اندیشه کهن ایرانی بیگانه است. مردم با انقلاب اسلامی اراده کرده اند ان سبک زندگی وارداتی را کنار گذاشته، سبک جدید ایرانی اسلامی را تجربه کنند.
دومین شماره دوفصلنامه علمی تخصصی پژوهش نامه سبک زندگی ویژه بهار و تابستان 1395 با شمارگان 1000 نسخه و با قیمت 10000 تومان از سوی مؤسسه فرهنگی هنری سبک زندگی آل یاسین منتشر شده است./907/پ202/ق