بسته های دولت برای خروج از رکود کارشناسی نیست/ صنعت خودرو را بیش از این بد عادت نکنیم

دکتر محمد جواد توکلی، عضو هیأت علمی گروه اقتصاد مؤسسه امام خمینی(ره)، در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا، با اشاره به این که بسته خروج از رکود دولت در اقتصاد معروف به رویکرد کینزی است، خاطرنشان کرد: تحلیل دولت از این رویکرد این است که اقتصاد گاهی ممکن است از مشکل کمبود تقاضای مؤثر رنج ببرد.

وی با اشاره به بحران امریکا و اروپا در دهه 1930 که دچار رکود شده بودند، گفت: در آن بحران کینز پیشنهاد داد که چون مردم توان خرید کالا و خدمات را ندارند دولت باید وارد شود و ایجاد تقاضا کند تا بخش تولید تحریک شود و آن زمان این سیاست جواب داد و اروپا از رکود خارج شد.

توکلی با بیان این که در اواسط دهه 1950اروپا دچار رکود تورمی شد، افزود: در این شرایط دیدند هرچه پول تزریق می‌کنند در اقتصاد نه تنها رکود را برطرف نمی‌کند بلکه تورم هم ایجاد می‌کند و دیگر سیاست کینزی جواب گو نبود.

دبیر پژوهشی گروه اقتصاد مؤسسه آموزش عالی علوم انسانی تحلیل دولت از رکود را کمبود تقاضا دانست و اظهار داشت: یک اشتباه راهبردی که در این زمینه وجود دارد این است که مشکلات اقتصاد ایران را مربوط به تقاضا بدانیم زیرا در واقع بیشتر مشکلات ساختاری و در ناحیه عرضه است و تا وقتی که ما به مشکلات ساختاری توجه نکنیم و تولیدات خود را از نظر کیفی ارتقاء ندهیم و مصرف انرژی آن را کاهش ندهیم تقاضا هم تحریک نخواهد شد.

عضو هیأت علمی مؤسسه امام خمینی(ره) با توجه به کیفیت ساخت خودرو در ایران خاطرنشان کرد: بنای بسته خروج از رکود دولت کمک به خودروسازان و صنایع وابسته بود ولی بسیاری از اقتصاد دانان معتقدند که این یک نوع مسکِن کوتاه مدت بوده و آن هم فقط برای صنعت خودرو که بخش کوچکی از صنعت را در کشور در اختیار دارد.

وی با تأکید بر این که کمک‌های دولت صنعت خودرو را بد عادت کرده است، یادآور شد: این کمک‌ها دردی را از صنعت خودرو دوا نمی‌کند؛ زیرا احساس مسؤولیت و پاسخگویی را ندارندو تکنولوژی قدیمی و ساختار بزرگ ایران خودرو که نیروهای زیادی دارد و توان تعدیل نیرو را ندارد.

توکلی در رابطه با اقتصاد دانش بنیان که مورد تأکید رهبر معظم انقلاب است، خاطرنشان کرد: ایران خودرو هیچ ارتباطی با دانشگاه ندارد؛ در حالی که در کشور توسعه یافته‌ای مانند روسیه در کنار کارخانه تانک‌سازی دانشگاه تانک هم وجود دارد و در کنار بحث تئوری آموزش عملی هم هست.

وی وجود یک دانشگاه خودرو سازی را برای صنعت خودرو سازی ایران ضروری دانست و تصریح کرد: این مشکلا ساختاری باعث می‌شود که این مسکن‌های دولت خیلی مؤثر نباشد و باید در بحث اقتصاد مقاومتی، اقتصاد دانش بنیان را پیگیری کنیم و در کنار اصلاح ساختاری، محرک‌های تقاضا هم می‌تواند مقداری از مشکلات صنعت را برطرف کند.

استاد اقتصاد مؤسسه امام خمینی(ره) با اشاره به این که بسته خروج از رکود دولت تا حدی می تواند مشکلات قطعه سازان را برطرف کند و تقاضا را تحریک کند، گفت: با توجه به این که صنعت خودرو سازی ما به سمت واردات قطعه از خارج و مخصوصا چین رو آورده است به نظر نمی رسد که این تزریق پولی بتواند صنایع جانبی را رونق بدهد.

وی با بیان این که بخش بزرگی از اقتصاد ایران صنایع کوچک است که آنها هم مشکل نقدینگی دارند، اظهار داشت: در این بسته فکری به حال صنایع کوچک نشده است و اگر دولت از این بخش حمایت پولی می‌کرد شاید اثر بهتری بر خروج از رکود می‌گذاشت.

توکلی با اشاره به این که حمایت های پولی دولت باید به دانشگاه تزریق شود، خاطرنشان کرد: باید خودرو سازان را موظف کنیم که با دانشگاه تعامل داشته باشند و با این کار با ارتقای کیفیت در بخش عرضه کاری کنیم که باعث افزایش تقاضا بشود و تنها در این صورت است که مشکل رکود ریشه‌ای حل خواهد شد.

وی افزود: ما باید در طرف عرضه بیشتر تمرکز کنیم تا طرف تقاضا؛ زیرا با این تزریق پول فقط مشکلات اقتصادی به تعویق می‌افتد و ممکن است حتی به خاطر مشکلات اقتصادی، مردم نتوانند اقساط وام را پرداخت کنند زیرا افقی برای درامد زایی پیش بینی نشده است./843/ت302/ج